T. C. Okan üNĠversġtesġ sosyal bġLĠmler enstġTÜSÜ

BÖLÜM 2. DENETĠM VE BAĞIMSIZ DENETĠM 
KAVRAMLARI 
2.1.  DENETĠM KAVRAMI 
Çağımızda  şartlar  hızlı  bir  şekilde  değişmekte,  hızlı  değişim  nedeniyle  ekonomik 
ilişkiler  karmaşıklaşmaktadır.  Giderek  karmaşık  bir  yapıya  bürünen  ekonomik  ortamda 
kullanıcılar açısından işletme faaliyeti için en doğru bilgiye ulaşmak önem arz etmekte bu 
da  iş  çevrelerinin  denetime  duyduğu  ihtiyacı  arttırmaktadır.  Bu  ihtiyaç  toplumda  ve  iş 
çevrelerinde denetimin önem kazanmasına neden olmuştur (Kardeş, 1996:5). 
Denetim kavramının farklı kaynaklarda yer alan tanımları aşağıdaki gibidir: 
TDK‟ye göre denetimin tanımı: “Kamu ya da özel bir kuruluşa ilişkin bilgilerin önceden 
belirlenmiş  ölçütlere  uygunluğunun  saptanması  ve  rapor  edilmesi  amacı  ile  bir  uzman 
birimi tarafından kanıt toplama ve değerlendirme sürecidir.” (www.tdk.gov.tr). 
“Denetim,  işletmelerin  ekonomik  faaliyetleri  ve  muhasebe  konusundaki  bilgilerinin 
doğruluk ve güvenilirlik derecesinin belirlenerek, denetçinin yapılan inceleme sonucundaki 
görüşünü raporla belirttiği bir süreçtir” (Yılmaz vd., 2004: 20). 
Denetim  bir  süreçtir.  Bu  süreçte  denetimi  yapanlar  eldeki  veriler  ve  beklenen  kriterler 
arasındaki  farkı  raporlamak  amacıyla  deliller  toplar  ve  bu  delilleri  değerlendirir.  Burada 
amaç mali  tabloların  sunumunda açıklık  ve doğrulukla ilgili  görüş belirtebilmektir (Uyar, 
2008).  
Denetim  süreci  boyunca  ekonomik  etkinliklerle  ilgili  bilgilerin,  önceden  belli  olan 
standartlara uygunluk derecesi belirlenmeye çalışılır. Daha önce de belirtildiği gibi denetim 
sistematik  bir  süreçtir  ve  bu  süreç  içerisinde  toplanan  veriler  standartlara  uygunluk 
açısından nesnel kanıtlarla değerlendirilir (Gürbüz, 1995: 20).  
Bu  açıklamalara  dayanarak  denetimi  şu  başlıklarla  toparlamak  mümkündür 
(Gürbüz, 1995: 21):  

---

6 
 

 
Planlı,  örgütlü, mantık  çerçevesinde basamaklardan ve prosedürlerden oluşmuştur, 
sistemli bir süreçtir.  

 
Kanıtların nesnel şekilde toplanıp değerlendirilmesi,  

 
Muhasebe,  bilgi  sistemleri,  ekonomik  etkinlikler,  mali  tablolar,  olaylara  ilişkin 
bilgilerin denetimin konusunu oluşturması,  

 
Elde  edilen  verilerin  karşılaştırmaya  tabi  tutulabileceği  belirli  standartların  ortaya 
konulabilmesi,  

 
Denetimi yapan kişinin ulaştığı değerlendirme sonuçlarını ilgili kişilere iletmesidir.