||ACADEMIC RESEARCH JOURNAL
August
2022
VOLUME 1 ISSUE
4
https://academicsresearch.com/index.php/AR/index
60
“QOR QO‘YNIDA LOLA” HIKOYASINING
STRUKTUR VA OBRAZLARARO TAHLILI
Andijon davlat universiteti
Filologiya fakulteti 2-bosqich talabasi
Mo‘tabarxon Ozodbek qizi Soibjonova
Annotatsiya: Maqola Abdulhamid Sulaymon o’g’li Cho’lponning “Qor
qo‘ynida lola” hikoyasi struktur tahlili va obrazlar analiziga bag‘ishlangan.
Kalit so’zlar: hikoya, analiz, syujet chizig’i, ibtido, motiv
Biz tahlil qilmoqchi bo‘lgan “Qor qo‘ynida lola” hikoyasi g’oyaviy- badiiy
tahlil yuzasidan muallifning “Oydin kechalarda”, “ Novvoy qiz”, “Gavharoy” kabi
hikoyalaridagi ayollarning ayanch taqdiri tasviri qalamga olingan.
Bu hikoya
qahramoni Sharofatxon Cho‘lponning yuksak e‘tiroflarga sabab bo’lgan,
o‘qiguvchilar qalbida alohida o’rin tutgan “Kecha va kunduz”
romanining
qahramoni Zebi bilan taqdirdosh tasvirlangani tufayli birini o‘qiganda,
boshqasi
yodga tushadi.
To‘rt qismdan tashkil topgan bu hikoya yagona
roviy tomonidan hikoya
qilinadi. Ya‘ni muallif qahramonlar ruhiyatini ochishda
dialog va monologlarga
keng o‘rin bermaydi, aksincha, yozuvchi bayoni yetakchilik qiladi. Bu unsur hikoya
qisqaligiga mazmun jihatdan putur yetkazmagan holda ta’minlagan. Shu bilan birga
har bir qismda boshqa-boshqa personajlarning ichki kechinmalari o‘z o‘rnida
namoyon bo’ladi. Hikoya motivi Cho‘lponning qalami chizmalaridan hosil bo‘lgan
“Kecha va kunduz” romanidagi kabi ma‘no ibtidosi bilan boshlanadi. Hikoyaning
ilk
satrlaridanoq kunlar isigani,
hovuzdagi muzlar erib, unga tushgan to‘pning
holati( To‘p suvga sho’ng’ib ketib hovuzning o‘rtasidan chiqdi va qizlarning havasli,
o‘ynoqi ko‘zlarini oldida gerdayib suza boshladi [1,286].) bilan “Kecha va kunduz”
romanidagi qizlar yig’ilishi,
bahorlashib ketishi, o’zaro bog‘liq(
hikoya yozilgan