39
boslugundan izafî olarak (hayalî bir cizgi ile) ayrilir ve “pelvis” adini alir. Karin boslugu anlatim kolayligi icin gobekten yere
paralel ve dik gecen iki cizgi ile kadranlara ayrilir. ust (sag
–sol) ve alt (sag–sol) kadran biciminde isimlendirilir. Sag–sol,
hastanin sagi ve soludur. Belli bir kadranda duyulan agri ya da olusacak yaralanma genellikle o kadranin altinda olan
organdan kaynaklanir, onu ilgilendirir. Sag ustte; karaciger, safra kesesi, kalin barsagin bir kismi bulunur. Bu boslugun
kaburga yayi altina dogru uzanan buyuk kismini karaciger doldurur. Bu nedenle bu bolgedeki bir yaralanma genellikle
karacigeri ilgilendirir. Karaciger vucûdun en cok kanlanan organlarindan biridir. Yaralanmalar, karin bosluguna bariz kan
kaybina ve olume neden olabilir. Yaralanma hâricinde bu bolgenin hassas olmasi (agri), safra kesesi hastaliklarini
dusundurur. Sol ustte; mide, dalak ve kalin barsagin bir kismi bulunur. Bu organlar neredeyse tamamiyla sol gogus kafesi
tarafindan korunur. Dalak bu bolgede yanda
–arkada yerlesmistir. En cok kanlanan organlardan bir digeri olup bu bolgede
olusacak kaburga kiriklari ile yaralanmasi kolaydir. Bu bolgeye isabet edecek sert tum darbeler (yumruk, tekme dahil)
yirtilmasina neden olabilir. Tum bolgeye uzanan kesici delici yaralar dalagi yaralayabilir. Neticede meydana gelecek bâriz
ic kanama âcil cerrahî mudahale ile durdurulmaz ise soka, olume neden olur. Travma sonrasi bu bolgede meydana
gelecek agri ziyâdesiyle dalagi ilgilendirir. (Yirtilma). Sag altta; kalin bagirsak segmentleri ve appendisit bulunur.
Yaralanma hârici agrilari apandisitle alâkâli olabilir. Sol altta; kalin bagirsak kisimlari yer alir. Karinda bircok organ birden
fazla kadranda yer alir. Incebagirsaklar, gobek etrafinda karnin ortasinda her dort kadranda da yer alir. Kalinbarsak sag
altta baslar tum karni kenarlari boyunca dolanir ve sol altta biter. Bobrekler karin boslugunun arkasinda gobek hizasinin
ustunde omurganin sag ve solunda yer alirlar. Oldukca korunakli pozisyonlarina ragmen atesli veya delici
–kesici aletle
yaralanmalari mumkundur. Kanlanmasi zengin organlardan oldugu icin de âcil cerrahî mudahale yoklugunda oldurucu
olabilir. Goruluyor ki karin yaralanmalari, fevkalade ciddî yaralanmalardir. Dalak, karaciger, bobrek gibi cokca kanlanan
organlarin bir veya birkaci yaralanmaya istirak etti ise olum cok yakindir. Korunma, riske karsi en iyi yoldur. celik yelekler
gogus gibi karni da sararak korurlar.
Karinda tariflerde isimize yarayacak belli basli referans noktalari sunlardir:
kaburga yayi (on ortadan asagi yanlara dogru), gobek, kalca kemiklerinin on ust cikimdillalri ve onde her iki
kalca kemiginin birlesme yeri olan pubistir. Gobek sabittir ve kalca kemiklerinin ust hizasi ile ayni seviyededir. Pubis ile
kalca kemiginin ust on cikintilari arasinda her iki yanda uzanan baglar vardir. Dokunmakla hissedilir. Bu bagin disa yakin
kisminin altindan (her iki yanda) bacaklara giden ana atar ve toplardamarlar gecer. Bu bolgede parmak uclari ile uyluk
nabzi alinabilir. Vucûd gerisinde, karindaki kadranlardan sozedilmez.
PELVIS
uc kemikten olusmus kapali bir kemik halkadir; iki kalca kemigi ve “sacrum” denilen bir baska kemik. Pelvis,
pubis
–sacrum arasi hayalî cizginin altinda kalan kisimdir. Huni bicimindedir. Alt kismi pelvis cikisidir. Sindirim sistemi,
idrar yollari ve dis cinsiyet uzuvlari buradan disa acilir. Pelviste kalinbagirsagin son kismi, disi ureme organlari ve mesane
(idrar torbasi) bulunur. Yaralanmalari siklikla kazalar sonucudur. Kemik kirilmalari organ ve dokularin yaralanmalarina
neden olabilir. Travma sonrasi kanli idrar yapilmasi, yaralanmanin en bariz bulgularindandir.
Dostları ilə paylaş: