Tema: Etnologiyada madaniyat tushunchasi. Moddiy va manaviy madaniyat. Reja

MODDIY MADANIYaTIMIZ NAMUNALARI

|

Mehnat qurollari

¦

Uy-joylar, g`orlar

Askariy qurol-jaroqlar

¦

Xo’jalik buyimlari, devorlardagi tasvirlar

¦

Qal`alar-shaharlar

O’zbekistonda shahar va qishloqlar eramizdan avvalgi I ming yillik boshlarida paydo bo’la boshlagan.

Esta saqla

O’zbekstonda shahar va qishloq milloddan avvalgi I-ming yilliklar boshlarida paydo bulgan Zardushtiylarning muxaddas kitobi «Avesto» da qadimgi sug`d ezuvlari va fors manbalarida, makedoniyalik Iskandarning davriga tegishli ma`lumotlarda bu erlarda yirik qal`alar, qishloqlar, qasirlar bulganligidan xabar beradi.
Arxeologik kashfietlar tufayli aniqlangan O’zbek elidagi shahar va qishloqlar bilan birga ayrim katta-kichik hovlilar ulardagi boy dekarativ bezaklar va bo’eqlar rasmlar ham diqqatga sazovordir.

Salavkiylar va baktriyaliklar zamonasidagi Sug`diena, Marg`iena, Farg`ona va Choch eramizdan avvalgi I-ming yilliklar oxirida O’zbekiston xududida qishloq qurg`onlari va ayrim dehqonlarning hovlilari borligi aniqlangan. Xorazmda qazib tekshirilgan Tuproqqal`a, Aezqal`a, jonbosqal`a kabi shahar xarobalari bilan birga tevarak-atrofi qad ko’tarilgan qasrlar, qishloq va qo’rg`onlar, zarafshon vodiysidagi Kofirqal`a, Qashqadare vodiysidagi avultepa kabi obidalar O’zbek xalqi qadimiy ajdodlari yuksak shahar madaniyatiga ega ekanligini tasdiqlaydi.

Ma`naviy madaniyat deyilganda etnoslarning milliy xis tuyg`ulari va tabiyati, urf-odat va marosimlari, xalq oyinlari va sayillari, raqs va kuylari, og`izaki ijodi, diniy tasavvurlvri va hakozalar tushuniladi.