Sanoat korxonalarining barchasida bugungi kunda texnologik jarayonlarning
Yüklə 8,92 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- II bob bo‘yicha umumiy xulosalar
|
33-rasm. Pnevmo-elektrik o‘zgartkichning prinsipial sxemasi. To‘g‘ri ta’sirli pnevmo-elektr o‘zgartkich (33-rasm) pnevmatik kirish signalini qabul qiluvchi o‘lchash bloki 1 dan va differensial transformatorda uzatuvchi o‘zgartkichdan tashkil topgan. Bosim ta’sirida silfon 2 ning 70 qo‘zg‘aluvchan tubi va u bilan bog‘langan, birlamchi 3 va ikkilamchi 5 chulg‘amga ega bo‘lgan o‘zak 4 siljiydi. Aks ta’sir etuvchi kuch prujina 6 yordamida yaratiladi. O‘zakning maksimal siljishi tufayli paydo bo‘ladigan asosiy xatolik ±1 % dan oshmaydi. Kompensatsion pnevmo-elektr o‘zgartkichlarda kuchlarni kompensatsiyalash prinsipidan foydalaniladi. To‘g‘ri ta’sirli o‘zgartkichlar kompensatsion turdagi o‘zgartkichlarga qaraganda kamroq aniqlikka ega. Ammo kompensatsion turdagi o‘zgartkichlar to‘g‘ri ta’sirli o‘zgartkichlarga nisbatan qimmat turadi. II bob bo‘yicha umumiy xulosalar O‘lchash jarayonining munim tashkil etuvchi bo‘g‘ini – bu o‘lchash vositasidir. O‘lchash vositalari o‘lchash uchun mo‘ljallangan va qo‘llaniladigan texnik vositalar bo‘lib, ularga o‘lchovlar, o‘lchash asboblari, o‘lchash o‘zgartkichlari, o‘lchash mashinalari va o‘lchash tizimlari kiradi. O‘lchash vositalari albatta me’yorlangan metrologik tavsiflarga ega bo‘lishi kerak. Bu metrologik tavsiflar o‘lchash jarayonini amalga oshirish uchun o‘lchash vositasini tanlashda muhim ahamiyatga ega. O‘lchovlar o‘z navbatida quyidagilarni o‘z tarkibiga qamrab oladi: kattalikning o‘lchovi, o‘lchovlar magazini, standart namunalar, namunaviy moddalar, etalonlar. Kattaliklarning o‘lchovlari va etalonlar ham o‘z navbatida turlarga ajralib ketadi. O‘lchash o‘zgartkichlari o’lchashlarni amalga oshirishda eng ko‘p qo‘llaniladigan o‘lchash vositalaridan hisoblanadi. Ular o‘lchashga doir axborotni uzatish, o‘zgartish, ishlov berish va saqlash uchun qulay bo‘lgan, ammo kuzatuvchi bevosita idrok qilishi mumkin bo‘lmaydigan shakldagi signalni ishlab chiqishga mo‘ljallangan o‘lchash vositalaridir. Shuni alohida ta’kidlab o‘tish joizki, inson o‘zining sezgi organlari bilan o‘lchash o‘zgatkichi signallarini qabul qila olmaydi. O‘lchash o‘zgartkichlari tuzilishi va ishlash prinsipi, qo‘llanilish sohasi va boshqalarga qarab bir qancha turlarga ajraladi. Masalan, mexanik o‘zgartkichlar, issiqlik o‘zgartkichlari, elektr o‘zgartkichlar va h.k. 71 O‘lchash o‘zgartkichlarining eng sodda va keng tarqalgan vakili datchiklardir. Datchiklar ham o‘z navbatida tuzilishi va ishlash prinsipi, qo‘llanilish maqsadi, egallagan o‘rni va shu kabilarga bog‘liq holda turlarga ajratilib o‘rganiladi. Yüklə 8,92 Mb. Dostları ilə paylaş:
|