Sprawozdanie Fundacji Warszawskie Hospicjum dla Dzieci


ne  przez  lekarzy  hospicjum  lub  inne  propo-



Yüklə 465,18 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə3/6
tarix03.04.2017
ölçüsü465,18 Kb.
#13462
1   2   3   4   5   6

ne  przez  lekarzy  hospicjum  lub  inne  propo-

zycje  pracowników  hospicjum  były  dla  Pana/

Pani trudne do przyjęcia lub niezgodne z ocze-

kiwaniami?”  18  osób  odpowiedziało  „nie”,  a  11 

osób:  „tak”,  wymieniając:  podawanie  dużych  da-

wek  luminalu,  przedłużająca  się  dieta  ketogen-

na, dawkowanie leków neurologicznych – zwięk-

szone dawki leków powodują senność dziecka, lub 

zwiększenie  się  objawów,  wymiana  rurki  trache-

otomijnej –  nie czułam się na siłach robić to sama, 

trudna  do  przyjęcia  była  chęć  podawania  dużej 

dawki  narkotyku  (morfiny)  na  początku  opieki  –  

doszliśmy  do  porozumienia,  brak  możliwości  re-

animacji (choć wiedziałam, że to nie ma sensu nie 

mogłam się z tym pogodzić. 

Na pytanie: „Czy czuł się Pan/Pani przygotowa-

ny do śmierci dziecka?” 18 osób odpowiedziało: 

„nie”, 11 osób: „tak”.

Na pytanie:  „Jak  ocenia  Pan/Pani  skuteczność 

leczenia  objawów  choroby,  powodujących 

cierpienie  dziecka,  przez  lekarzy  i  pielęgniar-

ki hospicjum?” 2 osoby odpowiedziały: „dziecko 

nie cierpiało, ponieważ leczenie objawów było w 

pełni skuteczne”, 23 osób: „dziecko cierpiało rzad-

ko,  czasami  zdarzały  się  sytuacje  nasilenia  obja-

wów, które po podaniu leków udawało się opano-

wać”, 3 osoby: „przez większość czasu dziecko cier-

piało, tylko na krótki okres czasu leczenie przynosi-

ło ulgę”, 1 osoba: „dziecko bardzo często cierpiało, 

ponieważ leczenie objawów nie było w ogóle sku-

teczne”.


Komentarz:  Cztery  osoby,  które  negatywnie 

oceniły  skuteczność  leczenia  objawowego, 

były  rodzicami  dwojga  dzieci.  Pierwsze  dziec-

ko,  z  wrodzoną  wadą  serca  i  nadciśnieniem 

płucnym,  umierało  prawdopodobnie  wskutek 

niewydolności krążenia (kaszel, duszność). Ob-

jawy były podobne do infekcji, co opóźniło włą-

czenie  leczenia  paliatywnego.  Drugie  dziecko 

miało objawy lekoopornej padaczki, spowodo-

wanej  chorobą  metaboliczną  mózgu.  Rodzice 

nie zaakceptowali proponowanego przez leka-

rzy WHD sposobu odżywiania i śpiączki farma-

kologicznej (jedynego w tej sytuacji możliwego 

sposobu opanowania drgawek) i zdecydowali, 

aby jeszcze raz skorzystać z leczenia w szpita-

lu, gdzie dziecko przebywało w ostatnim okre-

sie życia i było leczone w inny sposób (zostało 

wypisane ze szpitala i ponownie przyjęte przez 

WHD bezpośrednio przed śmiercią).

Na  pytanie:  „Jak  określiłby  Pan/Pani  ostatnie 



godziny życia dziecka?” otrzymaliśmy następu-

jące odpowiedzi: było spokojne (13 osób), było nie-

przytomne (11 osób), nie cierpiało (11 osób), cier-

piało (7 osób), nie chciało umierać (3 osoby), było 

przytomne (3 osoba), było pogodzone ze śmiercią 

(1 osoba).

Na pytanie: „Jak Pan/Pani ocenia obecność per-

sonelu  hospicjum  w  ostatnich  chwilach  życia 

dziecka?” 14 osób: „była pomocna”, 11 osób od-

powiedziało: „nie dotyczy (osoby z hospicjum były 

nieobecne)”, 2 osoby: „nie była mi potrzebna”.


Sprawozdanie 2013

 

Fundacji Warszawskie Hospicjum dla Dzieci



18

Rodzice zmarłych dzieci proszeni są o ocenę jakości 

domowej opieki paliatywnej. Poniżej średnie oceny 

wystawione przez rodziców w 2013 roku:

Na  pytanie:  „Czy  był  Pan/  Pani  zadowolony  z 

opieki hospicyjnej nad dzieckiem?” 29 osób od-

powiedziało: „tak”. Średnia ocena w skali od 0 (je-

stem bardzo niezadowolony) do 10 (jestem bardzo 

zadowolony): 9,15.

Średnie  oceny  (skala  0-10)  pracy:  lekarzy  –  9,38

pielęgniarek  –  9,72;  pracowników  socjalnych  – 



9,55; kapelana – 9,54; psychologa – 9,32; rehabi-

litanta – 9,13; wolontariuszy – 9,89.

Ocena jakości 

domowej opieki 

paliatywnej

Na  pytanie:  „Jak  Pan/Pani  ocenia  pomoc  ze 



strony pracowników hospicjum w załatwianiu 

formalności po śmierci dziecka?” 29 osób odpo-

wiedziało: „pozytywnie”.

Na  pytanie:  „Czy  uczestniczy  Pan/Pani  w  spo-

tkaniach grupy wsparcia dla rodzin w okresie 

żałoby?” 22 osoby odpowiedziały: „nie”, a 7 osób 

„tak”.


Sprawozdanie 2013

 

Fundacji Warszawskie Hospicjum dla Dzieci



19

Pomoc socjalna 

sytuacja ekonomiczna rodzin

Pomoc socjalna jest istotnym elementem całościowej opieki sprawowanej przez domowe hospicjum nad 

dzieckiem i jego rodziną. W 2013 r. z takiej pomocy korzystały w różnym stopniu wszystkie objęte opieką 

rodziny. Pracownicy socjalni największy nacisk kładli na stworzenie odpowiednich warunków bytowych 

nieuleczalnie chorym dzieciom.

W  2013  r.  Fundacja  Warszawskie  Hospicjum  dla  Dzieci  przeprowadziła  u  6  rodzin  prace  remontowo-

adaptacyjne  mieszkań.  Jedna  rodzina  zamieszkała  w  zakupionych  przez  Fundację  WHD  kontenerach 

mieszkalnych. Kontenery zostały postawione obok zaadaptowanych przez rodzinę zabudowań dawnego 

chlewu. Kolejna rodzina skorzystała z pomocy przy budowie domu (zakup materiałów budowlanych). W 

przypadku innej rodziny rozpoczęto prace związane z planowanym na 2014 r. ustawieniem kontenerów 

mieszkalnych.

W sumie wyremontowano pięć mieszkań, w dwóch przypadkach zlikwidowano bariery architektoniczne, 

a w trzech wyremontowano i zaadaptowano łazienki. Koszt prac wykonanych u każdej z rodzin wyniósł 

średnio 20 tys. zł.

Oprócz zapewnienia odpowiednich warunków bytowych pracownicy socjalni zwracają uwagę na sytu-

ację ekonomiczną rodziny. W szczególnych przypadkach na wniosek pracownika socjalnego Zarząd Fun-

dacji WHD podejmuje decyzje dotyczące wypłaty zasiłków celowych (żywność, opał). Koszty związane z 

opieką nad dzieckiem ponosi w całości Fundacja WHD (leki, środki pielęgnacyjne, dieta).

Pracownicy socjalni pomagają w formalnościach związanych z uzyskaniem należnych zasiłków z Urzę-

dów Gminy i Ośrodków Pomocy Społecznej, wspierają w poszukiwaniach pracy.

Po śmierci dziecka, jeśli rodzice tego sobie życzą, pracownik socjalny służy pomocą podczas formalności 

związanych z pogrzebem i pochówkiem dziecka.

