Tabiiy fanlar fakulteti geografiya va iqtisodiy bilim asoslari kafedrasi tuproqlar geografiyasi



Yüklə 0,67 Mb.
səhifə149/154
tarix07.01.2024
ölçüsü0,67 Mb.
#209223
1   ...   146   147   148   149   150   151   152   153   154
Tabiiy fanlar fakulteti geografiya va iqtisodiy bilim asoslari k-hozir.org

Nitrogen is a compost


Азот является компост


Azot o’g’iti

Tarkibida azot bo’lgan va o’simliklarning azot bilan oziqlanish manbai sifatida qo’llaniladigan organik hamda anorganik moddalar, o’simliklarni azot bilan oziqlantirish manbai.


44



Photosynthesis


Фотосинтез


Fotosintez

(foto... va sintez) — yuksak o’simliklar, suvo’tlar va ayrim fotosintezlovchi bakteriyalarda xlorofill va b. fotosintetik pigmentlar o’zlashtiradigan yorug’lik energiyasi hisobiga oddiy birikmalardan murakkab moddalar hosil bo’lishi.


45



Coastline


Береговая линия


Qirg’oq chizig’i

Quruqlik bilan dengiz orasidagi chegara.


46



Klif


Клиф


Klif

Qoya jinslardan hosil bo’lgan tik qirg’oqq (jarlik).


47





Hydrosphere


Гидросфера


Gidrosfera

Sayyoramizning Yer po’sti bilan atmosfera orasida joylashgan suv qobig’i.


48



Condensation


Сгущение


Kondensatsiya

(lotincha – kondensatsio - quyuqlashish)- moddaning gaz holatidan suyuq holatiga o’tishi.


49



Transpiration


Испарение


Transpiratsiya

O’simliklarning barglari orqali suvlarning bug’lanishi


50



Soil of neighbourhood


Почва окрестности


Tuproq okrugi

Tuproq provintsiyasining bir qismi bo’lib, tuproq paydo bo’lishiga ta’sir etuvchi omillar: joyning rel’efi, iqlimi, o’simliklar tarkibi, gidrogeologik singari sharoitlarning o’ziga xos xususiyatlari bilan xarakterlanadi.


51



Soil of facies


Почва фаций


Tuproq fatsiyasi

Tuproqlari o’zining temperatura rejimi va mavsumiy namlanishi bilan farq qiladigan tuproq zonasining bir qismi hisoblanadi. Tuproqlarning fatsiyalar bo’yicha tarqalishi avtomorf tuproqlar zonasida yaxshi o’rganilgan.


53



Soil of regioni


Почва регионы


Tuproq rayoni

Tuproq okrugining bir qismi bo’lib, tuproq qoplamini ancha bir xilligi bilan ajralib turadi, hamda tuproqning samarali unumdorligini oshirishga qaratilgan deyarli bir xildagi tadbirlarni olib borishini talab etadi.


54



Tundra


Тундра


Tundra

«Tundra» qoreyaliklar tilida «o’rmonsiz yer» ma’nosini bildiradi. Tuproq paydo bo’lish jarayonlari issiqlik yetarli bo’lmagan sernam sharoitda kechadi.


55



The forest is tundra


Лес тундра


O’rmon tundra

Shimoliy yarim sharning subarktika mintaqasidagi tabiiy zona, janubda mo’’tadil mintaqaning o’rmon zonasi


bilan shimoldagi tundra zonasi orasida joylashgan.

56



Moraine


Морена


Morena

(frants. moraine) — muzliklar erib chekingandan keyin qolgan tog’ jinslari uyumi. G’o’latoshlar, palaxsa toshlar, shag’al, gil, qum shaklida bo’ladi.


57



A bog is soil


Болото является почва


Botqoq tuproqlar

O’ta nam sharoitda hosil bo’ladigan


tuproqlar; bunday tuproqda namsevar o’simliklar rivojlanadi.

58





Arctic


Арктический


Arktika

(yun. arkticos — shimoliy) — Yer sharining Shimoliy qutbiy oblasti. Arktika Shimoliy Muz okeani, undagi orollarni (Norvegiya qirg’oqlariga yaqin orollardan tashqari), Atlantika va Tinch okeanlarining shimoliy qismlarini hamda Yevrosiyo va SHim. Amerikaning shimoliy chekka qismlarini o’z ichiga oladi.


59



Steppe


Степь


Dasht

Qora va kashtan tuproqlarda chim hosil qiluvchi g’alla gulli o’t o’simliklari o’sadigan zonal landshaft tipi.


60



The forest is steppe


Лес степь


O’rmon dasht

Мo’’tadil va subtropik mintaqalarda joylashgan tabiat zonalari. Bu zonalar tabiiy landshaftida o’rmonlar bilan dashtlar almashinib keladi. Mo’’tadil mintaqalarda materiklar ichki qismida keng maydonlarni egallagan.


61



Black soil


Черная почва


Qora tuproq

Tuproq tipii Asosan, lyossimon qumoqlarda dashtlarning quruq mo’’tadil sovuq iqlimida va davriy ravishda yuviladigan yoki yuvilmaydigan suv rejimida, ko’p yillik o’t o’simliklar ostida shakllangan, gumusga boy. 1896 y.da rus tuproqshunos olimi V.V. Dokuchaev tuproq tipi sifatida ta’riflab bergan.


62



Humus


Гумус


Gumus

(lot. humus — tuproq), chirindi — tuproqning nisbatan barqaror, odatda, qoramtir organik birikmalari majmui; nobud bo’lgan o’simlik va hayvon organizmining biologik hamda biokimyoviy o’zgarishi (chirishi va undan murakkab yangi moddalarning sintezlanishi) natijasida hosil bo’ladi.


63





Moderate region


Умеренный область


Mo’’tadil mintaqa

Geografik qobiqning eng katta zonal bo’linishlaridan biri. Yerning 40° va 65° shimoliy. kengliklari bilan 42° va 58° janubiy. kengliklari orasida joylashgan geografik mintaqalar.


64



Porous


Пористый


G’ovak

Tog’ jinslarining g’ovakligi — tog’ jinslari ichidagi bo’shliq (g’ovaklar, yoriq)lar yig’indisi. Ularga suyuqtik va gazlar joylashadi. SHakliga ko’ra g’ovaklar pufaksimon, kanalsimon, yoriqsimon, shoxsimon bo’ladi.


65



Soil is a chestnut


Почва каштановая


Kashtan tuproqi

Moldova va Ukrainaning janubida, sharqiy Kavkaz oldi territoriyalarida O’rta va Quyi Volga bo’yida Qozig’istonda, G’arbiy Sibir janubi(Qulunda)da tarqalgan och tusli kashtan tuproqlardagi shuvoqli chala cho’l lanshafti zonal landshaftdir.


66



Saline land is soil


Солевой земля почва


Sho’rxok tuproq

Yuqori qatlamida 1% dan ko’proq suvda oson eriydigan tuzlar (xlorid, sulьfat, karbonat va boshqalar) ko’p bo’lgan tuproq tiplari guruhi. SH. Markaziy Afrika, Osiyo, Avstraliya, SHim. Amerika, Kaspiybo’yi pasttekisliklari, SHim. Krim va O’rta Osiyo cho’l zonasida va och tusli bo’z tuproqlar mintaqasida tarqalgan.


67





Ephemer


Эфемер


Efemer

(yun.— bir kunlik) — cho’l, chala cho’l va adirlarda o’sadigan bir yillik o’simliklar. Vegetatsiya davri qisqa. Asosan, bahor va kuzda, tuproq nam vaqtlarida o’sadi.


68




Yüklə 0,67 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   146   147   148   149   150   151   152   153   154




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin