Simmetrik blokli shifrlash algoritmlarining

JOURNAL OF NEW CENTURY INNOVATIONS 
http://www.newjournal.org/ 

Volume–28_Issue-4_May_2023 
18 
yaxshi statistik xususiyatlarga ega bo'lishi kerak. S-bloklar chiqish qiymatlarining bir 
xil taqsimlanishiga ega bo'lishi kerak va ularning chiqishi kirishdan mustaqil bo'lishi 
kerak. Agar chiqish kirishdan mustaqil bo'lmasa, tajovuzkor kalit yoki ochiq matn 
haqida ma'lumot olish uchun undan foydalanishi mumkin. 
Tezlik: S-bloklar tez va samarali bo'lishi uchun mo'ljallangan bo'lishi kerak. Sekin 
S- bloklar butun shifrlash tizimining ishlashiga ta'sir qilishi mumkin. 
Chidamlilik: S-bloklar bardoshli bo'lishi va uzoq vaqt davomida hujumlarga 
qarshi turishi uchun mo'ljallangan bo'lishi kerak. Agar S-bloklar bardoshli bo'lmasa, 
tajovuzkor shifrlash tizimini buzish uchun S-bloklardagi zaif tomonlardan foydalanishi 
mumkin. 
Kriptografik kalitlarni boshqarish: S-bloklar odatda kriptografik kalitlarni 
boshqarish usullari yordamida yaratiladi. Shuning uchun S-bloklarining xavfsizligi 
kalitlarni boshqarish tizimining xavfsizligiga bog'liq. Kalitlarni boshqarish tizimidagi 
har qanday zaifliklar S-bloklari va butun shifrlash tizimining xavfsizligini buzishi 
mumkin. 
S-bloklar kirish(bit)ini chiqish(bit)iga nochiziqli bo’lishini ta’minlash uchun 
mo'ljallangan, ya'ni S-blokining chiqish(bit)i kirish(bit)ning chiziqli funktsiyasi 
sifatida ifodalanishi mumkin emas. Agar S-blok chiziqli bo'lsa, u butun shifrlash 
algoritmining xavfsizligini buzishi mumkin bo'lgan chiziqli kriptoanaliz yordamida 
osongina hujum qilinishi mumkin. 
XULОSА VА MUNОZАRА 
S-box-ni ishlab chiqish usulini tanlash kriptografik algoritmning o'ziga xos 
talablariga va zarur bo'lgan xavfsizlik darajasiga bog'liq. Har bir yondashuvning o'ziga 
xos afzalliklari va kamchilliklari mavjud bo’lib eng yaxshi yondashuv usullarda 
amalga oshiriladigan kombinatsiyalardan kelib chiqqan holda tanlash mumkin. 
Umuman olganda, yuqori darajadagi xavfsizlikni ta'minlaydigan usullar hisoblash 
quvvatlari qimmat va keng masshtabdagi hisoblashni talab qilgani uchun ancha qiyindir, 
amalga oshirish osonroq bo'lgan algoritmlarning esa xavfsizlik darajasi pastroq 
bo'lishidir. Shu sababli, umumiy kriptografik tizimning samaradorligini ta'minlash 
uchun hosil bo'lgan S-bloklarning xavfsizligini sinchkovlik bilan baholash va tahlil 
qilish juda muhimdir.