 

2008

2009

2010

2011

2012

2013

Liczba leczonych pacjentów

69

65



74

68

65



64

Zasiłki i darowizny dla rodzin (w zł)

472 606


491 705

567 222


603 164

598 172


721 987

Średnio na jednego pacjenta (w zł)

6 849


7 565

7 665


8 870

9 203


11 281

Procent wszystkich wydatków

12%


11%

12%


12%

10%


12%

Wydatki poniesione na pomoc socjalną dla rodzin pacjentów WHD w latach 2008-2013



Dochód brutto na członka rodziny 

2008

2009

2010

2011

2012

2013

< 500 zł

45%


18%

20%


24%

20%


19%

500 – 1000 zł

23%


54%

42%


50%

55%


37%

>1000 zł

20%


25%

34%


25%

23%


39%

brak danych

12%


3%

4%

1%



2%

5%

Porównanie sytuacji ekonomicznej rodzin w latach 2008-2013



Sprawozdanie 2013

 

Fundacji Warszawskie Hospicjum dla Dzieci



20

Grupy wsparcia

W  2013  roku  odbyło  się  40  spotkań  Grupy 

Wsparcia  dla  Rodziców  w  Żałobie.  W  spotka-

niach uczestniczyło średnio 12 osób. Odbyły się 

także 3 weekendowe wyjazdy do Częstochowy, 

Zamościa,  Gietrzwałdu.  W  wyjazdach  uczestni-

czyło średnio 30 osób.



Opiekunowie  grupy:  Agnieszka  Chmiel-Ba-

anowska, ks. Wojciech Gawryluk, Ireneusz Kalisiak

Grupa Wsparcia 

w Żałobie 

dla Rodziców

W 2013 roku odbyło się 10 spotkań Młodzieżowej 

Grupy Wsparcia w Żałobie, w tym: 5 jednodnio-

wych i dwa weekendowe w Warszawie. Podczas 

ferii zimowych młodzież wypoczywała przez ty-

dzień w Kościelisku, a w lecie w Stegnie Gdań-

skiej. Pod koniec wakacji odbył się 4-dniowy rejs 

żeglarski na Mazurach.



Opiekunowie  grupy:  Marta  Kwaśniewska, 

Wojciech  Marciniak,  Mirosława  Ślązak,  Tomasz 

Jarzębski

Młodzieżowa 

Grupa Wsparcia 

w Żałobie

W 2013 roku odbyło się 6 wyjazdowych spotkań 

Dziecięcej Grupy Wsparcia w Żałobie – 4 week-

endowe do Olsztynka, Uniejowa, Nagawek i Gu-

ciowa oraz 2 tygodniowe wyjazdy –  zimowy do 

Białki Tatrzańskiej i letni do Stegny Gdańskiej

Opiekunowie grupy: Dorota Licau, Maciej Mie-

szało, Agnieszka Grzesik, Paweł Powierża

Dziecięca Grupa 

Wsparcia 

w Żałobie

W 2013 r. odbyło się  5 spotkań weekendowych 

w Warszawie i 2 wyjazdy na ferie i wakacje. Pod-

czas  spotkań  weekendowych  dzieci  uczyły  się 

florystyki,  uczestniczyły  w  ćwiczeniach  na  poli-

gonie Jednostki Wojskowej GROM. Latem dzie-

ci  odpoczywały  w  Stegnie  Gdańskiej,  a  zimą  w 

Białce  Tatrzańskiej.  W  spotkaniach  brało  udział 

średnio 10 osób. 

Opiekunowie  grupy:  Małgorzata  Klimkiewicz, 

Grażyna Niewiadomska

Rodzeństwo 

Pacjentów 

WHD

9 listopada 2013 r. wszystkie Grupy Wsparcia w Żałobie spotykały się, w Katedrze św. Floriana na war-



szawskiej Pradze, gdzie kapelan Hospicjum ks. Wojciech Gawryluk odprawił Mszę świętą w intencji dzie-

ci i rodzin, którymi opiekowało się nasze Hospicjum. Odbyły się także wspólne spotkania Grup Wsparcia 

w Żałobie z okazji Świąt Bożego Narodzenia i Wielkiej Nocy.


Sprawozdanie 2013

 

Fundacji Warszawskie Hospicjum dla Dzieci



21

Finansowa pomoc 

dla innych hospicjów

W 2013 r. z pomocy Fundacji WHD skorzystały hospicja w Gdańsku, Tychach i we Wrocławiu, które otrzy-

mały od Fundacji WHD samochody i częściowe pokrycie kosztów akcji informacyjnej 1% podatku.

