T. S. Malikov moliya
“A” kompaniyasining 20x1–20x3-yillardagi
Yüklə 2,82 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Balans 20x0-y. 20x1-y. 20x2-y. 20x3-y.
- Moliya 237 3.12-nazorat uchun savol
|
“A”
kompaniyasining 20x1–20x3-yillardagi moliyaviy hisoboti (mln so‘mda) Moliyaviy natijalar to‘g‘risidagi hisobot 20x1-y. 20x2-y. 20x3-y. Sotuvlar hajmi 1000000 1120000 1254400 Sof foyda 200000 224000 250880 Dividendlar 80000 89600 100352 Taqsimlanmagan foydaning o‘sishi 120000 134400 150528 Balans 20x0-y. 20x1-y. 20x2-y. 20x3-y. Aktivlar 2000000 2240000 2508800 2809856 Majburiyatlar 1000000 1120000 1254400 1404928 Kapital 1000000 1120000 1254400 1404928 Moliya 237 3.12-nazorat uchun savol Firma o‘sishi sur’ati uning barqaror o‘sishi koeffitsiyen - tidan past bo‘lgandagi vaziyat tashqi moliyalashtirish sum- masiga qanday ta’sir qiladi? 14.4.Aylanma kapitalni boshqarish Aksariyat kompaniyalarning ishlab chiqarilgan mah- sulot yoki tovarlarni sotishdan biror-bir daromad (foyda) olishlridan oldin amalga oshirilgan xarajatlarni qoplash uchun ma’lum miqdorda pul mablag‘lari sarflashlariga to‘g‘ri keladi. Buning natijasida firma aktivlarining ma’lum qismlari, masalan, tovar-moddiy zahiralar va olinishi ke- rak bo‘lgan hisoblar (debitorlik qarzlari) odatda, uning majburiyatlaridan, ya’ni to‘lanishi kerak bo‘lgan hisoblar (kreditorlik qarzlari) va to‘planib qolgan qarzlardan oshadi. Kompaniyaning aylanma aktivlari bilan joriy majburiyat- lari o‘rtasidagi farq aylanma kapital (working capital), deb ataladi. Agar kompaniyaning aylanma kapitalga ehtiyoji mavsumiy emas, balki doimiy xususiyatga ega bo‘lsa odat- da, kompaniya uzoq muddatli moliyalashtirishni olishga harakat qiladi. Mavsumiy ehtiyojlar qisqa muddatli qarzlar, masalan, bank kreditlari hisobiga moliyalashtiriladi. Firma aylanma kapitalini boshqarishning asosiy prin- sipi daromadsiz aktivlar, masalan, debitorlik qarzlari va tovarmoddiy zahiralariga sarflangan mablag‘larni imkon qadar kamaytirishdan, va “foizsiz” kreditlardan, ya’ni a) mijozlar oldindan to‘lagan mablag‘, b) hisoblangan, ammo to‘lanmagan mehnat haqi va v) kreditorlik qarzlaridan mak- simal darajada foydalanishdan iborat. Pul mablag‘larining bu uchta manbayi firma uchun bepul hisoblanadi. Chunki odatda, ularga aniq (ochiq) foiz stavkasi hisoblanmaydi 257 . 257 Agarda firma to‘lovlarni bo‘nak (avans) tarzida amalga oshiruvchi xaridorlarga chegirmalarni taklif etsa, u holda bunday chegirmalar miq- dori noaniq foizli to‘lov hisoblanadi. Agar firma mahsulot (mol) yetkazib beruvchi tomonidan taklif etilgan chegirmadan voz kechib, bu orqali |