Таълим психологияси

Birinchisi
- boshqaruv tizimi: 
Ikkinchisi -
stimullashtirish tizimi: 
Uchinchisi –
stabilizasiyalash tizimi: 
To’rtinchisi –
indikatsiyalash tizimi: 
Shaxsning ana shu sotsial ahamiyatga ega bo‟lgan barcha sifatlari ijtimoiy 
taraqiyotning yuksak ongli faoliyatchisi sifatidagi shaxsning hulq atvori va xatti – 
harakatlarini belgilaydi. 
Birinchi tizimning 
hosil bo‟lishida analizatorlar o‟rtasidagi doimiy tabiiy 
aloqani aks ettiruvchi filogenetik mexanizmlar katta rol o‟ynaydi. Biroq, bu ilgari 
yuqorida ta‟kidlab, o‟tganimizdek ontogenez prosessida filogenetik analizatorlar
o‟rtasidagi aloqa vaqtli aloqalar bilan organik jihatdan qo‟shilib keladilar. Bunda 
mazkur tizimning ichida perseptiv tizimiga o‟tib ketadigan yuksak darajada
integrasiyalangan ma‟lum ichki sensor komplekslarni hosil qiladi. Bunday 
Individ, shaxs va
sub‟ekt taraqqiyotining 
tadqiqotida quyidagi 
holatlarga e‟tibor 
qilishi zarur
inson rivojining asosi 
hisoblangan omillar va 
shart – sharoitlar 
(ijtimoiy, iqtisodiy, 
siyosiy, huquqiy, 
mafkuraviy, pedagogik 
va
yashash muhiti 
omillari): 
Insonning o‟ziga 
taaluqli, asosiy 
tavsiflar, uning ichki 
qonuniyatlari, 
mexanizimlari,
evolyusiya bosqichi
, 
barqarorlashuvi 
Inson yaxlit 
tuzilishining asosiy
tarkiblari, uning ichki 
qonuniyatlari, 
shaxsning tashqi 
ta‟siriga javobi va 
munosabati

---

67 
komplekslar qatoriga nutq, eshitish, ko‟rish hamda sensomotor komplekslarni
kiritish mumkin. Mana shu komplekslarning hammasi odamning hayot – faoliyati
jarayonida o‟zaro bir – biri bilan doimiy aloqaga kirishib, sensor yaratadi. Insonning 
sensor - perseptiv jihatlari doimo takomillashib boradi. 
Ikkinchi tizm 
barqaror psixik holatlarni o‟z ichiga oladi. Bu holatlar bolaning 
aniq maqsadni ko‟zlovchi va foydali faoliyatning ongli sub‟ekti sifatida bola
boshlagan ilmlarining dastlabki yillaridayoq shakllana boshlaydi. Temperament, 
intellekt, bilim va munosabat ana shunday xususiyatlar jumlasiga kiradi. 
Uchinchi tizim 
- shaxsni arbob sifatida stabilizasiya tizimidir. 
Yo‟naltirilganlik, qobilyat, mustaqillik va xarakter uning tarkibiy qismini tashkil 
etadi. 
Yo‟naltirilganlik - shaxsning integral va generalizasiya qilingan 
xususiyatlardir.