Temel sağlik hizmetleri genel müDÜRLÜĞÜ zoonotik hastaliklar daire başkanliğI zoonotik hastaliklar

TANI 
Ani başlayan baş  ağrısı, üşüme, ateş, konjunktival kızarıklık, kas ağrısı, sarılık ile 
başvuran hastada leptospiroz tanısı akla gelmelidir. Konjunktival kızarıklık, bel bölgesi ve 
baldır kaslarındaki dikkat çekici hassasiyet en önemli ayırıcı fizik muayene bulgularıdır. Eğer 
hastada öksürük, dispne, bulantı, kusma, karın ağrısı, ishal, artralji ve deri döküntüsü varsa 
tanı daha zordur. Ayrıca, hastada meninks iritasyon bulguları, karaciğer-böbrek yetmezliği ve 
kanama bulguları olabilir. Hastanın öyküsü alınırken, mesleği nedeniyle; kontamine hayvan 
ve hayvan ürünleri, su ve toprak ile teması,  hobi olarak gölde, derede yüzmesi, rafting, kano 
gibi aktiviteleri yapması, ev hayvanı beslemesi, endemik yerde oturması, endemik bölgelere 
seyahat etmesi sorgulanmalıdır. Bu durumda hastalık şüphesi artmaktadır. 

Zoonotik Hastalıklar Daire Başkanlığı
- 216 -
Leptospirozun laboratuar bulgularında; lökositoz, eritrosit sedimentasyon hızında artış 
gibi özgül olmayan bulgular yanında, ciddi olgularda anemi vardır. 
 
Kan üre düzeyi hastalığın şiddetine göre değişmektedir. Çoğu olguda kan üre düzeyi 
100 mg/dL’nin altındadır. Serum kreatinin düzeyi ise nadiren 8 mg/dL değerini geçmektedir. 
Anikterik olgularda karaciğer fonksiyon testleri normal düzeyde iken, ikterik leptospirozda 
hafif-orta derecede yükselir. Serum CPK ve amilaz düzeylerinde belirgin artış vardır.
İdrarda orta derecede proteinüri, granüler silendir, mikroskopik hematüri saptanabilir. 
Aseptik menenjit geliştiğinde alınan BOS örneğinde basınç genellikle normal, protein 
normal veya hafif yüksek, glükoz normal düzeydedir. BOS’ta hücre sayısı 500/mm
3 
altındadır. 
Akciğer grafisi bulguları özgül değildir. Nonsegmental opasite, bazal lineer opasite, 
plevral efüzyon saptanabilir.
EKG de özellikle leptospiremik fazda diğer ateşli enfeksiyonlarda olduğu gibi taşikardi, 
QRS kompleksi değişiklikleri saptanır.
Özgül Laboratuar Tanısı
Tanıda, kan veya idrarda karanlık alan mikroskopisi ile leptospiraların doğrudan 
görülmesi kullanılmaktaydı. Ancak örnekte fibrin gibi maddelerin varlığı yalancı pozitif 
sonuca neden olabildiği için duyarlılığı ve seçiciliği düşüktür. Karanlık alan mikroskopisi 
deneyimli gözler için tanı koydurucudur. BOS ve idrar santrifüj edilerek örnekler hazırlanır. 
Leptospiralar, asit idrarda parçalandıklarından mümkünse hasta alkalen diyete sokularak 
idrar örneği alınmalıdır. Santrifüjden sonra dip çökeltiden yayma yapılır.  İmmün floresan, 
immünperoksidaz, gümüşleme ve Giemsa yöntemi ile boyanabilir.
Leptospiranın tanısında klinik örneklerden leptospiraların izolasyonu altın standarttır. 
Etken, hastalığın ilk 7-10 gününde kan ve BOS’tan, ikinci haftadan itibaren de idrardan izole 
edilebilir. Ayrıca karaciğer, böbrek gibi biyopsi örneklerinin de kültürü yapılabilir. Leptospira 
için klinik örneklerin, özel besiyerlerine ekiminin yapılması gerekmektedir. Bu besiyerleri rutin 
laboratuarlarda bulunmadığı için örneklerin uygun koşullarda, hızla referans laboratuarlarına 
gönderilmesi gerekmektedir. 
İnsandan alınan klinik örnekler ve kontamine su kaynaklarından leptospiraların 
izolasyonu için hayvan inokülasyonundan da faydalanılabilir.
Leptospiranın laboratuar tanısı genellikle serolojik yöntemlerle yapılmaktadır. Özgül 
antikorlar hastalığın birinci haftası sonunda belirir, 3 ve 4. haftalarda en yüksek düzeye çıkar. 
Akut faz ve konvelasan dönemde alınan iki serum örneğinde serolojik olarak dört kat titre 
artışının saptanması hastalık için tanı koydurucudur. Serolojik referans testi;  Mikroskobik 
Aglütinasyon Testi (MAT) dir. Klinik bulguları leptospiroz ile uyumlu ise MAT ile tek titrede 
1/800 pozitiflik tanı koydurucudur. Hastalığın başlangıç döneminde MAT ile 1/200 dilüsyonda 
pozitif titre, hastalık şüphesi uyandırır. Testin 3-4 hafta sonra tekrarlanması önerilir. 
Slide makroaglütinasyon testi, o yöre için seçilmiş leptospira serovarlarından hazırlanan 
antijenin kullanıldığı, basit, hızlı bir tarama testidir. Duyarlılığı, özgüllüğü düşüktür ancak 
klinik bulgular varlığında testin pozitif sonucu tanı koydurucudur. Makroaglütinasyon testi ile 
alınan pozitif sonuç, mikroaglütinasyon yöntemi ile doğrulanmalıdır.
Ayrıca biflexa aglütinasyon deneyi, indirekt hemaglütinasyon, IFA, ELISA IgM ve 
IgG, PCR testleri de tanıda kullanılabilir. PCR ile kan ve BOS’un ilk 7-10 günde incelenmesi 
anlamlıdır. Çünkü immün yanıt gelişmeye başladıktan sonra kan ve BOS’ta leptospira DNA’sı 
saptanamaz  (Tablo 1).

Zoonotik Hastalıklar Hizmet ‹çi  Eğitim Modülü - Zoonotik Hastalıklar
- 217 -
Tablo 1. Leptospirozun özgül tanısında kullanılan yöntemler
Misroskopik İnceleme
Karanlık alan mikroskopisi
İmmün floresan boyama 
İmmünperoksidaz boyama
Gümüşleme ve Giemsa ile boyama
Leptospiraların izolasyonu
Kültür* 
Hayvan inokülasyon deneyi
Serolojik testler
Slide makroaglütinasyon testi**
Mikroskobik Aglütinasyon Testi (MAT)***
Biflexa aglütinasyon testi
İndirekt hemaglütinasyon testi
IFA
ELISA IgM ve IgG
PCR 
*   Korthof, Fletcher, EMJH (Ellinghausen-McCullough-Johnson-Harris), PLM-5 gibi özel 
besiyerleri kullanılmalıdır.
** Tarama testi, pozitif bulunduğunda MAT ile ile doğrulanmalıdır.
***  Serolojik referans testidir.

Zoonotik Hastalıklar Daire Başkanlığı
- 218 -
II. OTURUM
Oturumun Konu Başlıkları: Ayırıcı Tanı, Bildirim Basamakları ve Surveyans, Sevk kriterleri, 
Tedavi, Korunma ve Kontrol
ÖĞRENİM HEDEFLERİ:
Bilişsel Alan:
Katılımcı bu oturumun sonunda; 
1. Ayırıcı tanısındaki hastalıkları ayrıştırabilmelli
2. Tedavisini söyleyebilmeli
3. Bildirim özelliklerini söyleyebilmeli
4. Sevk kriterlerini söyleyebilmeli
5. Sağlıklı kişilerin korunması için gerekli önlemleri sayabilmeli
6. Korunmada çevre bulaşını önlemek için genel önlemleri sayabilmeli
SÜRE: 45 dk 
YÖNTEM:
Görsel işitsel eğitim araçları ile anlatım
Grup Çalışması
Soru-Cevap 
ARAÇ-GEREÇ-MATERYAL:
Projeksiyon
AYIRICI TANI
Ayırıcı tanıda düşünülmesi gereken hastalıklar Tablo 2’de gösterilmiştir. 
Tablo 2. Leptospirozda ayırıcı tanı
İnfluenza
Sarıhumma ve diğer viral hemorajik ateşler
Menenjit, ensefalit
Hanta virüs enfeksiyonu
Akut viral hepatit
Sepsis
Nefrit
Toksik şok sendromu
Riketsiyoz
Lejyoner hastalığı
Bruselloz
Primer HIV enfeksiyonunda serokonversiyon
Tifo
Enfeksiyöz mononükleoz
Toksoplazmoz
Farenjit
Sıtma
Kimyasal zehirlenme
Borrelyoz
Gıda zehirlenmesi

Zoonotik Hastalıklar Hizmet ‹çi  Eğitim Modülü - Zoonotik Hastalıklar
- 219 -
BİLDİRİM VE SÜRVEYANS
 
Leptospiroz, bildirimi zorunlu C grubu hastalıklar arasında yer almaktadır. Bildirim 
ve sürveyans “Bulaşıcı Hastalıkların İhbarı ve Bildirim Sistemi Standart Tanı, Sürveyans ve 
Laboratuar Rehberi”ne göre yapılmalıdır.
Klinik tanımlama
 Hayvan 
idrarı ile kontamine olabilecek bir çevreye/suya veya enfekte hayvanlara maruz 
kalma öyküsü ile birlikte aşağıdaki semptomlardan herhangi biriyle ilişkili başağrısı, miyalji ve 
bitkinlikle seyreden akut ateşli hastalık;
Konjuktival kızarıklık,
• 
Meningeal irritasyon (ve/veya mental konfüzyon ve/veya depresyon) 
• 
Hepato-renal yetmezlik (anüri veya oligüri ve/veya proteinüri ve/veya sarılık)
• 
Hemorajiler (deri içi, mukozalar, gastrointestinal sistem ve akciğer kanaması)
• 
Myokardit (kardiyak aritmi veya yetmezlik)
• 
Deri döküntüleri (rash) (palatal eksantem)
• 
Bulantı, kusma, karın ağrısı, diare, artralji gibi diğer bazı yaygın semptomların varlığı
• 
Tanı için laboratuar kriterleri
Kan veya diğer klinik örneklerin kültüründen patojen leptospiraların izolasyonu (ve 
• 
tiplendirilmesi),
Bölgesel suşlarda sıklıkla temsil edilen antijenleri taşıyan 
• 
Leptospira kökenlerinin 
kullanıldığı tercihen MAT ile pozitif seroloji (tek serum örneğinde ≥1/200 titre veya 
çift serum örneğinde ≥4 kat titre artışı).
Klinik örneklerde leptospiranın DFA veya başka bir yöntemle gösterilmesi.
• 
Vaka sınıflaması
Olası Vaka: Klinik tanımlama ile uyumlu vaka.
Kesin Vaka: Laboratuar kriterlerinden biri ile doğrulanmış olası vaka.
TEDAVİ
Tedavinin etkin olduğu dönem leptospiremik fazdır. Bu nedenle hastalığın ilk 4 günü 
içinde antibiyotik tedavisinin başlanması faydalıdır. Zamanında başlanan tedavi sonucunda 
ateşli dönem kısalır, böbrek, karaciğer ve meningeal komplikasyonların gelişmesi önlenir.
Penisilin, kloramfenikol ve tetrasiklin leptospiroz tedavisinde etkili ajanlardır. Hafif 
olgularda doksisiklin 2x100 mg veya ampisilin 4x500-750 mg veya amoksisilin 4x500 mg 
dozda etkilidir. Orta-ağır ve şiddetli olgularda ise penisilin G 4x1.5 milyon MU, seftriakson 
1x1 g IV veya ampisilin 4x 500-1000 mg IV önerilir (Tablo 3.)
Penisilin tedavisi sırasında nadiren Jarish-Herxheimer reaksiyonu gelişebilir. Böbrek 
ve karaciğer yetmezliğinin ön planda olduğu Weil hastalığında uygun destek tedavisi (böbrek 
yetmezliğinde dializ, elektrolit dengesinin düzenlenmesi, kanama, trombositopenide steroid 
tedavisi) hayat kurtarıcıdır. 

Zoonotik Hastalıklar Daire Başkanlığı
- 220 -
Tablo 3. Leptospiroz tedavisinde ve korunmasında önerilen antibiyotikler ve dozları
Endikasyon
İlaç
Doz
Hafif leptospiroz olgularının tedavisi
 
Doksisiklin
100 mg oral 12 saat ara ile günde 
iki kez
Ampicillin
500-750 mg oral 6 saat ara 
ilegünde dört kez
Amoxicillin
500 mg oral 6 saat ara ile günde 
dört kez
Orta-ağır leptospiroz olgularının 
tedavisi
 
 
Penicillin G
1.5 MU IV 6 saat ara ile günde 
dört kez
Ceftriaxone
1 g IV günde bir kez
Ampicillin
0.5-1 g IV 6 saat ara ile günde 
dört kez
Kemoprofilaksi
Doksisiklin
200 mg PO haftada bir kez
KORUNMA 
Korunmada; enfeksiyon kaynakları, bu kaynaklardan insanlara enfeksiyon geçişine 
neden olacak risk faktörlerinin farkında olmak geçişi önlemek açısından önemlidir. Toplumda, 
risk gruplarında, sağlık çalışanlarında, hastalık hakkında farkındalık artırılmalıdır. Böylece 
hastalığın tanınması ve mümkün olduğunca erken tedavi edilmesi sağlanabilir.
Korunma ve önlemenin üç hedefi  olmalıdır:
a. Enfeksiyon kaynağının kontrolü
b. Enfeksiyon kaynağı ve insan konakçı arasındaki geçiş yolunun kontrolü
c. İnsandaki enfeksiyon veya hastalığın kontrolü
Enfeksiyon kaynağının kontrolü
a. 
Fare ve kemiricilerle mücadele edilmesi:
• 
Fare, sıçan gibi kemiriciler zehirlenmesi, bu hayvanlara tuzak kurulması,
o 
Enfeksiyon kaynağı olan kemiriciler ve diğer vahşi hayvanların, insan yerleşim 
o 
bölgelerine ulaşmalarını engellemek ve insan yerleşim yerlerinden uzak tutmak 
için çit ve siperler yapılması
Kemiricilere dayanıklı evler, ahırlar, ağıllar, gıda/mahsül depoları, su 
o 
reservuarları yapılması
Moloz ve çöplerin uzaklaştırılması, uzun çimlerin ve çalıların kesilerek çevre 
o 
temizliğini sağlanması
Piknik alanlarında, artık gıda ve çöp bırakılmaması
o 
Lağım ve tuvaletlerdeki atıkların sağlıklı uzaklaştırılması ve temiz su 
o 
sağlanması

Zoonotik Hastalıklar Hizmet ‹çi  Eğitim Modülü - Zoonotik Hastalıklar
- 221 -
Evcil ve çiftlik hayvanlarının kontrolü
• 
Enfekte hayvanlar leptospira yayılımını kontrol etmek için antibiyotiklerle 
o 
tedavi edilebilir
Sığır, köpek, domuz gibi enfekte hayvanlar izole edilebilir, gerekirse kesilebilir 
o 
veya itlaf edilebilir
Ev ve çiftlik hayvanlarının aşılamaları yapılmalıdır 
o 
Evcil hayvanların çıkartıları, kontaminasyonu önleyecek şekilde 
o 
uzaklaştırılmalıdır
Geçiş yolunun kontrolü 
b. 
Kişisel hijyen kurallarına uyulması
• 
Çiftlik çalışanları, kanalizasyon ve mezbaha işçileri gibi mesleki olarak risk grubunda 
• 
olan kişilere çizme, eldiven, gözlük, önlük, maske gibi uygun koruyucu giysiler 
giydirilmesi
Hayvanlara bakım verirken hijyen kurallarına sıkıca uyulması, idrar veya diğer 
o 
vücut sıvıları ile temasın önlenmesi
Hasta köpek ve hayvanlara müdahale ederken enfekte olunabileceğinin farkında 
o 
olunması, köpeklerin ve diğer hayvanların idrarına temas ederken eldiven 
giyilmesi, daha sonra ellerin yıkanması
İdrar sıçraması ve aerosolizasyonunun önlenmesi 
o 
Hasta veya ölü hayvanlara, fötuslara, plasentalara, organlara çıplak el ile 
o 
dokunmaktan kaçınılması
Dokunulacaksa veya doğum yapan hayvana yardım edilecekse eldiven 
o 
giyilmesi
Gübre ve idrarların drenajının sağlanması
o 
Eğer uygulanabilirse kontamine alanların (ahırlarda, kasaplarda,  mezbahalarda 
o 
yerlerin) temizlenmesi,  fırçalanması
Pirinç veya bambu kamış hasatında mekanize sistemlerin kullanılması
o 
Gıda işliklerinde hijyen kurallarına uyulması
o 
Kontamine olduğu bilinen veya tahmin edilen göl, gölet, ırmak gibi sulara 
o 
girilmemesi, yüzülmemesi
Mesleki veya eğlence nedeniyle oluşacak maruziyetlerde, koruyucu giysiler 
o 
giyilmesi
Deri lezyonlarının suyun temasını önleyecek, suya dayanıklı malzeme ile 
o 
kapatılması 
Yaraların yıkanması ve temizlenmesi
o 

Zoonotik Hastalıklar Daire Başkanlığı
- 222 -
BULAŞI ÖNLEMEK İÇİN ÖNERİLER
Çiftlikte çalışanlara, kanalizasyon ve mezbaha işçilerine çizme, eldiven gibi uygun 
• 
koruyucu giysiler giydirilmesi
Kontamine sulara girilmemesi, yüzülmemesi
• 
Yağışlardan sonra olası tehlikelere karşı eğitim verilmesi 
• 
Kişisel hijyen kurallarına uyulması
• 
Özellikle endemik bölgede yaşayanlarda su ve besin hijyenine uyulması
• 
Evcil hayvanların aşılanması, hayvan atıkları ile temas sırasında gerekli koruyucu 
• 
önlemlerin alınması
İdrar, kontamine toprak ve suya maruziyet sonrasında yıkanılması 
• 
Yağışlardan sonra olası tehlikelere karşı eğitim verilmesi
• 
Özellikle endemik bölgede yaşayanlarda su ve besin hijyenine uyulması 
• 
Temiz içme suyunun sağlanması
• 
Laboratuarlarda standart güvenlik önlemlerinin alınması ve uyulmasının sağlanması
• 
 İnsandaki enfeksiyon veya hastalığın kontrolü
c. 
Fransa’da yüksek riskli mesleklerde çalışanlar için, Küba’da ise insan kullanımı için 
geliştirilmiş aşı olmasına rağmen insanların aşılanması henüz yaygın bir uygulama değildir. 
Endemik bölgelerde, askerler, şeker kamışı, pirinç ve çeltik işçileri gibi leptospiralarla temasın 
önlenemeyeceği yüksek riskli meslek gruplarında kemoprofilaksi önerilmektedir. Haftada bir 
oral olarak 200 mg doksisiklinin %95 etkili olduğu belirtilmektedir. Leptospiroz insidansının 
%5 ve üzerinde olduğu bölgelere gidecek kişilere profilaksi önerilmesinin uygun olduğu 
bildirilmektedir.

Zoonotik Hastalıklar Hizmet ‹çi  Eğitim Modülü - Zoonotik Hastalıklar
- 223 -
SORULAR
Üşüme, titreme, yüksek ateş, bulantı, kusma, baş ve yaygın kas ağrıları yakınması ile 
1- 
başvuran hastanın fizik muayenesinde; konjunktivada hiperemi, ense sertliği, baldır 
kaslarında hassasiyet,  döküntü saptandı. Öyküsünde, yaklaşık on gün önce rafting yaptığı 
öğrenildi. Hastada hangi hastalığı düşünürsünüz?
İnfluenza
a. 
Menenjit
b. 
Leptospira
c. 
Riketsiyoz
d. 
Bruselloz
e. 
Cevap c
Şuur bozukluğu ile başvuran hastanın muayenesinde ateş, sarılık, hematüri saptandı. 
2- 
Hastanın mahkum olduğu ve bir hafta önce cezaevinden tahliye edildiği öğrenildi. 
Öntanınız nedir?
Akut viral hepatit
a. 
Nefrit
b. 
Sıtma
c. 
Weil hastalığı
d. 
Kırım kongo kanamali hastaliği
e. 
Cevap d
Leptospira için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
3- 
Spiroket grubundadır
a. 
Hareketlidir
b. 
Serolojik olarak üç büyük gruba ayrılmıştır
c. 
İnsan ve hayvanlar için patojen olan leptospiralar;
d. 
 Leptospira interrogans grubu 
içindedir
Doğada yaygın olarak bulunan saprofit leptospiralar
e. 
 Leptospira bifl exa  grubu içinde 
bulunmaktadır
Cevap c
Leptospiralar için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
4- 
Leptospiralar rutinde kullanılan besiyerlerinde, kısa sürede üreyebilirler
a. 
Hafif alkali ortamlarda uzun süre canlılıklarını koruyabilirler
b. 
Dezenfektanlara dirençlidirler
c. 
Mide ve idrar asiditesine dayanıklıdır
d. 
Toprak ve suda haftalar ve aylarca canlı kalır
e. 
Cevap e

Zoonotik Hastalıklar Daire Başkanlığı
- 224 -
Leptospiroz;
5- 
Dünyada yaygın bir zoonoz değildir
a. 
Tropikal bölgelerde kuraklık mevsiminde, ılıman iklimlerde kış döneminde insidansı 
b. 
artmaktadır
Salgınları; sel baskını gibi çevresel değişiklikler sonrasında kemiricilerin şehirlere doğru 
c. 
yönelmesi sonucu çıkmaktadır
Salgınları ülkemizde son yıllarda görülmektedir
d. 
Ülkemizde, riskli meslek grupları için bildirilmiş olan leptospira seropozitiflik oranları 
e. 
ortalama %10 civarındadır
Cevap c
Aşağıdakilerden hangisi leptospiraların doğadaki rezervuarlarından değildir?
6- 
İnsanlar
a. 
Fareler
b. 
Kedi ve köpekler
c. 
Sığırlar
d. 
Domuzlar
e. 
Cevap a
 Leptospiralar  için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
7- 
 
Mikroorganizma; doğada varlığını, taşıyıcı hayvanlarda yaptığı kronik böbrek 
a. 
enfeksiyonu ile sürdürmektedir
Hasta hayvanların idrarı yanında; vücut sıvıları, plasenta, ve enfekte dokuları da bulaş 
b. 
kaynağı olabilmektedir
Sıklıkla insandan insana bulaş görülmektedir
c. 
Taşıyıcı hayvanların idrarı ile kontamine olmuş toprak ve suda uzun süre canlı 
d. 
kalmaktadır
Deri ve mukoza yoluyla hayvanlara ve insanlara geçmektedir
e. 
Cevap c
Leptospirozun bulaş yolları ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
8- 
İnsanlara sadece direk yolla bulaşır
a. 
Sel, deprem gibi doğal felaketlerden sonra akarsular, kirli su birikintileri leptospiralar 
b. 
için uygun ortamlardır ve salgınlar gözlenebilmektedir
Yiyecek hazırlanan yerlerde kemirici hayvanların görülmesi enfeksiyon için belirgin 
c. 
risk oluşturmaktadır
İnsanlara bulaş enfekte nemli toprak veya suya maruziyet sonucu dolaylı yoldan 
d. 
olmaktadır
İnsanlara bulaş direk yol yanında indirek yoldan da olmaktadır
e. 
Cevap a

Zoonotik Hastalıklar Hizmet ‹çi  Eğitim Modülü - Zoonotik Hastalıklar
- 225 -
Aşağıdaki mesleklerden hangisi leptospiroz için risk grubu değildir?
9- 
Lağım işçileri, 
a. 
Avcılar, balıkçılar 
b. 
Veteriner hekimler, veteriner sağlık teknisyenleri 
c. 
Askerler 
d. 
Masa başında çalışan memurlar
e. 
Cevap e
Aşağıdaki faaliyetlerden hangisi leptospira için bulaş riski oluşturmaz?
10- 
Gölde, derede yüzmek, rafting, rüzgar sörfü, kano yapmak
a. 
Ev hayvanı beslemek 
b. 
Tropikal bölgelere, az gelişmiş ülkelere seyahat etmek
c. 
Kayak yapmak
d. 
Mezbaha ve balık endüstrisinde çalışmak
e. 
Cevap d
Leptospiroz kliniği ile ilgili yanlış ifade hangisidir?
11- 
Ağırlıkları farklı klinik tablolar görülür
a. 
Klinik tablo; hastaların %10’unda; hafif, anikterik ve kendi kendini sınırlayan ateşli bir 
b. 
hastalık  şeklindeyken kalan %90’ında ikter ve böbrek yetmezliğinin görüldüğü Weil 
hastalığı şeklindedir 
Bifazik seyreden anikterik formda; üç-yedi gün süren; influenza benzeri ateş, şiddetli 
c. 
baş  ağrısı, myalji ve halsizlik ile karakterize akut tablo kendiliğinden geriler ve 1-3 
günlük asemptomatik dönemden sonra hastalık tekrarlar (immün dönem). 
İmmün dönemde devam eden şiddetli baş ağrısı, aseptik menenjite bağlıdır
d. 
İmmün dönemde ayrıca taşikardi, yaygın lenfadenopati, döküntü, kaslarda hassasiyet, 
e. 
hepatosplenomegali ve iridosiklit, koriyoretinit, üveit gibi göz bulguları görülebilir
Cevap b
Aşağıdakilerden hangisi ikterik leptospiroz (Weil sendromu) bulguları arasında değildir?
12- 
Böbrek ve karaciğer fonksiyon bozukluğu
a. 
Kalpte ritm bozuklukları, dolaşım ve solunum yetmezliği, bilinç bozukluğu 
b. 
İyi huylu bir seyir ve bir ay içinde kendiğilinden iyileşme
c. 
Akut olarak ikter gelişen hastada, kreatinin fosfokinaz (CPK) düzeyinin belirgin artmış 
d. 
olması 
İyileşen olgularda kalıcı böbrek hasarı gözlenmemesi 
e. 
Cevap c

Zoonotik Hastalıklar Daire Başkanlığı
- 226 -
Anikterik leptospiroz ayırıcı tanısında hangi hastalık düşünülmemelidir?
13- 
İnfluenza
a. 
Akut viral hepatit
b. 
Farenjit
c. 
Herpes zoster enfeksiyonu
d. 
Menenjit, ensefalit
e. 
Cevap d
Leptospiroz tedavisinde kullanılmayan ilaç hangisidir?
14- 
Penisilin G
a. 
Gentamisin
b. 
Doksisiklin
c. 
Seftriakson
d. 
Amoksisilin
e. 
Cevap b
Leptospiroz tedavisi için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
15- 
Hafif leptospiroz tedavisinde parenteral tedavi başlamak gerekir 
a. 
Tedaviye erken başlanması ateşli dönemi kısaltır, komplikasyonların gelişmesini önler
b. 
Doksisiklin, ampicillin, amoxicillin hafif leptospiroz tedavisinde tercih edilebilir
c. 
Penisilin tedavisi sırasında nadir de olsa Jarish-Herxheimer reaksiyonu gelişebilir
d. 
Weil hastalığında böbrek ve karaciğer yetmezliğine yönelik uygun destek tedavisi hayat 
e. 
kurtarıcıdır
Cevap a
Aşağıdakilerden hangisinde sağlıklı kişilerin korunması önerilmemektedir?
16- 
Göl, gölet, ırmak gibi sularda yüzme, rafting, rüzgar sörfü, kano gibi sportif eğlence 
a. 
amaçlı faaliyetler yapmak 
Mesleki olarak risk grubunda olan kişilere çizme, eldiven, gözlük, önlük, maske gibi 
b. 
uygun koruyucu giysiler giydirmek
İdrar, kontamine toprak ve suya maruziyet sonrasında yıkanmak
c. 
Dokunulacaksa veya doğum yapan hayvana yardım edilecekse eldiven giyilmek
d. 
Su ve besin hijyenine uymak
e. 
Cevap a
Yüksek riskli meslek gruplarının korunmasında hangisi yanlıştır?
17- 
Korunmak için aşı geliştirilmiştir
a. 
Aşılar henüz yaygın olarak kullanılmamaktadır
b. 
Kemoprofilaksi kullanılabilir
c. 
Kemoprofilaksi için her gün 1x100 mg doksisiklin önerilmektedir
d. 
Leptospiroz insidansının %5 ve üzerinde olduğu bölgelere gidecek kişilere profilaksi 
e. 
önerilmektedir
Cevap d

Zoonotik Hastalıklar Hizmet ‹çi  Eğitim Modülü - Zoonotik Hastalıklar
- 227 -
Leptospirada çevre bulaşını önlemede yapılması gerekenler nelerdir?
18- 
Fare, sıçan gibi kemiriciler zehirlenmesi, bu hayvanlara tuzak kurulması,
a. 
Kemiricilere dayanıklı evler, ahırlar, ağıllar, gıda/mahsül depoları, su reservuarları 
b. 
yapılması,
Lağım ve tuvaletlerdeki atıkların sağlıklı uzaklaştırılması ve temiz su sağlanması
c. 
Piknik alanlarında, artık gıda ve çöp bırakılmaması 
d. 
Hepsi
e. 
Cevap e
Evcil ve çiftlik hayvanlarının leptospira kontrolü açısından hangisi yanlıştır?
19- 
Sığır, köpek, domuz gibi infekte hayvanlar izole etmek, gerekirse kesmek veya itlaf 
a. 
etmek
Ev ve çiftlik hayvanlarının aşılamalarını yapmak
b. 
Enfekte hayvanları leptospira açısından antibiyotiklerle tedavi etmek
c. 
Evcil hayvanların çıkartılarını, kontaminasyonu önleyecek şekilde uzaklaştırmak
d. 
Hasta veya ölü hayvanlara, fötuslara, plasentalara, organlara çıplak el ile dokunmak
e. 
Cevap e
Leptospiroz bildirimi açısından aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? 
20- 
Bildirimi zorunlu bir hastalıktır
a. 
Sağlık ocakları bildirim yapmakla yükümlüdür
b. 
Leptospiroz vakası saptanırsa 24 saat içinde, il sağlık müdürlüğüne ihbar yapılmalıdır
c. 
Vaka bildirimleri, il sağlık müdürlüğüne olası ve kesin vaka; il sağlık müdürlüğü 
d. 
tarafından Sağlık Bakanlığı’na ise kesin vaka şeklinde şeklinde yapılmalıdır
İl Sağlık Müdürlükleri gelen bildirimleri aylık olarak Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık 
e. 
Hizmetleri Genel Müdürlüğü’ne bildirmelidir  
Cevap b
Leptospiroz, bildirimi zorunlu hastalıklardan hangi grupta yer almaktadır?
21- 
A
a. 
B
b. 
C
c. 
D
d. 
E
e. 
Cevap c
Hangi klinik tabloda hastanın sevki gerekir?
22- 
Dolaşım yetmezliği
a. 
Menenjit, meningoensefalit 
b. 
Hemodiyaliz gerektiren böbrek yetmezliği varsa
c. 
Sarılık, kanama, aritmi ve miyokardit bulguları varsa
d. 
Hepsi
e. 
Cevap e

Zoonotik Hastalıklar Daire Başkanlığı
- 228 -

Zoonotik Hastalıklar Hizmet ‹çi  Eğitim Modülü - Zoonotik Hastalıklar
- 229 -