Tema: Muzıka mádeniyatı sabaqlarınıń ózgeshelikleri hám dúzilisi Reje

Baslawısh klaslarda muzıka sabaǵı bes iskerlik túrinen dúziledi:
1. Xor bolıp aytıw.
2. Muzıka sawatı.
3. Muzıka tıńlaw.
4. Muzıkaǵa say háreketlerdi orınlaw.
5. Balalar saz ásbaplarında qosıq atqarıwdan ibarat.
Xor bolıp aytıw.
Balalardı muzıkalıq oqıwın dóretiwshilik rawajlandırıwda ásirese, vokal-xor jumıslarınıń áhmiyeti úlken. Bunda oqıwshılardı jırlawǵa qızıqtıra alıw kóp tárepten úyrenetuǵın hárbir shınıǵıw yamasa qosıq oqıwshı tárepinen shıraylı etip atqarıp beriwge baylanıslı. Sebebi jas balalar menen alıp barılatuǵın vokal-xor jumısı kóbinese oqıtıwshı dawısına eliklep atqarıwǵa tiykarlanadı. Sol sebepli oqıtıwshı jaǵımlı dawısı ústinde úzliksiz jumıs alıp barıwı kerek. Vokal-xor jumısların ámelge asırıwda oqıtıwshı dawıs sazlaw, qosıq úyretiw procesinde baslanwısh klass oqıwshılarınıń dawıs diapazonı (do-do), jumısshı diapazonı (mi-fa-sol) primar dawıslarında jırlaw ushın qolay bolǵan (sol-lya), dawısların anıq biliwi kerek.
Muzıka mádeniyatı sabaqlarında qosıq úyretiw bir neshe basqısh procesinde ámelge asırıladı :
1. Balalar dıqqatın qosıqqa tartıw.
2. Qosıq haqqında oqıtıwshınıń kirisiw sózi (qosıq avtorları, shıǵarmasınıń mazmunı, tariyxıy qásiyetleri haqqında qısqasha aytıp beriw ).
3. Qosıqtı analiz etiliw (muzıka saz quralları, ladı, xarakteri mazmunın sáwbet jolı menen belgilew).
4. Qosıqtı muzıkalıq gáplerge bolıp úyretiw (tuwrı dem alıw, gápti aqırına shekem jetkeriw, atqarıwshılıq qásiyetleri ústinde islew).
5. Qosıqtı kórkem orınlanıwına erisiw (qosıq haqqındaǵı balalardıń alǵan tásirleri boyınsha qısqa sáwbet ótkeriw yaǵnıy ulıwmalastırıw ).
Muzıka sawatı
Muzıka mádeniyatı sabaqları procesinde, muzıka sawatı biyǵárez sabaq iskerligi procesinde muzıka dóretpelerin kórkemlik tárepten úyreniw hám atqarıw jumısların sawatlılıq tiykarında orınlaw ushın qollanıladı. Muzıka sawatı mazmunı oqıwshılardı barǵan sayın qáliplestiredi hám olardıń bilim sheńberin barǵan sayın keńeytip, tereńlestirip baradı. Solay etip muzıka sawatı sabaqtıń tárbiyalıq wazıypasın atqaradı. Muzıka sawatı (iskerliginiń) tiykarǵı negizi hám pedagogikalıq maqseti, jańa baǵdarlama boyınsha berilgen shereklik temaları atqarıw hám tıńlawǵa tiyisli dóretpelerdi sawatlı túrde analiz qılıw arqalı ámelge asırıladı. Olar oqıwshılardı kúndelik turmısınan alınıp atırǵan tásirleniwleri hám muzıkalıq tájiriybeleri tiykarında úyretiledi.