Şiəliyin gizli tərəfləri Ön söz

Şeyx Mufidin “Xəsais” kitabı.

20-ci əsrin ən böyük şiə alimlərindən olan Əbulqasim əl Xoyi “Mucəm ər rical” (№4761) kitabında bu kitabın şeyx Mufidə aid olmadığını qeyd edir.

3. 
   “Tövhid əl Mufəddəl”
   

“Ənsarian” tərəfindən nəşr olunan kitabın müqəddiməsində deyilir: “İmam Cəfər əs Sadiqin nəql etdiyi “əl Mufəddəl” kitabı.”

Şiə rical alimlərindən olan ibn Qadiri “Duafa” kitabında yazır: “2-10. əl Mufəddəl ibn Ömər əl Cufi Əbu Abdullah.Zəifdir....onun rəvayyətlərini yazmaq caiz deyil.O,imam Cəfərdən və imam Əbul Həsəndən nəqllər etmişdir.”

Digər rical alimləri ibn Davud əl Hilli də bu ravinin zəif və rəvayyətlərinin dolaşıq olmasını qeyd etmişdir. (“Rical” №512,səh 280)

4) Suleym ibn Qeys əl Hilalinin kitabı.
Bu kitab guya Əli ibn Əbu Talibin səhabələrindən birinə məxsusdur və tez-tez onlar tərəfindən oradan sitatlar gətirilir.

İbn Qadiri “Duafa”kitabında Suleymin bioqrafiyasında yazır: “Bizim əshabımız deyirdilər ki,Suleym məchuldur və heç bir rəvayyətdə adı keçmir..... Ona isnad edilən kitab uydurmadır və bunda heç bir şübhə yoxdur.”

İbn Muttəhər əl Hilli “Xulasət” (№3,səh 325) kitabında Əbban ibn Əbu Əyaşın bioqrafiyyasında ilk öncə bu ravinin olduqca zəif olmasını qeyd edir,daha sonra yazır: “Bizim əshabımız Suleym ibn Qeysin kitabının onun tərəfindən uydurulduğunu söyləmişlər.”

5) “Nəhcul bəlağa”

Bu kitab Səid ər Razinin qələminin məhsuludur.Orada müəllif möminlərin əmiri Əli ibn Əbu Talibin xütbə,məktub və kəlamlarını toplamışdır.Razi bu kitabını hicri 400-cü ildə tamamlamışdır.Əli (r.a) hicri 40-cı ildə şəhid olmuşdur.Müəllif ilə imam Əli arasında 360 il vaxt məsafəsi olmasına baxmayaraq,bu kitabda siz heç bir ravi silsiləsinə rast gəlmərsiz ki,müəllifi imam Əli ilə əlaqələndirsin. Lakin, bununla belə bu kitab imamilərin ən mötəbər mənbələrindəndir ki,onlar ən birinci bu kitaba istinad edirlər.Müasir şiələrə görə bu kitab Qurandan sonra ən səhih və mötəbər kitabdır.Onlar ehtiram əlaməti olaraq,bu kitabı “Quranın doğma qardaşı” adlandırırlar.

Əgər şiələr nəzdində mötəbərliyinə görə ilk üç kitabı qeyd etməli olsaq, alimlərinin bu məsələ baradə dediklərini yazmaq yerinə düşərdi:

“Kafi” kitabı Quran və “Nəhcul bəlağa”dan sonra şiələrin ən mötəbər kitabıdır.” (Məkarim Şirazi və Cəfər Sübhani “Şəri suallara cavablar”səh 261,2005-ci il,azəri dilində)
Yəni, birinci yerdə Quran,sonra Razinin kitabı,daha sonra isə Kuleyninin “Kafi” kitabı gəlir.Müasir şiə alimləri arasında “Nəhcul bəlağa” kitabına ən doğru və real qiyməti Ayətullah Fədlullah verir.Şiə dini çevrələri üçün baş ağrısı olan bu alim “Nəhcul bəlağa” haqqında ona verilən suala saytında belə cavab vermişdi: “Bu kitab bütünlüklə imam Əliyə nisbət edilə bilməz.”
Aşağıda Elmir Quliyevin bu kitab haqqında verilən suala yazdığı cavab təqdim olunur:
“Nəhcul bəlağa” kitabı – imam Əliyə (Allah ondan razı olsun) nisbət edilən xütbə,məktub və kəlamların toplandığı məcmuadır.O,üç hissədən ibarətdir.Birinci hissədə müxtəlif dini məsələlər və tarixi hadisələr haqqında xütbələr toplanmışdır.İkinci hissə məktub,əmr və müraciətlərdən ibarətdir.Üçüncü hissə isə müxtəlif mövzuda olan müdrik kəlamlardan ibarətdir.