Taramadan dərləmə sözlər

taramadan dərləmə sözlər

TARAMADAN DƏRLƏMƏ SÖZLƏR

işləyən

HƏSƏN BƏY HADI
1384

2005
TƏBRIZ

abıca	: amca
abrıq	bir bir üsdünə yığılmış, qatlanmış abrıq gövdəli: bədəni bir biri üsdünə yığılmış qabarmış.
abu!	abı! ha! aa! ay! aman! şaşma sözcüyü.
ad issi	adlı sanlı, ünlü,
ad yavuzluğu	ad pisliyi, adsızlıq.
adanmış	bəlli, qərarlı, kəsilmiş, tə'yin olmuş. adanmış vaxda
adsız	şərəfsiz, pis adlı. addan düşmüş
ağ	parraq, parıldayan.
ağac	sopa, dəğənək
ağca	ağ rəngi olan, ağ ləkə. ağcalı at
ağduklamaq	səfehləmək, acı söyləmək.
ağduqluq	tərslik, alçaqlıq, əsgiklik,əksilik.
ağır basma	qərə basma, qapus.
ağırşaklanmq	yumrulanıb qabarmaq
ağıtmaq	savutmaq quşun tükün ağıt
ağmaq	çıxmaq
ağrı	sancı. buru. sızı
axdarmaq	axıtmaq
alınmaq	tutulmaq, qapılmaq, alnıqmaq, məclub olmaq
alır göz	diqqətli alıcı göz
alış	öğür, tay, tuş, yar, yoldaş, əş
alışan	alığan.
alışdırmaq	örgətmək, öğrətmək. öyrətmək, hazırlamaq. bürünmək, yapındırmaq,
alışıq	öğürlük, ünsiyyət, ülfət, öğrənqıc
Alışqan	od tutuşturacak, tuturğa
alızlatmaq	çöngəltmək, sındırmaq, sımaq, sıymaq, dizə çökütmək. korlatmaq,
Alızlıq	xəstəlik
alqasamaq	qorxutmaq, təhdidləmək
alqım salqım	ılqım salqım
alqımsalqım	ılqım, sarap.
alqın	məczub, məcnun
allıq	düzgün, ənlik kirşan. süs
alnıq	vurqun, sərsəm, məczub
alnıqlıq	acizlik
alnıqmaq	tutulmaq, qapılmaq, alınmaq, məclub olmaq
alp yararlar	böyük kişilər. ölkəni qoruyan alp yararlar gərək. alp ərənlər, yarar kişilər.
alplıq	öngərlik
altıcı	birinci qadın
altın yan	alt yan
altun	yaku, yakı.
altun baş	altun tas: başa qoyulan altun bəzəkli tac
alu	alınmış, dəğərsiz, aşağ, geri, səfeh > halu: ''al'' vurulmuş
aluca	daha aciz
amac	omac, umac. yumulan yer, şişirdilən yer.
analıq	üvey ana.
anasanası	ənnəsinin ənnəsi.
anatarama	sərmaya.
and	gerçəklərin, gerçək andlarına inanmadılar.
andan	sonra, ondan sonra ilkin ata ana, andan arvad
andan yana	onun yanına.
anduğmaq	and içmək
anduq	sırtlan, kafdar
anduz	razyanə
anğadək	ta ki, oracan ki. o zamana dək
anğarlaq	az iləri, az sonra, az ötə anğarlaq çıxacaq. anğarlaq gələcəm. anğarlaq durun gedin.
anğaru	anaru, ötə, o bir tərəf, iləriyə doğru, o yanlıq. qırağ. anğarı gedmə gəl bəri, ayuqluq bənqisi həp məndədir. anğaru oturma, gəl bəri. aşıq deyər səndən anğaru varlıq yoxdur. bəri bax anğaru bax. bildiyindən anğaru çıxmaz, olduğu yolun azmaz. burdan anğaru keçəmədim. dosdan anğaru qalan istəyindən olar. göndərib anı anaru sürdü at, dedi bu kəz işimiz oldu onat. qayıqa mindi sudan anğaru keçdim. nə anğaru nə bəri, düz vaxtında gəlin. otlağın anğarı yanında oturun. ötədən bərü gəldilər, burdan anğaru bardılar. pəs hər kim ki başlı candan keçməz, bu yolda anğaru keçməz. səmərqənddən anğaru türk ü tatar, ana türan dərlər bilqil ey yar. uşax uykulu(fikirli) bir adam ki, nəfsindən istəyindən, gördüyündən anğaru(qırağa) çıxmaz. yaşınma oturmaqıl anğaru. yə'cuci mə'cuc səddən anğaru, qaldılar hərgiz keçəməzlər bəru. yönin anğaru, sağrısın ərinə göndərir.
anğaru bəru	öylə böylə, şöylə böylə
anğaru yan	ötə, o yan.
anğarudan	bəridən iləridən geridən.
anğaruraq	anğraq
anğıcaq	yavaşca
anğıl	xatırla anğıl ki...
anğıl	yumşaq, yavaş, sakin. anğıl anğıl: yavaş yavaş. anğıllıq uzluq birlə işi qoparın ağır başlıq anğulluq kişinin yaraşıqıdı.
anğıl yel	yaş yel.
anğıl-anğıl	yumşaq-yumşaq, yavaş-yavaş, sakin-sakin. anğıl anğıl yerimək
anğılca	yavaşca. gizlicə
anğılcacıq	yavaşcacıq. gizlicənə
anğıldan	yavaş yavaş, anıl anıl
anğılı	sanlı
anğıllıq	təənni, yumşaqlıq. yavaşlıq, ümmülük
anğılmaq	xatirləmək. bunlar hamısı keçmişi anğlatır.
anğılmış	məzkur
anğılur	məşhur, çavlı
anğıma	(yaramaz anğıma: qiybət, çəkiştirmə).
anğış	xatırlanan şey.
anğıt
anğız	< ağız: uc. qırıq, biçik. anqut, bir çeşit su quşu
anğız	əkin biçiləndən son qalan kökü sapı.
anğız	yağız, ağız at
anğmaq	xatirləmək, söz açmaq. yad etmək hər vəx ondan anğsaydım mənə qaqırdı..
anğraq8	< anğaruraq. oyanlıq, daha oyanlıq.
anğramaq	haykırmaq, inğrəmək, anqırmaq, xoruldamaq.
anık	movcud, hazır
anılı	anılır, yada salını, məşhur.
annaç	qarşı, yamac annacıva çıxsın uğurlar oğul görək annacmıza nə çıxır. annaçın uğurlu olsun. annaçda bir gözəl gördüm.
anramaq	anqırmaq
ansızın	birdən, yalabıdaq
anuklamaq	xatirləmək.
anulcaq	yavaşca anulcaq qulağına ayıtdı ki ...
apalaq	tülək
apalaq	qızılqanat, sarı tük. hələ tükləri çıkmamış tükləri tikən tikən olan quş balası.
apanğsına	apansızın, birdən birə.
apansızın	birdən, gözləmədən.
aparmaq	götürmək, çatdırmaq. ilətmək
apılamaq	oxşamaq, öykəmək, xoş davranmaq, istəmək
apışmaq	qıçların aralı qoymaq, açıla durmaq uşaq apış-apış yerir damdan ağacın üstünə düşüb apışa qaldı. candan düşmüş apışı qalmış.
apşaq	abşaq, apışaq, apışıq, ayaqları bir birnə yaxın, qışları açıq olan.
apul-apul	sallaq-sallaq, iki yana əyilmək.
apur sapur	darmadağın, bulğan, tarımar.
ara	sahə, meydan. bu arada quş uçmaz, kolan yeriməz, adam necə yirir.
ara	kəz, dəfə
aracı	şəfaətçi hamı qalmışlara sənsin aracı, hamı azmışlara həmdə aracı.
aralamaq	ayırmaq, ayırd edmək. buraxmaq, atlamaq sözləri bir bir atlamadan çatdırıdı.
aralıq	möhlət, və'də bir aralıq ver....
arantarama	sal, taxda, tabut
araya gedmək	aradan gedmək, tələf olmaq.
araycı	araşdırcı araycı it: ov köpəyi.
arda uymaq	ardına dalına düşmək
ardamaq	izləmək, tə'qib edmək
ardamaq	ardına söyləmək, qeybət edmək
ard-arda	ulam-ulam sıra-sıra. arxa-arxaya.
ardıcıl	davamlı, sürəkli, ulaştırı, müttəsil.
ardılış yeri	(atda) yük yeri, yük çatılan yeri
ardın basmaq	dalıdan vurmaq. izləmək.
ardın sürmək	izləmək
ardın-ardın	geri-geri.
ardlamaq	ayıqlamaq, açıqlamaq
arğac	toxunmada, bezin eninə atılan iplik, uzanan arqaç kimi uzanan əriş kimi dirənən.
arxa-arxaya.	ulam-ulam sıra-sıra. ard-arda.
arı ev	qutaq, qutuq ev, qutlu ev, beytül muqəddəs
arıca	təmizcə arıca bəsləgilən sən oğluvu. arıca dirilmək: təmizcə yaşam sürmək, təmiz yaşamaq. arı dirlik: təmiz yaşam