Stiven Kinq Yaşıl Mil

www.vivo-book.com 

 

379 

–  Hə,  elədir,  –  deyə  o,  minnətdarlıqla  mənim  sözümü  təsdiq 

elədi.  –  Lakin  o  iyrənc  sözləri  onun  gözəl  səsi  ilə  eĢitmək...  bağıĢla 

məni,  Pol.  –  Onun  səsi  yenə  eĢidilməz  oldu  və  mən  onun  öskürərək 

boğazını arıtladığını eĢitdim. Sonra o,  yenə sözünə davam  etdi, onun 

səsi bu dəfə daha güclü olsa da, elə əvvəlki kimi kədərli idi. – O istəyir 

ki,  mən  pastor  Donaldsonu  evimizə  çağırım  və  mən  bilirəm  ki,  o 

arvadımı, az da olsa, sakitləĢdirə bilər, amma onu evimizə necə dəvət 

eləyə  bilərəm,  axı?  Bir  özün  təsəvvür  elə...  tutalım  o  bizim  evimizdə 

oturub  arvadımla  birlikdə  müqəddəs  kitabı  oxuyarkən,  arvadım 

qəfildən  onu  ədəbsiz  bir  adla  çağırır,  təsəvvür  eləyirsənmi?  O,  belə 

eləyə bilər, keçən gecə məni də söyüb. Qulaq as, gör mənə nə deyib – 

mənə deyir ki – “Ey, minet, “Liberti” jurnalını mənə ver”. Pol, o, belə 

ədəbsiz sözləri harada eĢitmiĢ olar? Bu sözləri axı o, haradan bilir?   

– Bilmirəm. Hal, bu gün axĢam evdə olacaqsanmı?  

–  O  özünü  yaxĢı  hiss  edəndə  və  özünə  nəzarəti  itirmədiyi  və 

kədərdən  fikri  dağılmıĢ  olmadığı  vaxtlar  Hal  Murs  özünün  xüsusi 

sarkazm hissi ilə seçilirdi. Məncə, çoxları onun qəzəb və nifrətindənsə, 

daha  çox  onun  bu  keyfiyyətindən  qorxub  çəkinirdilər.  Onun  ,adətən, 

acı və iynəli olan sarkastik sözləri adamı arı kimi sancırdı. Həmin gün 

onun  sarkazmının  bir  hissəsi  də  mənim  üstümə  tökülmüĢdü.  Bu,  bir 

qədər gözənilməz olsa da, onun iynəli sözlərini eĢitmək, əslində, məni 

sevindirmiĢdi.  Deməli,  o,  təslim  olmamıĢdı,  hələ  də  mübarizə 

aparmaqda davam edirdi.  

www.vivo-book.com 

 

380 

– Yox, – deyə o cavab verdi. – Melinda ilə mən bu axĢam rəqs 

eləməyə  gedəcəyik.  Biz  do-si-do  rəqsini  oynayacağıq  və  sonra  da 

skripkaçıya deyəcək ki, o, xoruzun penisidir və abort qurbanıdır.  

Mən  gülməyini  boğmaq  üçün  əlimi  ağzıma  sıxdım.  Allaha 

Ģükürlər olsun ki, gülmək istəyim çox tez keçdi. 

– BağıĢla məni, – deyərək o, üzrxahlıq etdi. – Son vaxtlar çox az 

yatıram. Bu da məni deyingən edir. Əlbəttə ki, biz evdə olacağıq. Niyə 

soruĢursan ki? 

– Məncə, bu vacib deyil.  

– Sən bizə gəlmək fikrində deyildin, düzdümü? Əgər keçən gecə 

növbədə olmusansa, deməli, bu gecə də növbədə olacaqsan. Bəlkə sən 

öz növbəni kiminləsə dəyiĢmisən? 

– Yox, növbəmi heç kimlə dəyiĢməmiĢəm, – deyə cavab verdim. 

– Bu gün növbədəyəm.  

–  Ġstənilən  halda  bu  yaxĢı  fikir  olmazdı,  özü  də  onun  belə 

vəziyyətində.  

– Bəlkə də düz deyirsən. Xəbərlərə görə çox sağ ol. 

