% o’zgarish o’zgaruvchining absalyut o’zgarishini o’zgaruvchining oldingi darajasiga nisbatidir
Aniq statistik ma’lumotlarga ko’ra,nuqtaviy va yoysimon elastiklik koeffissentini aniqlash mumkin, nuqtaviy elastiklikda: talabning bozor narxiga ko’ra elastiklik koeffissentini hisoblash formulasi :
Talabning narxga ko’ra yoysimon elastikligini hisoblash formulasi
Elastiklik koeffissentiқqiymatiga qarabtalabni elastik, noelastik va birlik elastiklikka ega bo’lgan talablarga ajratish mumkin. Agar talabning narx bo’yicha elastiklik koeffitsenti 1dan katta bo’sa, talab elastik deyiladi. Agar talabning narx bo’yicha elastiklik koeffitsenti 1dan kichik bo’sa, talab noelastik deyiladi. Agar talabning narx bo’yicha elastiklik koeffitsenti 1dan teng bo’sa, talab birlik elastikka ega deyiladi.
Ep= -
a/2
a/2b
P, баҳо
Q= a-bP
Ep= -1
Ep= 0
a
Q
a/b
5.2-rasm. Talab absalyut elastik, elastikligi cheksiz bo’lgandatalab chizig’i. 5.3-rasm. Elastik bo’lmagan talab chizig’i
P
D
P*
Q
P
D
Q*
Q
Kesishgan talab elastikligi. Iqtisodiyotda o’rnini bosuvchi tovarlar tushunchasiishlatiladi,bitta tovarga bo’lgan talab darajasi ,boshqa bir tovar narxiga ta’sir ko’rsatadi.Masalan Pal’to bilan kurtka bir birini o’rnini bosadi.Agar Pal’toning narxi oshsakurtka nisbatan talab miqdori ortadi. Bubog’liqlikdagi talab o’zgarishiga iqtisod fanida ,narxga bog’liq kesishgan talab elastikligi deyiladi.Kesishgan talab elastikligi– bu boshqa tovarlar narxi 1% ga o’zgarganda, talab qilinadigan tovarga talabni necha %ga o’zgarishini bildiradi.: