Soliqlarning turlari – O‘zbekiston hududida olinadigan umumdavlat soliqlari, mahalliy soliqlar va yig’imlardan iborat. Umumdavlat soliqlarining tarkibiga yuridik shaxslardan olinadigan daromad (foyda) solig’i, jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig’i, qo’shilgan qiymat solig’i, aktsizlar, er osti boshliqlaridan foydalanganlik uchun soliq, suv resurslaridan foydalanganlik uchun soliq kabilar kiradi. Mahalliy soliqlar va yig’imlar mol-mulk solig’i, yer solig’i, reklama solig’i, avtotransport vositalarini sotganlik uchun soliq, savdo-sotiq qilish huquqi uchun yig’im, shu jumladan, ayrim turdagi mahsulotlarni sotish huquqini bueruvchi litsenziya yig’imlari, yuridik shaxslarni, shuningdek, tadbirkorlik faoliyati bilan shug’ullanuvchi jismoniy shaxslarni ro’yxatga olganlik uchun yig’im, avtotransport to’xtash joyidan foydalanganlik uchun yig’im, obodonlashtirish ishlari uchun yig’imlardan iboratdir.
Soliqlar va boshqa majburiy to’lovlarning to’g’ri hisoblanishi hamda to’lanishi ustidan so’nggi (navbatdagi, keyingi) nazorat- davlat tomonidan soliq organlari yordamida ikki bosqichda amalga oshiriladi : a) korxonalardan bo’xgalteriya hisobotlari va soliq hisob-kitoblari qabul qilinayotganda; b) bevosita korxonaning o’zida boshlang’ich buxgalteriya hujjatlarini tekshirish yo’li bilan.
Sotib olish solig’i- davlat daromadlarini ko’paytirish yoki ayrim mahsulotlarni ishlab chiqarishni cheklab qo’yish maqsadida mamlakatda ishlab chiqarilayotgan ayrim mahsulotlardan olinadigan soliq. Odatda eksportga mo’ljallangan mahsulotlardan olinmaydi.
Sotish solig’i – mahsulotlarning sotish qiymatiga nisbatan foizlarda belgilanadigan va ishlab chiqaruvchilar tomonidan to’lanadigan soliq. Aktsizlarning ko’rinishlaridan biri.
Sotishdan olinadigan soliq– ayrim xorijiy mamlakatlarda (masalan, AQShning ayrim shtatlarida) qo’llaniladi va iste’moldan olinadigan egri (bilvosita) soliqni o’zida gavdalantiradi. Odatda, bu soliqqa iste’mol mahsulotlari (restoranlar bundan mustasno) tortilmaydi.
Sekvestr – yilning oxirigacha qolgan vaqt davomida byudjetning barcha moddalari bo’yicha (himoya qilinganlaridan tashqari) davlat xarajatlarini proportsional ravishda qisqartirish.
Sug’urta – noqulay (tasodifiy) hodisalar va voqeliklar sodir bo’lganda jismoniy va yuridik shaxslarning mulkiy manfaatlarini himoya qilish va ularga nisbatan etkazilgan moddiy zararlarni qoplash (tiklash) uchun pul mablag’larining maqsadli fondlarini shakllantirish va ulardan foydalanish bo’yicha qayta taqsimlash munosabatlarining alohida sohasi.