– Dəyməz. Melinda üçün dua elə, Pol. Mən ona dua edəcəyimə 

söz verdim, amma düĢündüm ki, onun üçün duadan daha artığını edə 

bilərəm.  Bekvudzdakı  Ġlk  Ġsaya  AlqıĢ,  Allah  Hər  ġeyə  Qadirdir 

Kilsəində  deyildiyi  kimi  –  “Özünə  yardım  edənə,  Allah  da  yardım 

edər”. Mən dəstəyi asıb Cenisə baxdım.  

– Melli necədir?  

www.vivo-book.com 

 

381 

–  Elə  də  yaxĢı  deyil.  –  Mən  Hal  Mursun  danıĢdıqlarını, 

Melindanın  söyüĢ  söyməsi  də  daxil  olmaqla  Cenisə  danıĢdım,  bircə 

“minet”, “xoruzun penisi və abort qurbanı” hissələrini buraxdım. Mən 

öz söhbətimi Hal Mursun “çökür” sözü ilə bitirdim və arvadım üzündə 

kədərli  bir  ifadə  ilə  baĢını  yırğaladı.  Sonra  o  mənim  üzümə  daha 

diqqətlə baxaraq dedi: 

– Sən nə haqda düĢünürsən? Sən, deyəsən, nəsə  yaxĢı  olmayan 

bir Ģey haqqında düĢünürsən. Bu sənin üzündə yazılıb. 

Yalan  danıĢmaqdan  söhbət  belə  gedə  bilməzdi;  biz  bir-birimizə 

qətiyyən  yalan  danıĢmırdıq.  Mən  sadəcə  ona  dedim  ki,  bunu  bilməsə 

daha yaxĢıdı, ən azından hələlik.  

– Sənin buna... buna görə sənin problemlərin ola bilərmi? – onun 

səsində  aĢkar  duyulan  təlaĢ  hiss  olunmurdu,  əksinə  o,  məncə,  sadəcə 

maraqlanırdı. Onda ən xoĢuma gələn cəhət də elə bu idi. 

– Bəlkə də, – deyə cavab verdim.  

– Bu xeyirxah iĢdimi? 

–  Bəlkə  də,  –  deyə  mən  təkrar  etdim.  Mən  hələ  də  yerimdə 

dayanıb  bir  barmağımla  telefonun  diskini  boĢ-boĢuna  fırladır,  o  bir 

barmağımla isə rabitə düymələrini basıb saxlamıĢdım.  

–  Ġstəyirsən ki,  sən zəng eləyəndə mən buradan  gedim?  – deyə 

Cenis soruĢdu. Ağıllı arvad olum və sənin söhbətinə maneə olmayım? 

Qab-qacağı yuyum? PapıĢlar toxuyum? 

Mən baĢımı yırğaladım.  

www.vivo-book.com 

 

382 

– Mən bunu bir az baĢqa cür deyərdim, amma... 

– Nahara bizim qonaqlarımızmı olacaq, Pol? 

– Ümid edirəm ki, olacaq, – deyə cavab verdim. 

 

 

                                                        9 

 

 

Mən  Brutus  və  Din  ilə  dərhal  danıĢa  bildim,  çünki  onların  hər 

ikisinin də evində telefon xətti vardı. Harrinin evində isə telefon xətti 

yox  idi,  ən  azından  o  vaxtlar,  lakin  mən  onun  ən  yaxın  qonĢusunun 

telefon  nömrəsini  bilirdim.  Təxminən  iyirmi  dəqiqə  sonra,  Harriyə 

növbəti ödəniĢ qəbzi gələndə, “öz hissəsini ödəyəcəyinə” utancaqlıqla 

vəd  edərək  mənim  zəngimə  cavab  verdi.  Mən  ona  cücələri  payızda 

sayarıq deyəndən sonra, soruĢdum: 

– YaxĢı de görüm, nahara bizə gələ bilərsənmi? Brutus ilə Dində 

olacaqlar,  Cenis  isə  özünün  məĢhur  doğranmıĢ  kələm  salatını 

hazırlayacağına söz verib... mən hələ onun daha məĢhur alma piroqunu 

demirəm.  

–  Nahar  xatirinə,  elə-belə  nahar?  –  Harrinin  səsindəki  Ģübhə 

tonunu asanlıqla hiss etmək olurdu. 

Mən  ona  dedim  ki,  onlarla  danıĢmaq  istədiyim  bir  məsələ  var, 

amma  bu  haqda  telefonda  bir  kəlmə  belə  deməsək  yaxĢıdı.  Harri  də 

www.vivo-book.com 

 

383 

nahara  gələcəyinə  söz  verdi.  Mən  telefonun  dəstəyini  yerinə  asıb 

pəncərəyə  yaxınlaĢdım və fikirli-fikirli bayıra baxmağa baĢladım. Biz 

gecə  növbəsində  olmağımıza  baxmayaraq,  nə  Brutusu,  nə  də  Dini 

yuxudan oyatmıĢdım, elə Harrinin də səsi yenicə yuxusundan ayılmıĢ 

adamın  səsinə  oxĢamırdı.  Belə  çıxırdı  ki,  dünən  gecə  baĢ  verən 

hadisələrdən  sonra  problem  yaĢayan  təkcə  mən  deyildim  və  mənim 

baĢımda  qurduğum  planın  dəlisovluğunu  nəzərə  alsaq,  bunun  belə 

olması, bəlkə də yaxĢı idi.  

Mənim  qonĢuluğumda  yaĢayan  Brutus  on  ikiyə  on  beĢ  dəqiqə 

iĢləmiĢ gəldi. Din ondan on beĢ dəqiqə sonra göründü və Harri isə iĢ 

paltarını geyinmiĢ vəziyyətdə Dindən on beĢ dəqiqə sonra gəlib çıxdı. 

Cenis  mətbəxdə bizim  qarĢımıza soyuq mal  ətindən buterbrod, kələm 

salatı və buzlu çay qoydu. Hələ bir-iki gün bundan əvvəl biz artırmada 

oturub  nahar  edə  və  xəfif  küləkdən  həzz  ala  bilirdik,  lakin  tufandan 

sonra havanın temperaturu təxminən on beĢ dərəcə aĢağı düĢmüĢdü və 

indi dağdan əsən külək adamı bıçaq kimi kəsirdi.  

–  Sən  də  gəlib  bizimlə  otura  bilərsən,  –  deyə  mən  arvadıma 

səsləndim.  

O, baĢını bulayaraq dedi: 

– Sizin burada nə iĢlər çevirdiyinizi bilmək istəmirəm. Nə qədər 

az bilsəm, bir o qədər rahat olaram. YaxĢısı budur, mən öz yeməyimi 

salonda yeyim. Bu həftə xanım Ceyn Ostin mənim qonağım olacaq, o, 

çox gözəl müsahibdir.  

www.vivo-book.com 

 

384 

–  Ceyn  Ostin  kimdir?  –  deyə  Harri,  arvadım  gedəndən  sonra, 

soruĢdu.  Sənin,  yoxsa  Cenisin  qohumlarındandır?  Xalaqızındır? 

QəĢəngdirmi?  

–  O  yazıçıdır,  ay  axmaq,  deyə  Brutus  ona  izah  elədi.  –  Betsi 

Ross ilk bayrağa ulduzlar tikən vaxt artıq o, axirət dünyasına çoxdan 

köçmüçdü.  

– Ay səni. – Harri bir az pərt oldu. – Mən kitab oxumağı o qədər 

də  çox  sevmirəm.  Əsasən,  radioqəbuledicilər  üçün  təlimat  kitablarını 

oxuyuram.  

– Yenə nə düĢünmüsən, Pol? – deyə Din soruĢdu.  

–  Gəlin  Con  Koffi  ilə  Mister  Cinqlzdan  baĢlayaq.  –  Mənim  də 

gözlədiyim kimi, onların üzündə təəccüb ifadəsi göründü. Onlar yəqin 

düĢünürdülər  ki,  mən  ya  Delakrua,  ya  da  Persi  haqqında  danıĢmaq 

istəyirəm.  Bəlkə  də  hər  ikisi  haqqında.  Mən  Din  ilə  Harriyə  tərəf 

baxdım. Con Koffinin Mister Cinqlza etdiyi  hər nə idisə, çox sürətlə 

baĢ verdi və bitdi. Mən hətta bilmirəm ki, siçanın nə halda olduğunu, 

onun necə ağır xəsarətlər aldığını görə bilməniz üçün ora vaxtında çata 

bildiniz, ya yox.  

Din baĢını buladı.  

– Amma mən döĢəmədə qan izləri gördüm. 

Mən Brutusa tərəf döndüm. 

–  O,  it  oğlu  it  Persi,  ayaqqabısını  siçanın  üstünə  basaraq  onu 

əzmiĢdi, – deyə o dilləndi. Siçan onda ölməliydi, amma ölmədi. Koffi 

www.vivo-book.com 

 

385 

ona nəsə elədi. Onu necə sağaltdı. Mən dediklərimin necə səsləndiyini 

bilirəm, amma mən hər Ģeyi öz gözlərimlə gördüm.  

Onda mən dedim: 

– O məni də sağaldıb. Mən bunu necə etdiyini görməsəm də, onu 

hiss  etdim.  –  Mən  onlara  öz  sidik  yollarımın  infeksiyası  haqqında 

danıĢdım – infeksiyanı necə geri qayıtdığını, özümü necə hiss etdiyimi 

(pəncərədən,  mən  onlara  ağrı  məni  diz  çökməyə  məcbur  edəndə 

yıxılmamaq  üçün  əlimlə  yapıĢdığım  odun  cərgəsini  də  göstərdim), 

Koffinin  mənə  toxunuĢundan  sonra  bu  xəstəliyin  necə  birdən-birə 

məndən  əl  çəkdiyi  haqqında  onlara  danıĢdım.  Xəstəlik  o  toxunuĢdan 

sona bir də geri qayıtmadı.  

Mənim hekayəm elə də uzun çəkmədi. Mən söhbətimi bitirəndə, 

onlar  öz  sendviçlərini  çeynəyə-çeynəyə  fikirli  halda  oturmuĢdular. 

Sonra Din dedi: 

–  Onun  ağzından  nəsə  qara  Ģeylər  çıxdı,  lap  mığmığalara 

bənzəyirdilər.  

– Hə, elədir, – deyə Harri də onunla razılaĢdı. – Əvvəlcə onların 

rəngi  qara  idi,  sonra  isə  rəngləri  ağardı  və  qeyb  oldular.  –  O,  fikirli-

fikirli ətrafa baxdı. – Sən bu haqda danıĢmasaydın, mən az qala bütün 

bunları tamam unudacaqdım, Pol. Bu, bir az gülməli deyilmi?  

–  Burada  gülməli  və  təəccüblü  heç  nə  yoxdur,  –  deyə  Brutus 

etiraz  etdi.  –  Məncə,  insanlar  çox  vaxt  onlara  aydın  olmayan  Ģeyləri 

unudurlar. Mənası ona aydın olmayan bir Ģeyi yadda saxlamaqla insan 

www.vivo-book.com 

 

386 

nə əldə edir? Pol, bəs o sənə nə eləmiĢdi? O səni sağaldandan sonra da 

qara mığmığalar uçuĢurdumu?  

–  Hə.  Məncə,  havada  uçuĢan  o  Ģeylər  özü  elə  xəstəlikdir... 

ağrıdır... xəsarətdir. O, bütün  bu dediklərimi öz içinə çəkir, sonra isə 

onları yenə açıq havaya üfürür.  

– Orada da onlar məhv olub gedir, – deyə Harri dilləndi. 

Mən bir söz demədən çiyinlərimi çəkdim. Mən bilmirdim sonra 

onlar  məhv  olur  ya  yox.  Heç  bunun  əhəmiyyəti  olduğuna  da  əmin 

deyildim.  

– O sənin içindəki ağrını əmib çıxardımı? – deyə Brutus soruĢdu. 

O  zaman  mənə  elə  gəldi  ki,  o,  siçanın  içindəki  ağrıları  sorub  çıxarır. 

Ağrıları... bəlkə də ölümün özünü, dəqiq bilmirəm. 

– Yox, – mən dedim. O mənə sadəcə toxundu. Və mən bunu hiss 

etdim.  Ġçimdən  elə  bir  nəsə  keçərək  məni  silkələdi.  Elə  bil,  məni 

elektrik  cərəyanı  çarpdı,  amma  ağrısız.  Amma  onda  mən  ölüm 

ayağında deyildim, sadəcə, içimdə ağrılar vardı.  

Brutus  baĢını  yırğaladı.  ToxunuĢ  və  nəfəs.  Lap,  o  meĢəlikdə 

sərgərdan gəzərək Ġncildən dualar oxuyanların dedikləri kimi.  

– Ġsaya həmd olsun, Rəbbimiz Hər ġeyə Qadirdi, – mən dedim.  

– Mən bilmirəm  ki,  bunun  Ġsaya nə dəxli var, – Brutus dedi.  – 

Lakin, məncə, Con Koffi çox qüdrətli bir insandır.  

–  YaxĢı,  –  deyə  Din  dilləndi.  –  Əgər  siz  bütün  bunların  baĢ 

verdiyini  iddia  edirsinizsə,  onda  mən  inandım.  Allah  sirli  üsullardan 

www.vivo-book.com 

 

387 

istifadə etməklə öz möcüzələrini bizə göstərir. Bəs bunun bizə nə dəxli 

var? 

Hə,  bu  elə-belə  sual  deyildi.  Mən  dərindən  nəfəs  aldım  və  nə 

etmək  istədiyimi  yerli-dibli  onlara  izah  edim.  Onlar  karıxmıĢ  halda 

oturub qulaq asırdılar. Hətta kosmosdan gələn yaĢıl adamlar haqqında 

hekayələri  jurnallardan  oxumağı  xoĢlayan  Brutus  da  təəccüblənmiĢ 

görünürdü. Mən söhbətimi bitirəndə, ətrafa dərin bir sükut çökmüĢdü 

və heç kim öz buterbrodunu daha çeynəmirdi. Nəhayət, Brutus Hovel 

sakit və düĢüncəli bir tərzdə dedi:  

–  Əgər  bizi  tutsalar,  hamımız  iĢimizi  itirəcəyik,  Pol.  Əgər  iĢ, 

sadəcə,  bununla  bitsə,  özümüzü  dünyada  ən  xoĢbəxt  adamlar  saya 

bilərik.  Məncə,  biz  üstəlik  “A”  blokunun  sakinləri  arasına  düĢəcəyik, 

orada çantalar tikəcək və hamama cüt-cüt gedəcəyik.  

– Hə, – deyə mən cavab verdim. Bu, baĢ verə bilər.  

–  Mən  sənin  nələr  hiss  etdiyini,  az  da  olsa,  təsəvvür  edirəm,  – 

deyə  Brutus  davam  etdi.  –  Sən  Murslar  ailəsini  bizdən  daha  yaxĢı 

tanıyırsan, Murs sənin həm rəisin, həm də köhnə dostundur. Mən yaxĢı 

baĢa  düĢürəm  ki,  sən  onun  arvadının  vəziyyəti  ilə  bağlı  narahatlıq 

keçirirsən... 

– O sənin öz həyatında rastlaĢmaq istəyəcəyin ən yaxĢı qadındır, 

– deyə mən cavab verdim, – və Melinda onun hər Ģeyidir.  

–  Lakin  səninlə Cenisdən fərqli olaraq biz onu elə də  yaxından 

tanımırıq, – Brutus dedi. – Elə deyilmi, Pol? 

www.vivo-book.com 

 

388 

–  Əgər  onu  tanısaydınız,  siz  də  onu  mənim  kimi  sevərdiniz,  – 

mən dedim. – Ən azından, əgər siz onu xəstəlik öz ağuĢuna almazdan 

öncə  tanısaydınız,  o  sizin  çox  xoĢunuza  gələrdi.  O,  hər  zaman 

cəmiyyət  üçün  bir  Ģeylər  etmək  üçün  var  qüvvəsi  ilə  çalıĢardı,  gözəl 

dost və mömin bir insandır. Bundan əlavə o, çox Ģən və hazırcavabdı, 

əlbəttə  ki,  xəstələnməmiĢdən  əvvəl.  O,  elə  Ģeylər  danıĢardı  ki,  siz 

qarnınızı  tutub  uğunardınız.  Lakin  bunların  heç  biri  onu  xilas  etmək 

istəməyimin  səbəbi  deyil,  əlbəttə  ki,  əgər  onu  xilas  etmək  hələ  də 

mümkündürsə. Onun baĢına belə bir bəlanın gəlməsi ədalətli deyil, heç 

ədalətli deyil. Nə gözlər üçün, nə qulaqlar, nə də ürəyinə qəbul etmək 

üçün, yox, ədalətli deyil.  

–  Çox  kübarca,  amma  düĢünmürəm  ki,  səni  belə  havalandıran 

Ģeyin  məhz  bu  olduğuna  mən  Ģübhə  edirəm,  –  deyə  Brutus  dilləndi. 

Məncə,  bütün  bu  həyəcan  Delin  baĢına  gələnlərlə  əlaqəlidir.  Sən 

nəyəsə görə müvazinət yaratmaq istəyirsən.  

O, haqlı idi. Əlbəttə, haqlı idi. Mən Melinda Mursu baĢqaları ilə 

müqayisədə daha yaxından tanıyırdım. Amma elə də yaxından yox ki, 

bu  uĢaqlardan  onun  üçün  öz  iĢ  yerlərini  təhlükəyə  atmalarını  xahiĢ 

edim...  bəlkə  də  öz  azadlıqlarını  da.  Ya  da  həm  iĢ  yerlərini,  həm  də 

azadlıqlarını. Mənim iki övladım var və mən istəməzdim ki, arvadım 

məktub  yazaraq  uĢaqlarıma  atalarının  nəyəsə  görə...  məhkəmə 

qarĢısına çıxmalı olduğunu bildirsin, nəyə görə axı? Bunun adının nə 

www.vivo-book.com 

 

389 

olacağını  mən  dəqiq  bilmirəm.  Böyük  ehtimalla,  həbsxanadan 

qaçmağa təhrik etmə və yardıma görə.  

Lakin  Delakruanın  ölümü  mənim  həyatımdakı  ən  dəhĢətli,  ən 

mənfur  hadisə  oldu,  özü  də  yalnız  iĢ  həyatımda  deyil,  ümumiyyətlə, 

həyatımda və mən bunda iĢtirak etmiĢdim. Biz hamımız bunda iĢtirak 

etmiĢdik,  çünki  Persi  Uetmorun  “E”  bloku  kimi  bir  yerdə  iĢləməyə 

tamamilə  yararsız  birisi  olduğunu  anlayandan  sonra  da  onun  bizimlə 

qalıb  iĢləməsinə  imkan  vermiĢdik.  Biz  bu  oyunun  iĢtirakçıları 

olmuĢduq.  Hətta  rəis  Murs  da  bu  oyunun  iĢtirakçısı  olmuĢdu.  “Persi 

kollektivdə olsa da, olmasa da, onun beyni onsuzda biĢiriləcək” – deyə 

o  mənə  söyləmiĢdi  və  bəlkə  də,  Delakruanın  elədiklərini  göz  önünə 

gətirsək,  onun  bu  sözləri  kifayət  idi.  Lakin  nəticədə  nə  oldu,  Persi 

onun  beynini  biĢirməklə  yetinmədi,  bundan  çox-çox  irəli  getdi:  o, 

kiçik fransızın gözlərini oyuqlarından çıxardı, onun üzünü yandırdı. O 

bunu nə üçün elədi? Ona görə ki, Del altı nəfəri qətlə yetirmiĢdi? Yox. 

Ona  görə  ki,  Persi  qorxusundan  Ģalvarını  isladanda,  balaca  fransız 

ehtiyatsızlıq  edərək  onu  lağa  qoymuĢ,  ona  gülməyə  cürəti  çatmıĢdı. 

Biz  hamımız  dəhĢətli  bir  aktın  iĢtirakçıları  olmuĢduq.  Persi  isə  bu 

hərəkətinə  görə  cəza  almaqdan  canını  qurtaracaqdı.  O,  xoĢbəxt  və 

dəniz  qabarması  kimi  sakit  bir  Ģəkildə  bir  müddət  sonra  Briar  Ricə 

keçəcəkdi  və  öz  qəddarlığını  təkmilləĢdirməsi  üçün  dəlilərlə  dolu  bir 

sığınacaq onun ixtiyarında olacaqdı. Bunun qarĢısını almaq üçün bizim 

www.vivo-book.com 

 

390 

əlimizdən  bir  Ģey  gəlməzdi,  lakin  əllərimizi  batırdığımız  bu  çirkabı 

necəsə yuyub təmizləmək üçün bəlkə də hələ gec deyildi.  

–  Mənim  getdiyim  kilsədə  bunu  müvazinət  yaratmaq  deyil, 

günahlarını yumaq adlandırırlar, – mən dedim. – Lakin, məncə, hər iki 

sözün mənası eyni anlama gəlir. 

–  Sən  doğrudanmı  düĢünürsən  ki,  Koffinin  bir  köməyi  dəyə 

bilər?  –  Din  mülayim  və  xilaskar  bir  səslə  soruĢdu.  –  Sadəcə...  nə?... 

onun  beyindəki  ĢiĢi  əmib  çıxaracaq?  Sanki...  elə  bil,  bu  ĢiĢ  deyil, 

Ģaftalı çəyirdəyi imiĢ? 

–  Məncə,  o  bunu  edə  bilərdi.  Əlbəttə,  mən  tam  əmin  deyiləm, 

lakin onun mənə... və Mister Cinqlza elədiklərindən sonra... 

–  Hə,  Mister  Cinqlz  xurd-xəĢil  olmuĢdu,  –  deyə  Brutus  təsdiq 

elədi.  

–  Səncə,  o,  kömək  eləməyə  razılıq  verərmi?  –  deyərək  Harri 

fikrə daldı. 

– Əgər bacaracağı bir iĢsə, demək razı olacaq, – mən dedim.  

– Niyə? Axı Koffi onu heç tanımır! 

– Çünki o, baĢqa Ģey bacarmır, bu onun iĢidir. Ona gərə ki, Allah 

onu bunun üçün yaradıb. 

Brutus  nəzərlərini  ətrafda  gəzdirdi,  sanki  bu  hərəkəti  ilə 

aramızda kiminsə çatıĢmadığını bizə baĢa salmağa çalıĢırdı. –  

–  Bəs  Persi  necə  olsun?  Sən  elə  bilirsən  o,  kənardan  durub 

sakitcə bizə baxacaq? – deyə o məndən soruĢdu və mən fikrimdə Persi 

www.vivo-book.com 

 

391 

ilə bağlı qurduğum planı onlara danıĢdım. Mən söhbəti bitirəndə, Harri 

ilə  Din  təəccüblərindən  gözləri  bərəlmiĢ  halda  mənə  baxırdılar, 

Brutusun  üzündə  isə  mənim  söylədiklərimə  valeh  olduğunu  göstərən 

bir təbəssüm vardı.  

– Çox dəlisov bir plandır, Pol qardaĢ – deyə o dilləndi. – Məni 

lap heyrətə saldı!  

–  Hə,  lap  əla  iĢ  olacaq!  –  Din  az  qala  pıçıltı  ilə  dedi,  sonra 

gülərək  uĢaq  kimi  əllərini  bir-birinə  vurdu.  –  Hə,  uĢaqlar,  deyirəm 

atları  yəhərləyin,  hey-eyyy-hey-eyy!  –  Yadınıza  salmaq  istəyirəm  ki, 

mənim  planımın  Persi  haqqında  olan  bu  hissəsi  ilə  bağlı  Dinin  öz 

maraqları  vardı,  çünki  Persinin  bacarıqsızlığı  ucbatından  Din  az  qala 

həyatını  itirəcəkdi,  yəqin  xatirinizdədir,  Persi  mal  kimi  yerində 

dayanıb, sadəcə, baxırdı.  

– Hə, bunu bildik, bəs sonra? – Harri dedi. O, qaĢqabaqlı olsa da 

gözləri onun içindəkiləri büruzə verirdi: onun gözlərində parıltı vardı, 

bir  Ģeyə  inandırılmasını  arzulayan  adamın  gözlərində  olduğu  kimi.  – 

Bəs sonra nə olacaq? 

– Belə bir atalar sözü var, “ölülər sirr verməzlər”, – deyə Brutus 

mırıldandı  və mən onun zarafat  etdiyinə əmin olmaq üçün cəld  onun 

üzünə baxdım.  

–  DüĢünürəm  ki,  o,  dilini  dinc  saxlayacaq,  –  deyə  mən  cavab 

verdim.  

www.vivo-book.com 

 

392 

–  Eləmi?  –  deyərək  Din  Ģübhə  ilə  mənə  baxdı.  O,  eynəyini 

çıxarıb ĢüĢələrini silməyə baĢladı. – Onda məni buna inandır. 

– Birincisi, o, əslində, nə baĢ verdiyini bilməyəcək, çünki bizi öz 

arĢını  ilə  ölçəcək  və  bunun,  sadəcə,  bir  zarafat  olduğunu  düĢünəcək. 

Ġkincisi və daha vacibi, o bu haqda kiməsə bir söz deməyə qorxacaq. 

Mən elə hər Ģeyi bu məqama görə hesablamıĢam, buna arxayınam. Biz 

ona  deyəcəyik  ki,  əgər  o,  məktublar  yazmaq  və  telefon  zəngləri 

eləmək  fikrinə  düĢsə,  onda  biz  də  məktublar  yazmalı  və  telefon 

zəngləri etməli olacağıq.  

– Hə, edam haqqında, – deyə Harri tez dilləndi. 

–  Bir  də,  Uorton  Dinə  hücum  edəndə,  onun  qorxusundan 

quruyub  mal  kimi  baxması  haqqında,  –  deyə  Brutus  əlavə  etdi.  – 

Məncə,  Persinin  ən  çox  qorxduğu  Ģey  insanların  bu  haqda 

öyrənməsidir, – deyərək o, fikirli-fikirli baĢını yırğaladı. – Bu, iĢimizə 

yarıya  bilər.  Amma  Pol...  səncə,  Koffini  missis  Mursun  yanına 

aparmaqdansa, missis  Mursu buraya  gətirmək daha  yaxĢı  olmazdımı? 

Biz  elə  sənin  dediyin  üsulla  Persini  zərərsizləĢdirə  bilərdik,  sonra  da 

Koffini  missis  Mursun  yanına  aparmaq  əvəzinə,  missis  Mursu 

tuneldən keçirərək buraya gətirərdik.  

Mən baĢımı buladım. 

– Biz bunu edə bilmərik. Bundan sonra min il də yaĢasaq, bunu 

edə bilmərik.  

– Rəis Mursa görə? 

www.vivo-book.com 

 

393 

–  Məhz  ona  görə.  O,  elə  inadkardır  ki,  dirəĢərsə,  ġübhəkar 

Fomadan Janna d’Ark düzəldər. Əgər Koffini onun evinə aparsaq, biz 

onu  qəfil  yaxalamıĢ  olarıq  və  bəlkə  o,  karıxıb  Koffinin  bu  iĢə  heç 

olmasa cəhd eləməsinə razı olar. Əks təqdirdə... 

Ora getmək üçün biz, səncə hansı maĢından istifadə etməliyik? – 

deyə Brutus maraqlandı.  

– Mən, əvvəlcə, bizim furqonu götürmək haqqında düĢünürdüm, 

amma  sonra  fikrimdən  vaz  keçdim,  çünki  onunla  biz  nəzər-diqqəti 

çəkmədən həbsxananın həyətindən çıxa bilmərik. Bir də ki iyirmi mil 

radiusda  hamı  bu  maĢını  yaxĢı  tanıyır.  Məncə  mənim  “ford”umu 

götürsək daha yaxĢı olar.  

–  Bir  də  düĢün  –  deyərək  Din  barmağı  ilə  eynəyini  ehmalca 

yuxarı  qaldırdı.  –  Sən  Con  Koffini  lüt  soyundurub  onun  bədəninə 

donuz  piyi  də  sürtsən  və  dabançəkəndən  də  istifadə  eləsən,  onu  öz 

maĢınına  mindirə  bilməzsən.  Sənin  gözlərin  ona  elə  öyrəĢib  ki,  onun 

necə nəhəng bir adam olduğunu artıq görmürsən.  

Mənim  bu  sözə  verəcək  cavabım  yox  idi.  Həmin  səhər  mənim 

diqqətimin böyük bir hissəsi Persi probleminin üzərində, qalan hissəsi 

isə  bizim  üçün  daha  balaca  problem  olan  Azğın  Billi  Uortonun 

üzərində  cəmləĢmiĢdi.  Mən  yalnız  indi  baĢa  düĢmüĢdüm  ki,  bizim 

nəqliyyatla bağlı problemimiz mənim düĢündüyümdən daha mürəkkəb 

imiĢ.