T. C. Okan üNĠversġtesġ sosyal bġLĠmler enstġTÜSÜ

Tablo 2.2 Sapma Dereceleri ve Denetçi GörüĢü ĠliĢkisi 
Kaynak: Bozkurt, N. (2006). “Muhasebe Denetimi”, 4.Basım, İstanbul: Alfa Yayınları 
 
Yapılan  denetim  sonucunda  denetçinin  denetlediği  tablolar  hakkında  görüşlerinin 
olumlu  olması  durumunda  düzenlenecek  olan  denetim  raporunun  olumlu  veya  şartsız 
biçimde  düzenlenebilmesi  için  gereken  koşullar  aşağıda  yer  almaktadır  (Bozkurt, 
2006:367); 
• 
Denetim sürecinde ilgili kriterlere uyum gösterilmiştir.  
• 
Denetim sürecinde incelenen finansal tablolar TFRS‟ye uygun düzenlenmiştir.  
• 
Önceki  yılın  finansal  tabloları  ve  incelenen  finansal  tablolar  arasında  uygulanan 
muhasebe politikaları birbiriyle uyum içindedir, 
• 
Finansal tablolardaki veriler açık ve anlaşılır durumdadır.  
• 
İşletmede mali tabloları etkileyebilecek belirsizlikler görülmemiştir, 
 
Sapma Derecesi Sapma Türü 
Önemsiz 
Önemli 
Çok Önemli 
TFRS‟den Sapma 
Olumlu 
Sınırlı 
Olumsuz 
Olumlu 
Devamlılık Temelinden Sapma 
Olumlu 
Sınırlı 
Olumsuz 
Olumlu 
Yeterli Açıklama İlkesinden Sapma 
Olumlu 
Sınırlı 
Olumsuz 
Olumlu 
Çalışma Kapsamında Sınırlama 
Olumlu 
Sınırlı 
Görüş Bildirmekten 
Kaçınma 
Olumlu 
İşletmenin Önündeki Belirsizlikler 
Olumlu 
Sınırlı 
Görüş Bildirmekten 
Kaçınma 
Olumlu 

---

32 
 
Denetçi,  yapılan  denetimde  baz  alınan  muhasebe  ilkelerine  uyumlu  olan  veriler 
görmesine  rağmen,  denetim  sürecinde  yanlışlıklar  görürse  bu  durumda  mali  tablolara 
güvenilemeyeceğine  dair  bir  kanıya  kapılmayacağından  olduğundan  sınırlı  olumlu  görüş 
bildirir.  Sınırlı  olumlu  görüş  aktarımı,  işletmenin  sürekliliği  ilkesine  aykırı  bir  durum 
değildir  ve  denetim  çalışmalarında  kanıt  toplama  açısından  bazı  yetersizlikler  olmasına 
rağmen  mali  tabloların  işletmenin  durumunu  gerçeğe  uygun  şekilde  yansıttığını  ifade 
etmektedir. Denetim raporunda kanıt toplamaya ilişkin yetersizlikler ve finansal tabloların 
etkileri açıklanmaktadır (Kaval, 2008:181). 
Yapılan denetimler sonucunda denetçi,  TFRS‟ye uyulmadığı, finansal tabloların doğru 
ve  güvenilir  olmaktan  uzak  olduğu,  işletme  yönetimi  ile  arasındaki  görüş  ayrılıklarının 
finansal tablolara olan etkisinin sınırlı olumlu görüş vermekle bile açıklanamayacak olması, 
işletmenin  sürekliliği  ile  ilgili  aykırı  bir  durumun  varlığı  sonucuna  ulaşmış  ise  raporunda 
olumsuz görüş bildirmektedir (Uyar ve Çelik, 2009: 143). 
Denetlenen  veya  denetleyen  işletme  tarafından  kaynaklanmadığı  halde  yeterli  kanıt 
toplanamaması  durumunda  veya  yeterli  kanıt  olsa  da  bir  görüş  oluşturulamaması  halinde 
denetçi görüş bildirmekten kaçındığını belirtebilir. Denetçinin görüş bildirmekten kaçınma 
şeklinde görüş sunması için gerekli şartlar şunlardır (Kaval, 2008:182); 
• 
İç  kontrol  sistemi  ve  muhasebe  sisteminin  yetersiz  oluşu  sonucunda  yeterli  kanıt 
toplanamaması,  toplanan  bilgilerin  güvenilir  olduğunun  düşünülmemesi  veya  bilgilerin 
birbirini teyit etmemesi, 
• 
Yeterli kanıt toplamanın önünde imkânsızlıklar veya engeller olması, 
• 
İşletmenin  sürekliliğine  ilişkin  yakın  zamanda  doğması  beklenen  belirsizlik  ve 
riskler yer alması, 
• 
Bilanço  tarihinden  sonra  özelleştirme,  el  değiştirme,  birleşme,  tasfiye  kararı 
verilmesi gibi sebeplerle finansal tablo düzenleme ilkelerinin geçerliliğini yitirmiş olması, 
• 
Müşteri  ve  denetim  firması  arasında  farklı  muhasebe  sistemleri  kullanmasından 
kaynaklı,  muhasebe  ve  mali  tablo  düzenleme  ilkeleri  ve  politikaları  arasında  farklılıklar 
ortaya çıkması. 
 
 

---

33