Talab va taklif elastikligi. 93/2-guruh Qabul qildi

Talab tushunchasi

Bog’liq tovarlarning narxi talabga ta'sir qiladi:
- O’rinbosar tovarlar almashish imkoniyati - bu boshqasining o'rnida ishlatilishi mumkin bo'lgan mahsulot.
O'rnini bosadigan tovar narxi va boshqa tovarga talab to'g'ridan-to'g'ri bog'liqdir
Masalan, kok narxi o’sishi Pepsiga bo’lgan
talabning oshishiga olib keladi.

• Tovarlar bir-birini to'ldirganda, birining narxi bilan boshqasiga talab o'rtasida teskari bog'liqlik bo'ladi
• Masalan, qulupnaydan tayyorlangan murabbo. Qulupnay narxi oshsa, murabboga bo’lgan talab kamayadi.

Talab va taklif elastikligi

Bozor iqtisodiyotida talab elastikligi muhim iqtisodiy tushuncha bo’lib, u xaridorning bozorda tovar va narxlar o’zgarishiga reaktsiyasini, ya’ni narxning o’zgarishi xaridorga qanday ta’sir qilishini ifodalaydi.

Taklif elastikligi ahamiyati talab elastikligiga qaraganda ikkinchi darajali ko’rsatkich. Talab elastikligining ustunligi shundaki, u umumiy tushgan daromad (tushum) qanday o’zgarishini ko’rsatadi, lekin taklif elastikligi ham muhim bir faktni, unda vaqt omili asosiy rol o’ynashini, qisqa muddatga qaraganda, nisbatan yuqori narxga hamma o’rganib bo’lgach, uzoq muddatli bozor davrida taklif elastikligi yuqori bo’lishini ko’rsatadi. Shunday qilib, talab va taklifning o’zgarishi narxning o’zgarishiga, o’z navbatida narxning o’zgarishi talab va taklifning o’zgarishiga olib keladi.


100 000
200 000
300 000
400 000
500 000
2
4
6
8
10
12
P
Q
P –Price (narx)
Q-Quantity (miqdor)
1-chiziq
ist’molchilarning oldingi iste’mol qobiliyati
2-chiziq
iste’molchilarning iste’mol qobiliyati
oshgandan keying iste’mol qobiliyati
→
Talab egri chizig’i o’sishi

P

100 000
200 000
300 000
400 000
500 000
2
4
6
8
10
Q
P –Price (narx)
Q-Quantity (miqdor)
1-chiziq mahsulot yoki
xizmatning optimal sotilish paytidagi talab chizig’i
2-chiziq mahsulot yoki xizmatning iste’moldan kamayishi yoki o’rnini bosuvchilarning savdoga qo’shilishi
→