48
48
1.Idrok xususiyatlari.
2. Appertseptsiya. vaqt, harakat va fazoni idrok qilish.
3.Idrokning konstantligi.
4. Kasbga yo’llashda idrok qonuniyatlarini hisobga olish.
Mavzuga oid tayanch tushuncha va iboralar: Idrokning predmetliligi,
yaxlitligi, strukturaviyligi, konstantligi, anglanganligi, predmetliligi
tanlovchanligi, analitik, sintetik, barqaror appertseptsiya, muvaqqat
appertseptsiya, monokulyar, binokulyar.
Birinchi savol bo’yicha darsning maqsadi: Talabalarni idrokning
predmetliligi, yaxlitligi, ma’lum tartibda tuzilishi (strukturaviyligi),
konstantligi, anglanganligi, predmetliligi (jismliligi), tanlovchanligi
(saralanuvchanligi) kabi xususiyatlari bilan tanishtirish. Idrokning fiziologik
asosini bayon qilish.
Identiv o’quv maqsadi:
1. Idrokning predmetliligi va yaxlitligini tushuntiradi.
2. Ma’lum tartibda tuzilishini (strukturaviyligi) va konstantligini o’rgatadi.
3.Anglanganligi, predmetliligi (jismliligi), tanlovchanligi (saralanuvchanligi)
kabi xususiyatlari bilan tanishtiradi.
4. Idrokning fiziologik asosini bayon qiladi.
Birinchi savolning bayoni:
Idrokning xususiyatlari.
Idrok sezgi a’zolarimizga ta’sir qilib turgan narsalarning ongimizda
bevosita aks etishidir. Biz narsa va hodisalarni yaxlit holicha idrok qilamiz,
narsalarning ayrim xossalarini esa sezamiz. Masalan, quyoshni biz idrok
qilamiz, uning yorug’ini esa sezamiz, og’zimizdagi chaqmoq qandni idrok
qilamiz, uning shirinligini esa sezamiz. Ammo xossa va narsa bir-biridan
ajralmasdir, shu sababli narsalarni idrok qilish ham sezgilardan ajralgan holda
voqe bo’lishi mumkin emas. Biz bir narsani idrok qilayotganimizda uning
ayrim xossalarini ham sezamiz.
Biror narsaning o’zini idrok qilmasdan hosil bo’ladigan sezgilar yangi
tug’ilgan chaqaloq hayotining dastlabki kunlaridagina mavjud bo’ladi.
chaqaloq narsaning o’zini idrok qila bilmasa ham undan hosil bo’ladigan
sezgilarni ajratadi, masalan, yorug’ va qorong’ini, shirin va nordonni sezadi.
Sezgilar, odatda sodda, elementar psixik jarayonlar hisoblanadi, idrok esa
murakkab psixik jarayondir. Biz idrok qilayotgan narsalar g’oyatda xilma-
xildir. Bular jumlasiga, avvalo turli buyumlar, binolar, daraxtlar, jihozlar,
texnika buyumlari va hokazolar kiradi.
Dostları ilə paylaş: 
