4.2. Rekrutmentda 4P nazariyasi
4P nazariyasi
(kontseptsiya) (inglizcha marketing mix, marketing
majmui) - marketingni rejalashtirishning to‘rtta asosiy "koordinatalari" ga
asoslangan marketing nazariyasidir.
Marketing
majmui
-
boshqarilishi mumkin bo‘lgan
o‘zgaruvchan
marketing
omillari to‘plamidir, ulardan
kompaniya maqsadli bozordan
istalgan javobni olish uchun
foydalanadi.
Marketing
miks
modeli
bozorda tovarlarni samarali
targ'ib qilish uchun sotuvchi boshqarishi va rivojlanishi mumkin bo‘lgan
barcha kerakli mahsulot parametrlarini o‘z ichiga oladi, deb hisoblanadi.
Marketing miksning maqsadi mahsulotning qabul qilinadigan
qiymatini oshirishga imkon beradigan strategiyani ishlab chiqish,
shuningdek kompaniyaning bozorda uzoq muddatli foyda olishiga yordam
beradi.
Rekrutment sohasida 4 "P" nazariyasini quyidagicha ko‘rib chiqilishi
mumkin:
-Product
(mahsulot) - kompaniya talab qilgan sifatga (ish natijasi),
tovar belgisiga (ismi, ma'lumoti, ish tajribasi), xususiyatlariga (vakolatlari,
Marketing majmui -
boshqarilishi
mumkin bo'lgan o'zgaruvchan
marketing omillari to'plamidir, ulardan
kompaniya maqsadli bozordan istalgan
javobni olish uchun foydalanadi.
73
shaxsiy va ish xususiyatlari) qadoqga (imij, tashqi ko‘rinish, o‘zini
tanishtirish qobiliyati, yoshi); ega bo‘lgan xodim va (yoki) nomzod;
-Pricing
(narx shakllantirish) - mehnat bozorida lavozim va (yoki)
ma'lum bir xodim (nomzod) ning qiymati;
-Promotion
(tovarlarni
targ’ib
qilish)
–
personal
PR,
konferentsiyalarda chiqishlar, nashrlar, rezyumelar, erishilgan natijalar;
- Place
(joy) - mehnat bozorida ushbu lavozimning talabgorligi va
xodim (nomzod) kompaniya tomonidan sotib olinishi (saqlanishi).
Vaqti-vaqti bilan HR menejeri kompaniyaning xodimlarini
raqobatchilarning xodimlari bilan taqqoslashi va yuqoridagi 4 "P" ga
muvofiq tahlil qilishlari kerak.
Kompaniya rahbariyatiga ma'lumot berishdan maqsad asosiy
ishchilarni o‘z vaqtida rag'batlantirish va ushlab turish, shuningdek, bo‘sh
ish joylariga xodimlarni iqtisodiy jihatdan samarali tanlashni amalga
oshirishdir. Ushbu tahlil sizga asosiy xodimlarning daromad darajasini o‘z
vaqtida to‘g’rilash, kompaniyadagi ish haqi tizimini optimallashtirish,
xodimlarga
rag'batlantiruvchi
ta'sirni
ta'minlash,
xodimlarning
qo‘nimsizligini pasaytirish (agar kerak bo‘lsa), kompaniyaning kadrlar
siyosatidagi o‘zgarishlarga qadar imkon beradi.
Kadrlar
menejmenti
sohasida
marketingga
taklif
qilingan
yondashuvlarni sarhisob qilib, ikkita asosiy printsipni ajratib ko‘rsatish
mumkin:
1) inson resurslarini boshqarishning ma'lum bir falsafasi va
strategiyasini ko‘rib chiqish. Kompaniyada ishlaydigan xodimlar va
potentsial xodimlar kompaniyaning tashqi va ichki mijozlari sifatida
qaraladi;
2) HR menejerining maxsus vazifalarini talqin qilish - marketing
tadqiqotlarini o‘z vaqtida o‘tkazish (4 "P" tahlili, mehnat bozori,
joylashishni aniqlash, segmentatsiya) va xodimlarning faoliyatini
optimallashtirish, ular sertifikatlash yoki shaxsiy faoliyatini baholash orqali
baholanadi.
Yuqoridagi printsiplarning asosiy farqi shundaki, birinchisi
xodimlarni boshqarish vazifalari majmui (maqsadli tizimni ishlab chiqish,
ehtiyojlarni rejalashtirish, ish bo‘yicha baholash, martaba boshqaruvi,
motivatsiya va boshqalar) orqali amalga oshiriladigan kompaniyaning
kadrlar siyosatining elementlaridan biri bo‘lib, ikkinchisi esa xodimlarni
boshqarish xizmatining aniq faoliyatini ajratishni - xodimlarni boshqarish
sohasidagi marketingni nazarda tutadi.
|
