Slip regulation tizimi tahlili

SCIENTIFIC PROGRESS
 
VOLUME 2 ǀ ISSUE 1 ǀ 2021 
ISSN: 2181-1601
Uzbekistan
 
www.scientificprogress.uz
  
Page 1468
boshqaruv tizimiga yuboradi. Huddi ushbu sensorlar bir vaqtning o’zida avtomobilning 
g’ildiraklarini tormozlanish vatida qulflanib qolishini oldini olish (ABS – Anti-lock 
braking system) tizimi uchun ham ishlatiladi [1].
ADABIYOTLAR TAHLILI VA METODOLOGIYA
Bu sensorlar yetaklanuvchi g’ildiraklarining shataksirash jarayoni boshlanganligi 
haqidagi axborot signalini tizimning boshqaruv blokiga yuboradi. Elektron boshqaruv 
bloki esa dvigatel quvvatini kamaytirish va gaz pedalini bosilish darajasini 
kamaytirishda qo’llaniladigan jarayonga o’xshash vzifani avtomatik tarzda bajaradi. 
Ya’ni shataksirayotgan g’ildiraklar vaqti – vaqti bilan avtomatik tarzda tormozlanadi. 
Natijada avtomobil og’ir yo’l sharoitidan asta–sekin chiqib ketishi tizim elementlari 
tomonidan ta’minlanadi. Bu jarayon avtomobil g’ildirak sensorlaridan kelayotgan 
axborot signallarining o’zgarishi bilan bog’liq bo’ladi. Ushbu tizimni ishga 
tushganligini haydovchi nazorat o’lchov–asboblari panelidagi miltillovchi ESP, ABS va 
ASR chiroqlari orqali ko’rishi mumkin. Bundan tashqari haydovchi ESP va ASR 
tizimlarini tugmalari orqali o’z xohishiga ko’ra (manual tarzda) yoqib, o’chirishlari 
mumkin. Agar ob–havo yaxshi, yo’llar quruq bo’lsa, haydovchi tizimni o’chirib 
qo’yishi, zarurat tug’ilganda esa, tizimni yoqishi ham mumkin bo’ladi [2]. 
1–rasm. ABS/ASR tizimining yengil avtomobildagi kompleks sxemasi. 
1-g`ildirak tezligi datchigi, 2-ABS modulyatori, 3-ASR modulyatori, 4-ABS ning 
elektron boshqaruv bloki, 5- ASR ning elektron boshqaruv bloki. 
Ushbu tizim quyidagi komponentlardan tashkil topgan: 
G`ildirak tezligi datchigi.
Bu g`ildirak datchiklari harakatlanuvchi har bir 
g`ildiraklarda o`rnatilib, avtomobil harakat paytida g`ildiraklarning aylanishlar tezligi 
haqidagi quyidagi ma`lumotlarni har bir soniyaning 0,025 ulushida tizimning elektron 
blokiga yuborib turadi, masalan: 

Aylanish tezligi va g`ildirak burchak tezlashtirish; 

Avtomobil tezligi; 

Yetakchi g`ildiraklarning shataksirashi; 

Avtomobil harakatining holati. 

---