Tasdiqlayman ” Denov Tadbirkorlik va Pedagogika Instituti Axborot texnologiyalari kafedrasi mudiri: Rajabov. T “ ” 2023 yil kiberxavfsizlik asoslari fanidan ii-kurs Kompyuter injiniringi uchun



Yüklə 7,7 Mb.
səhifə13/162
tarix28.08.2023
ölçüsü7,7 Mb.
#140791
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   162
Majmua Kiberxavfsizlik asoslari II-Kurs

Simmetrik kriptotizimlardagi muammolar

Simmetrik shifrlash tizimlari ma’lumotni shifrlashda va deshifrlashda aynan bir kalitdan foydalanadi. Bu esa tarmoq bo’ylab shifrlangan ma’lumotni uzatishdan oldin shifrlash kalitini uzatishni taqoza etadi. Boshqacha aytganda, kalitlarni tomonlar orasida xavfsiz uzatish simmetrik kriptotizimlar oldidagi asosiy muammo sanaladi.


Bundan tashqari, bir foydalanuvchi qolganlari bilan ma’lumot almashmoqchi bo’lsa, ularning har biri bilan alohida-alohida kalitlarga ega bo’lishi talab etiladi. Bu esa foydalanuvchiga ko’p sonli kalitlarni xavfsiz saqlash zaruriyatini keltirib chiqaradi.

      1. Simmetrik kriptotizimlarda kalit uzunligi

Amalda foydalanish uchun kriptografik tizimlarning kalit uzunligiga qat’iy talablar qo’yiladi. Ushbu talablar vaqt o’tishi bilan hisoblash qurilmalari imkoniyatining o’zgarishiga bog’liq holda o’zgarib boradi. Kriptotizimlarda foydalanilgan kalitni joriy vaqtdagi hisoblash qurilmalari orqali hisoblab topishning imkoniyati bo’lmasligi zarur. Bu yerda kalitni topish deganda biror uzunlikdagi kalitni bo’lishi mumkin bo’lgan barcha variantlarini hisoblab chiqish nazarda tutiladi. Masalan, kalit uzunligi 4 bitga teng bo’lsa, u holda bo’lishi mumkin bo’lgan variantlar soni 24 = 16 ga teng bo’ladi yoki, umumiy qilib aytganda, 𝑛 bitli kalitlarni bo’lishi mumkin bo’lgan variantlari 2𝑛 ga teng bo’ladi.


Hozirgi kunda simmetrik kriptotizimlarda foydalaniluvchi kalitlarning uzunligi kamida 128 bitli bo’lishi zarur. 3-jadvalda turli uzunlikdagi kalitlarni bo’lishi mumkin bo’lgan barcha variantlarini hisoblash uchun turli qiymatdagi qurilmalardan foydalanganda sarflanadigan vaqt keltirilgan. Ko’rsatilgan natijalar 2005 yildagi narx asosida keltirilgan [20].
3-jadval


Qurilma narxi

Kalit uzunligi

80-bit

112-bit

128-bit

10 000 $

7 000 yil

1013 yil

1018 yil

100 000 $

700 yil

1012 yil

1017 yil

1 000 000 $

70 yil

1011 yil

1016 yil

10 000 000 $

7 yil

1010 yil

1015 yil

100 000 000 $

245 kun

109 yil

1014 yil




    1. Yüklə 7,7 Mb.

      Dostları ilə paylaş:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   162




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin