153
Yukarıdaki 1) nolu cümle “sollen” kiplik fiilinin edilgen çatı anlamını içerir.
Bu nedenle bu kategorinin Türkçe karşılığı [
edilmelidir] [
edilmesi gerekir] [
edilmesi
lâzımdır] vb. şeklinde olmalıdır. [
-mElĐ],
gereklilik kipi biçimbiriminin
edilgen cümle
çatısıyla ifade edilmesi söz konusudur. [
-DIr] koşacı
gereklilik anlamını pekiştirir.
[ed-il-meli-dir] :
[ed-]
: Bağımlı sözlüksel birim, [-et] biçimbirimi
ünsüz yumuşaması
(Erweichung) ile [-ed]’e dönüşür. KORKMAZ (1992: 174),
bunu “son sesinde tonsuz ünsüz bulunduran kelimelerin,
ünlüyle başlayan bir ek aldıklarında tonlu duruma gelmeleri”
olarak tanımlar.
[-il]
: Edilgen çatı biçimbirimi
[-meli]
: Gereklilik kipi biçimbirimi
[-dir]
: Koşaç,
kesinlik anlamı katar. Gerekliliği pekiştirir.
Dostları ilə paylaş: