TASDIQLAYMAN TDPU rektori Sh.S.Sharipov _____________________________ «_________»__________ 2018 yil
07.00.01 – O‘zbekiston tarixi ixtisosligi bo‘yicha tayanch doktoranturaga kirish imtihoni savollari:
Ibtidoiy jamoa insoniyat – taraqqiyotining ilk bosqichi.
Tosh va bronza davrlarining insoniyat rivojida tutgan o‘rni va roli.
O‘rta Osiyo xalqlarining ilk temir davrida ijtimoiy – iqtisodiy va madaniy hayoti.
O‘zbekiston xududining tabiiy - geografik sharoiti va iqlimi.
Avesto vatanimiz tarixini o‘rganishda muhim manbalardan biri.
O‘rta Osiyo xududida dastlabki davlat konfederatsiyalarini vujudga kelishi.
Qadimgi Baqtriya, Qadimgi Xorazm.
Eron ahamoniylarining O‘rta Osiyoga istilochilik yurishlari.
Aleksandr Makedonskiyga qarshi O‘rta Osiyo xalqlarining kurashi.
Salavkiylar davlati. Yunon – Baqtriya davlati.
Qadimgi Xorazm, Qang‘ va Dovon davlati.
Kushon davlati.
Buyuk ipak yo‘li.
Zardushtiylik dinining vujudga kelishi va tarqalishi
O‘rta Osiyo yerga egalik munosabatlarining shakllanishi davrida (V - VIII asrlar
Xioniylar, Kidariylar, Afrig‘iylar, Eftalitlar. Ijtimoiy – iqtisodiy hayotdagi o‘zgarishlar.
Ilk o‘rta asrlardagi ijtimoiy-iqtisodiy o‘zgarishlar.
Yerga egalik munosabatlarining shakllanishi.
Yangi sun’iy sug‘orish inshoatlarining barpo qilinishi.
Yangi shaharlarning paydo bo‘lishi. Dehqonchilik va hunarmandchilik.
Turk xaqonligining tashkil topishi.
G‘arbiy turk hoqonligi davrida O‘rta Osiyo xalqlari
O‘rta Osiyoning Turk xaqonligi tasarrufiga o‘tishi.
Turk - Eron munosabatlarining keskinlashuvi.
Turk xaqonligi –Vizantiya: diplomatik munosabatlar.
Mahalliy hokimliklarning tashkil topishi va taraqqiyoti
Yozuv: Xorazm, So‘g‘d, Toxariston yozuvlari.
Turk, Enasoy-Urxun yozuvlari. Oltoy yodnomasi va kultakin bitiklari.
Diniy qarashlar; zardushtiylik, budda, nasora, moniy va ham (shomonlik).
Turk xaqonligining inqirozga yuz tutishi.
V-VII asrlarda madaniy hayot.
Arablarning Movarounnahrdagi mustamlakachilik siyosati
Islom dini va uning sharq xalqlari madaniyatidagi o‘rni.
Xalifalikka qarshi xalq noroziliklari
Qarluqlar, o‘g‘uzlar, tohiriylar davlatlari
Qoraxoniylar hukmronligi davrida Movarounnahrdagi ijtimoiy-iqtisodiy va siyosiy hayot.
G‘aznaviylar davlati.
Saljuqiylar davlati. Boshqaruv siyosati.
Xorazmshohlar davlati
. O‘rta Osiyo xalqlari madaniy hayoti, ilm – fan. (IX-XII asrlar)
O‘zbeklarning xalq sifatida shakllanishi haqida.
O‘rta Osiyo xalqlarining mug‘ul istilochilari va mustamlakachilariga qarshi ozodlik kurashlari.
Jaloliddin Manguberdining O‘zbekiston tarixida tutgan o‘rni va roli
Chig‘atoy ulusida mug‘ullarning o‘troqlikka o‘tish jarayonining kuchayishi.
Mug‘ullar hukmronligi davrida Movarounnahrdagi madaniy hayot.
XVI asrning 60-yillarida Movarounnahrda siyosiy – iqtisodiy vaziyatning og‘irlashuvi.
Amir Temur va temuriylar davri madaniyati.
Amir Temurning bunyodkorlik faoliyati
XIV-XV asrlarda fan va madaniyatning rivojlanishi.
Shayboniylar davlati.
Buxoro xonligi davrida fan va madaniyatning rivojlanishi
Ashtarxoniylar (1601-1756) (joniylar)ning hokimiyat tepasiga kelishi
Buxoro amirligining chet mamlakatlar bilan o‘zaro munosabatlari.
XVI asr boshlarida Xorazm. Xiva xonligining tashkil topishi.
Qo‘qon xonligining tashkil topishi.
Qo‘qon xonligi davrida fan va madaniyat
XVII asr va XIX asrning II yarmida qoraqalpoqlar.
Qoraqalpoqlar to‘g‘risida ilk ma’lumotlar. Qoraqalpoqlar joylashgan xududlar. Qoraqalpoqlarning etnik tarixi va mashg‘ulotlari.
XIX asrning II yarmida O‘rta Osiyo xonliklarining ijtimoiy-siyosiy va madaniy hayoti.
Podsho Rossiyasining O‘rta Osiyoda o‘z ta’sirini mustahkamlash yo’lidagi qatiy harakatlari. Ingliz - rus raqobatining kuchayishi.
Turkistonda podsho Rossiyasining mustamlakachilik siyosati va uning xususiyatlari.
1916 yilgi milliy ozodlik xarakteridagi qo‘zg‘olonlar. Ularning ahamiyati.
XIX asrning oxiri - XX asr boshlarida Turkistonning ijtimoiy-iqtisodiy va madaniy hayoti.
XIX asr oxiri va XX asr boshlarida Buxoro amirligi va Xiva xonligining ijtimoiy-siyosny va iqtisodiy ahvoli.
Turkistonda sovetlar istibdodining o‘rnatilishi. Turkiston sovet hokimiyatining dastlabki yillarida.
Sovet hokimiyatining Turkistondagi iqtisodiy chora-tadbirlari: yer, yirik sanoat korxonalari, transport, banklar, xususiy mulkchilikning tugatilishi va davlat mulkiga aylantirilishi.
Harbiy kommunizm siyosati.
Yangi iqtisodiy siyosat (YaIS)ning ahamiyati.
O‘lkada mahalliy xalqning istiqlolchilik harakatlari.
Sovet hokimiyati tomonidan Turkiston muxtoriyatining tugatilishi.
XX asrning 20-yillarda O‘zbekistonda siyosiy vaziyat. Jamiyatdagi ijtimoiy-siyosiy parokandalik.
O‘rta Osiyoda milliy-davlat chegaralanishi.
Ma’muriy-buyruqbozlik tizimining shanllanishi. Qatog‘onlik siyosati. Milliy madaniyatni qayta tiklash, ziyolilarning qatog‘on qilinishi.
30-yillarda partiya hayotining butun ijtimoiy-iqtisodiy, mafkuraviy va madaniy sohalarini boshqarishni o‘z qo‘liga olishi.
Qoraqalpog‘iston Muxtor viloyatining ASSRga aylantirilishi va O‘zSSR tarkibiga kirishi. Madaniy qurilish.
O‘zbekiston ikkinchi jahon urushi yillarida. (1939 - 1945 yillar).
1946-1985 yillarda O‘zbekistonning ijtimoiy-iqtisodiy va siyosiy hayoti.
80 - yillarning qatog‘onlari. "Paxta ishi", "o‘zbek ishi" respublikaga markaz tomonidan yuborilgan yugurdaklarning begunoh kishilarni qatog‘on qilishi.
O‘zbekiston - qayta qurish yillarida (1985 -1991 yillar). Sotsializm isloxotining so‘ngi bosqichi
O‘zbekiston suveren, demokratik davlat. O‘zbekistonning o‘ziga xos taraqqiyot yo‘lini tanlash zaruriyati. Siyosiy isloxotlar.
O‘zbekistonda Oliy vakillik organi - qonun chiqaruvchi hokimiyatning shakllanishi.
Millatlararo totuvlikni ta’minlash choralarining amalga oshirilishi.
O‘zbekistonda amalga oshirilayotgan iqtisodiy islohotlar
O‘zbekistonning bozor munosabatlariga o‘tishdagi o‘ziga xos yo’li.
O‘zbekistonning ma’naviy-ma’rifiy va madaniy taraqqiyoti.
O‘zbekistonning jahon hamjamiyati bilan hamkorligi
Mustaqillik yillarida O‘zbekistonda parlament islohotlari
Qayta qurish yillarida (1985 -1991 yillar)O‘zbekiston.
O‘zbekistonda yangi jamiyatga utish davridagi islohatlar.
Suveren Qoraqalpog‘iston Respublikasi.
Mustaqillik yillarida Qoraqalpog‘iston Respublikasining ijtimoiy-iqtisodiy taraqqiyoti.
Huquqiy demokratik davlat qurilishi, fuqoralik jamiyatini shakllantirish, ijtimoiy-siyosiy barqarorlikni ta’minlanishi.
Iqtisodiy islohatlarning o‘ziga xos tamoyillari.
O‘zbekistonda ma’naviy ruhiy poklanish, milliy qadriyatlarni tiklash jarayonlari.
Mustaqillik yillarida fan va ta’lim sohasidagi o‘zgarishlari
O‘zbekistonning jahon hamjamiyatiga qo‘shilishi.
Mustaqillik yillarida sog‘liqni saqlash sohasidagi islohotlar
Mustaqillik yillarida jismoniy tarbiya va sport sohasidagi islohotlar
O‘zbekistonni 2017-2021 yillarda yanada rivojlantirish bo‘yicha Harakatlar strategiyasi va uning mazmun va mohiyati
O‘zbekistonda yoshlarni har tomonlama qo‘llab quvvatlash sohasida amalga oshirilayotgan ishlar