Tema: Dóretiwshilik materiallar tayarlaw ha'm joybarlar menen islew

3. Joybar jumısı tuwrısında esabatqa tayarlıq boyınsha qollanba

Proektlestiriw iskerligin orınlaw basqıshları analiz etiledi:
-Tayarlaw basqıshi:
a) joybar temasın tańlanıp, onıń aktuallıǵı, sheshiliwi kerek bolǵan mashqala qáliplestiredi.
b) joybar maqseti, predmeti, ob'ekti hám wazıypaları belgilenip alınadı.
v) proektlestiriw iskerligi túrleri hám sheshiliwi kerek bolǵan tapsırmalar tayarlanıp, olardı sheshiw usıl hám quralları saylanadı.
g) joybar temasına tiyisli ádebiyatlar hám informaciya dárekleri menen tanısıladi.
-Oqıw iskerligin joybarlaw basqıshı.
a) maqsetke erisiw izbe-izligi islep shıǵıladı.
b) Jumıs rejesi dúziledi (joybardı islep shıǵıw, rásmiylestiriw, onı prezentaciyaǵa tayarlaw, esabattı dúziw boyınsha tapsırmalardı qatnasıwshılar ortasında bólistiriw, olardı orınlaw hám tayın jaǵdayǵa keltiriw múddeti belgilenedi).
- Joybardı orınlaw basqıshı.
a) kerekli maǵlıwmatlar toplanıp, sistemaǵa keltiriledi hám analiz etiledi.
b) izertlew nátiyjelerin rásmiylestiriw procesi (tayın jaǵdayǵa keltiriledi).
v) jollamaǵa muwapıq joybar iskerligi tuwrısında esabat tayarlanadı.
Joybardı prezentaciyaǵa tayarlaw.
a) MS Power Point de prezentaciyalardı tayarlaw boyınsha qóllanbadan paydalanǵan halda joybar prezentaciyasın tayarlaw.
b) Joybardın' awızsha prezentaciyasında gruppa aǵzaları ortasında wazıypalardı anıqlanadı.
v) ǵalabalıq prezentaciya, joybar qorǵawı hám bahalaw
Joybar jumısı tuwrısında esabatga tayarlıq boyınsha student tómendegi jollama tiykarında iskerligin qurawı maqsetke muwapıq :
a) usınıs hám usınıs jetip atırǵan joybardı qollanıw etiwdi tastıyıqlaytuǵın juwmaqlardı (1 betdan kóp bolmaǵan tekst tiykarında) ańlatıw.
b) hal etpekshi bolǵan mashqalanı (5-6 sóz benen) tiykarlanadı.
v) joybardıń maqseti: onıń ne ushın jaratılıwı, aqırǵı jemisi qanday bolıwı hám ol kimge qaratılǵanlıǵın (1-3 usınıs arqalı ) kórsetiledi.
g) joybar wazıypaların (qısqa hám bir mánisli) ańlatıladı.
d) joybardıń jumıs jobası aytıladı.
e) wazıypa' sheshimi nátiyjelerin hám joybarda orınlanǵan islerdi kórsetiledi.
j) usınıs etken joybar jemisin qollanıw etiw imkaniyatın tastıyıqlaytuǵın juwmaqlardı qáliplestiredi.
z) orınlanǵan jumıs boyınsha paydalanılǵan derekler dizimi kórsetiledi.
Joybarlar ekspertizasinin' aniq sisteması jeńimpazdı qalıs anıqlastırıp qalmay, joybardın' sapasın qalıs bahalaw, joybar ústinde islew elementleri monıtoringin jaratadı. Joybardı ekspert bahalawı ushın ekspert komissiyası dúziledi. Bul komissiya quramına zárúrli ilmiy tájriybege iye bolǵan ata-analardı, joqarı oqıw orınları oqıtıwshıların basqa mektep oqıtıwshıların kirgiziw múmkin. Orınlanǵan oqıw joybari nátiyjelerin bahalaw processinde joybar sapası, joybar ústinde islew procesi, jumıstıń juwmaqlawshılıǵı, qıyınshılıqlar jáne onı jen'ip ótiw jollarına itibar qaratıladı.

Joybar dúziw jáne onı basqarıw
Joybardı dúziw jáne onı basqarıw degende málim waqıt aralıǵinda anıq maqset hám wazıypalarǵa erisiw ushın resursların joybarlaw, jumıstı shólkemlestiriw jáne onı baqlaw, hám mápdar táreplerdiń talaplarına juwap beretuǵın joqarı sapalı nátiyjelerdi usınıw procesi túsiniledi. Joybar basqarıwı qurılıs hám injenerlikten tartıp den sawlıqtı saqlaw hám finansg'a shekem bolǵan keń kólemli tarawlarda qollanıladı. Bul maqalada joybarlardı basqarıw tiykarları, túrli metodologiyalar haqqında qısqasha maǵlıwmat beremiz.
Jáhándaǵı iri professional shólkemlerden biri bolǵan Joybar Basqarıwı Institutı (PMI) tariypine kóre, joybar degende kem ushraytuǵın ónim, xızmet yamasa nátiyjeni jaratıw ushın waqtınshalıq umtılıw túsiniledi. Joybar (proyekt) waqtınshalıq tábiyaatqa iye bolǵanı sebepli onıń bası hám aqırı bar ekenligin ańlatadı. Ol jalǵız ózi yamasa qandayda bir programma/programmanin (bir-birine baylanıslı joybarlar kompleksi) yamasa portfeldiń (bir-birine baylanıslı programmalar yamasa joybarlar kompleksi) bir bólegi bolıwı múmkin. Joybarlar basqarıwında nátiyjelerge erisiw ushın tiykarlanıp ush jantasıwlardan paydalanıladı : dástúriy (anglichan tilinde, predictive/waterfall), maslasıwshı (agile) hám gibrid (hybrid).
Joybar dúziw ushın aldın onıń qaǵıydasın islep shıǵıw kerek boladı. Mısalı, qaǵıydada bul tiykarǵı elementlerdi kórsetip beriw múmkin:
1. Joybar ushın tiykarlar hám mútajlikler haqqında bayanat;
2. Joybardıń maqsetleri;
3. Joybardıń shegaraları (joybar shegarasına neler kirisiw yamasa kirmewi haqqında maǵlıwmatlar);
4. Joybar byudjeti ushın tiykarlanǵan biznes keys (zárúr bolǵan ǵárejetler esabı hám bul joybar arqalı erisiletug'in payda hám nátiyjeler haqqında maǵlıwmatlar, olardıń kelip shıǵıw finanslıq esap -kitap tolıq maǵlıwmatları);
5. Joybardıń nátiyjelilik metrikalari;
6. Joybardıń byudjeti (shamalıq ) muǵdarı;
7. Joybar basqıshları boyınsha waqıt jobaları;
8. Joybardıń klientleri, qáwenderi, jámááti hám mápdar tárepler haqqında maǵlıwmatlar;
9. Joybar orınlanıwınan erisiletug'in tiykarǵı nátiyjeler haqqında maǵlıwmatlar;
10. Joybar baslaw waqtında anıqlanǵan tiykarǵı riskler haqqında maǵlıwmatlar;
11. Joybar baslanıwı hám tawısılıwı waqıt aralıqları;
12. Joybar jantasıw túri.
JOYBAR TAYARLAW HA'M O'TKERIW
Ǵárezsiz dóretiwshilik jumıs boyınsha tayarlanǵan islep shıǵıwǵa tiyisli barlıq hújjetler usınıs etiledi hám joybar prezentaciyası ótkeriledi.
Maqseti: oqıwshılardıń oqıw jılındaǵı jumısların ulıwmalastırıp, ózleri tańlaǵan texnologiyadaǵı qábiletlerin kórsetiw múmkinshiligin beriw.
Oqıtıw : óz jumısların tártipke salıwǵa, dóretiwshilik joybarlardı tayarlaw processinde bólek-bólek yamasa gruppa bolıp islewge úyretiw.
Rawajlantiriwshi: jańa texnologiya haqqındaǵı bilimlerdi rawajlandırıw.
Tárbiyalıq : estetik didti rawajlandırıw boyınsha islerdi dawam ettiriw.
Oqıtıw úskeneleri: kórsetiw materialları, úlgi esabatları.
Usıllar : gúrriń, kórsetiw, túsindiriw.
Dóretiwshilik joybarlardı qóllaw tártibi:
1. Temanı tańlaw.
2. Joba dúziw.
3. Ádebiyat tańlaw.
4. Esabat jazıw.
5. Ónimdi islep shıǵarıw.
6. Joybardı qorǵawdı tayarlaw.
Dóretiwshilik joybardı qorǵaw jobası :
1. Nominatsiyalarg'a bólinedi.
2. Arbitrler komissiyasına (olardıń kandidati boyınsha) barıw, óz lekciyaların usınıw, tayın ónimlerdi kórsetiw, usı waqıtta olardıń dóretiwshilik joybarların qorǵaw.
3. Arbitrler komissiyası oqıwshılardıń jumısların besew sistemada, úsh jóneliste bahalaydı :
- temanı tańlaw ;
- jumıstıń sapası ;
- qorǵaw.
Barlıq wazıypalar orınlanǵanınan keyin arbitrler komissiyası bayanat beredi.
Eń jaqsı jumıslar sertifikatlar hám maqtaw jarlıqları menen táǵdirlenedi.