Rodzaj pomocy

Pomorskie Hospicjum 

dla Dzieciw Gdańsku

Śląskie Hospicjum 

dla Dzieci w Tychach

Wrocławskie Hospicjum 

dla Dzieci

Samochody podarowane

5 000

3 668


Reklama

48 644


50 000

Suma


53 644

50 000


3 668

Ogólna suma pomocy

107 312

Finansowa pomoc dla innych hospicjów w 2013 roku (zł)



Sprawozdanie 2013

 

Fundacji Warszawskie Hospicjum dla Dzieci



22

Samochody

W 2013 roku Fundacja WHD posiadała 15 samochodów – 13 marki Fiat Panda i 2 marki Fiat Doblo.

Samochody wykorzystywane są do dojazdów do pacjentów oraz do przewozu sprzętu medycznego i ma-

teriałów pielęgnacyjnych dla podopiecznych Hospicjum.

Wszystkie samochody serwisowane są w autoryzowanej stacji obsługi FIAT. 

Flotą samochodów opiekuje się Ireneusz Kalisiak.

W 2013 roku pracownicy Fundacji WHD przejechali służbowymi samochodami 431 683 km, czyli średnio 

jednego dnia pokonywali 1183 km.

Tabor samochodowy Fundacji WHD i przebieg w latach 2008-2013

 

2008

2009

2010

2011

2012

2013

Przebieg samochodów WHD (km)

366 314


399 858

347 993


395 868

403 955


431 683

Liczba samochodów

15

16



16

17

17



15

Sprawozdanie 2013

 

Fundacji Warszawskie Hospicjum dla Dzieci



23

Wypożyczalnia sprzętu

Sytuacja  ekonomiczna  wielu  rodzin  nie  pozwala  na  zakup,  niezbędnego  w  opiece  nad  ich  dzieckiem, 

sprzętu medycznego.

Fundacja WHD prowadzi bezpłatną wypożyczalnię, w której rodzice ciężko chorych dzieci, również tych, 

które nie są podopiecznymi WHD, mogą wypożyczyć wymagany sprzęt. 



Osoby odpowiedzialne za wypożyczalnię: 

Małgorzata Morawska, Katarzyna Piaseczna, Robert Sobieszczuk 



Rodzaj sprzętu

Liczba

Wartość (zł)

Ssak Aspiret 

44

18 480


Koncentrator tlenu 

35

105 000



Materac Pneumat 

37

29 600



Inhalator 

12

3 600



Łóżko rehabilitacyjne 

10

35 000



Ssak Laerdal 

4

18 000



Hand massager

2

1400



Podnośnik samojezdny

2

11 000



Agregat prądotwórczy 

4

10 600



Nawilżacz powietrza 

2

756



Hydromasaż 

1

2544



SUMA

235 980


Zestawienie sprzętu wypożyczonego w 2013 roku

Sprawozdanie 2013

 

Fundacji Warszawskie Hospicjum dla Dzieci



24

Wydawnictwa

Informator „Hospicjum” jest swoistą kroniką dzia-

łalności  Fundacji  Warszawskie  Hospicjum  dla 

Dzieci.  Opisuje  historie  podopiecznych  Hospi-

cjum oraz aktualne wydarzenia związane z dzia-

łalnością Fundacji. Informator wydawany jest raz 

na kwartał i wysyłany do darczyńców i przyjaciół 

Fundacji WHD.

Nr 1(63) – marzec 2013, nakł. 15 000 egz.  

Nr 2(64) – czerwiec 2013, nakł. 10 000 egz. 

Nr 3(65) – wrzesień 2013, nakł. 10 000 egz. 

Nr 4(66) – grudzień 2013, nakł. 10 000 egz.

 ISSN 1898-4282

Informator 

„Hospicjum”

Coroczny  raport  mający  na  celu  ocenę  aktual-

nego  stanu  pediatrycznej  domowej  opieki  pa-

liatywnej.  Raport  wysyłany  jest  do  hospicjów, 

Ministerstwa  Zdrowia,  konsultantów  krajo-

wych  i  wojewódzkich,  NFZ,  wydziałów  zdrowia 

urzędów  wojewódzkich  oraz  innych  instytucji. 

Raport XIV, Warszawa 2013, nakład 500 egz.

Pediatryczna 

domowa opieka 

paliatywna 

w Polsce 2012

Coroczne sprawozdanie ma na celu poinformo-

wanie  w  przejrzysty  sposób  o  pracy  Fundacji, 

podejmowanych  działaniach  i  wynikach  finan-

sowych.

Warszawa 2013, nakład 1000 egz.

Sprawozdanie 

z działalności 

Fundacji WHD



Sprawozdanie 2013 

Fundacji Warszawskie Hospicjum dla Dzieci

25

Bezpłatny  skrypt  przygotowany  na  potrzeby 



kursu o tym samym tytule. 

Nakład 15 egz.

Podstawy 

echokardiografii 

płodowej


Składamy serdeczne podziękowania 

drukarni DRUKOBA w Izabelinie 

za wieloletnią pomoc 

w drukowaniu naszych publikacji.

Dwuczęściowy, bezpłatny skrypt przygotowany 

na potrzeby kursu o tym samym tytule. 



Nakład 25 egz.

Podstawy 

interpretacji 

zapisu EKG – 

warsztaty 

kardiologiczne



Sprawozdanie 2013

 

Fundacji Warszawskie Hospicjum dla Dzieci



26

Działalność naukowa 

i dydaktyczna

1.  Dangel T,  Januszaniec  J,  Stradomska TJ,  Mu-

rawska  M,  Karkowska  M,  Kozera  K:  Diagnosty-

ka  kandydozy  i  przepuszczalności  jelitowej 

u  pacjentów  Warszawskiego  Hospicjum  dla 

Dzieci. Medycyna Paliatywna 2013; 5: 58-69. 

Dotychczas stosowane badania mikrobiologicz-

ne w diagnostyce zakażeń Candida u pacjentów 

hospicjum  domowego  dla  dzieci  –  w  świetle 

nowej  wiedzy  na  temat  nieszczelności  jelit  – 

uznano  za  niewystarczające.  Dokonano  oceny 

nowych  metod  diagnostycznych:  wskaźnika 

D-arabinitolu do L-arabinitolu w moczu oraz te-

stu absorpcji cukrów. Przy pomocy tych badań 

rozpoznano inwazyjną kandydozę u 43%, nato-

miast  nieszczelność  jelit  u  46%  badanych.  Wy-

kazano  istotne  statystycznie  zależności  między 

nieszczelnością  jelit  a  wiekiem,  antybiotykote-

rapią i miksturą oczyszczającą. Stwierdzono po-

zytywną zależność między dietą wysokowęglo-

wodanową i kandydozą. Wykazano, że obydwa 

badania są przydatne i mogą być wykonywane 

w warunkach domowych przez pielęgniarki ho-

spicjum.

Publikacje



Sprawozdanie 2013

 

Fundacji Warszawskie Hospicjum dla Dzieci



27

2.  Kozera  K,  Murawska  M,  Marciniak W,  Dangel 

T:  Pediatryczna  domowa  opieka  paliatywna 

Polsce (2012) raport XIV. Fundacja WHD 2013. 

Celem badania była ocena aktualnego stanu pe-

diatrycznej domowej opieki paliatywnej w Pol-

sce. Za pomocą ankiety określono roczną liczbę 

pacjentów  i  zgonów,  rozpoznania,  wiek  i  miej-

sce  zamieszkania  chorych.  Obliczono  wskaźnik 

określający  liczbę  leczonych  dzieci  na  milion 

mieszkańców.  Uzyskano  dane  o  1265  pacjen-

tach leczonych przez 45 hospicjów, w tym 1181 

dzieciach  i  84  młodych  dorosłych  ze  schorze-

niami, które rozpoczęły się w dzieciństwie. Lud-

ność zamieszkująca rejony objęte opieką przez 

badane hospicja to 97% populacji kraju. Liczba 

leczonych  pacjentów  pediatrycznych  na  milion 

mieszkańców  jest  zróżnicowana  w  poszczegól-

nych  województwach,  najwyższa  w  wojewódz-

twie  podkarpackim,  a  najniższa  w  lubuskim. W 

naszym  kraju  nadal  istnieją  obszary,  gdzie  do-

mowa  opieka  paliatywna  nad  dziećmi  nie  jest 

dostępna.  Z  tego  powodu  autorzy  proponują 

utworzenie czterech nowych hospicjów w Brod-

nicy, Bytowie, Pile i Zielonej Górze.

Porównanie liczby pacjentów pediatrycznych na milion mieszkańców w rejonach hospicjów w 2012 r.

    0-9


   10-19

   20-29


   30-39

   40-49


   50-100

   102,8 - Toruń



Sprawozdanie 2013

 

Fundacji Warszawskie Hospicjum dla Dzieci



28

Kursy 


i warsztaty

Dla lekarzy ginekologów i położników:

Kurs „ECHO  płodu  –  jak  badać  by  nie  po-



pełnić błędu”, 13-15.06.2013, liczba uczest-

ników – 42. Kierownik naukowy: dr hab. n. 

med. Joanna Szymkiewicz-Dangel. Kierow-

nik  administracyjny:  lek.  med.  Artur  Janu-

szaniec.

Dla lekarzy kardiologów dziecięcych:

Kurs “Podstawy  interpretacji  zapisu  EKG  – 



warsztaty  kardiologiczne”,  12-13.04.2013, 

liczba uczestników – 18. Kierownik nauko-

wy:  dr  n.  med.  Maria  Miszczak  –  Knecht, 

Kierownik administracyjny: dr hab. n. med. 

Joanna Szymkiewicz-Dangel.

Kurs CMKP „Podstawy echokardiografii pło-



dowej”, 18-22.11.2013, liczba uczestników – 

9. Kierownik naukowy: prof. dr hab. n. med. 

Joanna Szymkiewicz-Dangel. Kierownik ad-

ministracyjny: lek. med. Artur Januszaniec.



Dla studentów WUM:

Zajęcia  fakultatywne:  „Diagnostyka  pre-



natalna  ze  szczególnym  uwzględnieniem 

układu  krążenia  –  sposób  przekazywana 

informacji kobiecie ciężarnej po wykonaniu 

badaniu USG”, 9.01.2014. Warsztaty prowa-

dzone przez dr. hab. n. med. Joannę Szym-

kiewicz-Dangel, mgr Agnieszkę Chmiel-Ba-

ranowską, lek. Joannę Kuran.

Tytuł profesora otrzymała dr hab. n. med. Joanna Szymkiewicz-Dangel. Nominację wręczył Prezy-

dent RP Bronisław Komorowski 11 października 2013 r. 

Tytuł naukowy

Dwie specjalizacje w dziedzinie psychoonkologii oraz superwizji w psychoonkologii uzyskała mgr 

Agnieszka Chmiel-Baranowska.

Tytuł magistra uzyskała Iwona Tomczyk za pracę pt. „Przydatność czterowymiarowego badania STIC 

w ocenie płodowego układu krążenia, napisaną w oparciu o materiał Poradni USG”. Obrona: Wydział 

Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. 

Tytuł zawodowy

Zarząd  Główny  Polskiego  Towarzystwa  Medy-

cyny Paliatywnej wyróżnił pracę: Dangel T, Mu-

rawska M, Marciniak W, Kozera K: Pediatryczna 



domowa opieka paliatywna Polsce (2011)

Wyróżnienia

Projekty kursów specjalizacyjnych opracowane 

dla konsultantów krajowych i CMKP

1.  Kurs specjalizacyjny „Pediatryczna medycy-

na paliatywna” w ramach specjalizacji z pe-

diatrii.

2.  Kurs specjalizacyjny „Pediatryczna medycy-

na paliatywna” w ramach specjalizacji z kar-

diologii dziecięcej.



Sprawozdanie 2013

 

Fundacji Warszawskie Hospicjum dla Dzieci



29

Wykłady


referaty

plakaty


1.  Bednarska-Żytko  I:  Standardy  w  pedia-

trycznej  domowej  opiece  paliatywnej. 

Konferencja Naukowo-Szkoleniowa „Opieka 

Paliatywna XXI wieku”, Gorlice 17.05.2013.

2.  Chmiel-Baranowska A: Aspekty psycholo-



giczne  w  pediatrycznej  domowej  opie-

ce  paliatywnej.  Konferencja  Naukowo-

Szkoleniowa „Opieka Paliatywna XXI wieku”, 

Gorlice 17.05.2013.

3.  Chmiel-Baranowska  A:  Konsultacje  psy-



chologiczne w przypadkach rozpoznania 

Yüklə 465,18 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin