Тема магистерской диссертации

Iqtisodiy ehtiyojlar va iqtisodiy ne'matlar. Ularning mazmuni va mohiyati

Yüklə 20,31 Kb.

1 2 3 4 5 6 7

2-мавзу Иқтисодий базис тушунчалар

Ba'zan iqtisodiy ehtiyojlarni kompleks qondiradigan ne'matlar ham mavjud bo'ladi. Masalan,
avtomobilga bo'lgan ehtiyoj o'z navbatida benzin va garajlarga ehtiyojni yuzaga keltiradi.
Bunday ne'matlarni to'ldiruvchi ne'matlar deb ataymiz.
Bizning ehtiyojlarimizni qondirish uchun talab etiladigan aksariyat iqtisodiy ne'matlarni
ishlab chiqarish zarur bo'ladi. Buning uchun esa ma'lum miqdordagi iqtisodiy resurslar, ya'ni
yer, ishchi kuchi, tadbirkorlik qobiliyati, boshqaruv malakasi, kapital, xomashyo va materiallar,
axborot talab etiladi. Iqtisodiy ehtiyojlarni qondirish maqsadida resurslardan foydalanib
moddiy ne'matlar ishlab chiqarish jarayonini iqtisodiy tizim deb ataymiz.

2-Iqtisodiyotning bosh muammosi: moddiy ehtiyojlarning cheksizligi va iqtisodiy resurslarning cheklanganligi.

Jamiyatning butun iqtisodiy tizimi asosan ikkita fundamental muammo ustiga qurilgan:
1. Jamiyat va uning a'zolari bo'lmish indivudial shaxslar, korxonalar va tashkilotlarning
moddiy ehtiyojlari cheksizdir.
2. Moddiy ehtiyojlarni qondirish vositalari, ya'ni tovarlar va xizmatlarni ishlab chiqarish
uchun zarur bo'ladigan iqtisodiy resurslar cheklangan yoki taqchil (noyob).
Iste'molchilarning ehtiyojlari turli-tuman bo'lib, ularning ro'yxati juda keng va balki
son-sanoqsizdir. Bu ehtiyojlarni qondirish uchun zarur bo'ladigan tovarlar va xizmatlarni
shartli ravishda ikkiga, ya'ni birlamchi ehtiyojlarni qondiruvchi predmetlar va hasham
predmetlariga bo'lish mumkin. Ba'zan ayrim iste'molchilar uchun birlamchi sanalgan buyumlar
ikkinchi bir iste'molchilar uchun hasham va dabdaba buyumi bo'lishi ham mumkin.
Xuddi insonlarniki singari korxonalar va davlat tashkilotlarining ham ehtiyojlari
mavjud. Masalan, korxonalar faoliyat ko'rsatishi uchun binolar, inshootlar, xomashyo va ishchi
kuchiga ehtiyoj sezadi.

Yüklə 20,31 Kb.

Dostları ilə paylaş:

1 2 3 4 5 6 7