«Sosiologiya» Fənni Üzrə Kollokvium Suallarının Cavabları Sıra №


Qərbi Avropa ölkələrinə sosioloji fikir (Kont.Spenser, Şteyn və s.)



Yüklə 0,6 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə6/26
tarix29.12.2021
ölçüsü0,6 Mb.
#48757
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   26
sosiologiya-az-cavablari

Qərbi Avropa ölkələrinə sosioloji fikir (Kont.Spenser, Şteyn və s.) 

Sosiologiya 

elminin 

banisi 


fəlsəfədə 

pozitivizm 

cərəyanının 

yaradıcılarından  biri  olan  fransız  filosofu  Ogüst  Kont  (1798-1857)  hesab 

edilir.    İlk  dəfə  məhz  O.Kont  kapitalizm  cəmiyyətinin  səciyyəvi 

xüsusiyyətlərini öyrənmiş, onun mövcudluq və inkişaf qanunlarını formulə 

etmişdir.  Kontun  təlimi  mövcudluq  qanunlarını  öyrənən  sosial  statika  və 

hadisələrin inkişaf ardıcıllığını şərh edən  sosial dinamika adlı iki hissədən 

ibarət  olub  «sosial  fizika»  adlanırdı.  Lakin  1839-cu  ildə  belçikalı  statistik 

Ketlenin  də  həmin  termindən  istifadə  etdiyi  məlum  olduqda  Kont  yeni 

termin – «sosiologiya» anlayışını irəli sürdü. 

Kontun  ideyaları,  cəmiyyətin  bütöv  sosial  orqanizm  kimi  fəaliyyəti 

haqqında  fikirləri  ingilis  filosofu  Herbert  Spenser  (1820-1903)  tərəfindən 

daha  da  inkişaf  etdirilmişdir.  Spenserin  «Sintetik  fəlsəfə  sistemi»,  «Elmi, 

siyasi  və  fəlsəfi  təcrübələr»,  «Əsas  mənbələr»  kimi  əsərlərində  cəmiyyət 

bioloji  və  sosial  amillərin  qarşılıqlı  təsirində  olan  vahid  sistem  kimi 

qiymətləndirilir.  Bu  nəzəriyyəyə  görə  ictimai  həyatın    bütün  tərəfləri  üzvi 

surətdə bir-biri ilə bağlıdır və bu əlaqələrsiz fəaliyyət gösətərə bilməz. 

XIX əsrin ortalarında alman dilli ölkələrdə  sosioloji ideyaların 

yayılmasında Lüdviq fon Şteynin (1815-1890) əsərlərinin mühüm rolu 

olmuşdur. Onun  1842-ci ildə nəşr olunmuş «Müasir Fransada sosializm və 

kommunizm» adlı əsəri Almaniyada sosioloji fikrin təməlini  qoymuşdur. 

Alman  sosioloqu Zombart (1863-1911) iddia edirdi ki, «Karl Marks 

sosializmə dair bütün ideyalarını məhz Lüdviq fon Şteyndən əxz etmişdir». 






Yüklə 0,6 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   26




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin