Tolali optik uzatish tizimlarining ikki tomonlama liniya traktlarini tuzish prinsiplari

4.Ikki tоlаli bir роlоsаli bir kаbеlli TОА tizimining sхеmаsi


K XQU– kanal xosil qiluvchi uskuna;
MvQ – muvofiqlashtiruvchi qurilma;
OUz – optik uzatgich;
OQq – optik qabul qilgich;
5.Bir tоlаli bir роlоsаli bir kаbеlli TОА tizimining sхеmаsi
K XQU– kanal xosil qiluvchi uskuna;
MvQ – muvofiqlashtiruvchi qurilma;
OUz – optik uzatgich;
OQq – optik qabul qilgich;


6.To‘lqin uzunligi bo‘yicha zichlashtirish.

Optik tolaning o‘tkazish qobiliyatidan samarali foydalanish koeffitsiyentini oshirishning istiqbolli yo‘nalishlaridan biri to‘lqin uzunligi bo‘yicha zichlash-tirishdir. To‘lqin uzunligi bo‘yicha zichlashtirish usuli tasvirlangan edi. Bunda liniya kabelidagi bir optik tola orqah ko‘plab axborotlarni uzatish hisobiga sezilarli darajada iqtisodiy samara- dorlikka erishiladi. Bundan tashqari, bu usul qo‘shimcha qurilish

ishlarisiz tarmoq rivojlanishini ta'minlash, shuningdek, tarmoq- langa daraxtsimon va halqali tarmoqlarni tuzish imkonini beradi. Bunda har xil tezlikli, raqamli va analog turli modulyatsiyali (telefon, televideniye, telemetriya, boshqarish) signallarni uzatish imkoniyati kengayadi. Bu esa iqtisodni tejovchi ko‘p funksiyali aloqa tizimlarini tashkil etishni ta’minlaydi. Optik tolaning spektral o‘tkazish oralig‘idan birmuncha to‘liq foydalanish bu usulning eng muhim afzalliklaridan biri hisoblanadi. Hozirgi kunda 0,8.... 1,8 mkm diapazon oralig‘i o‘rganilgan. Agarda spektral kanalning kengligi 10 nm ni tashkil etsa, u holda belgilangan diapazonda 100 tagacha spektral kanallarni joylashtirish
mumkin.
To‘lqin uzunligi bo‘yicha zichlashtirilgan TOATda so'nish va dispersiya
qiymatlari kichik bo'lgan bir modali optik tolalar hamda quwati yuqori lazer nurlanish manbalaridan foydalanish maqsadga muvofiqdir. Foydalaniladigan bir modali optik tola 1,5... 1,6 mkm to‘lqin uzunligida ishlashi va kvars shishasidan tayyorlangan bo‘lishi kerak.
To‘lqin uzunligi bo‘yicha zichlashtirilgan TOATda uzatishda optik kanallarni birlashtirish uchun optik multipleksor va qabul qilishda optik kanallarni ajratish uchun optik demultipleksor islilatiladi.
Panjara va prizmali qurilmalar kanallarni parallel ajratuvchi, filtrlar va selektiv fotodiodli qurilmalar esa kanallarni ketma-ket ajratuvchi hisoblanadi. To'lqin uzunligi bo‘yicha zichlashtiriladigan tizimlar tarkibiga kiradigan demultipleksorlarning tuzilishi, nurning teskari yo‘nalishda tarqalishida spektral- sezgir multipleksorlarning tuzilishiga o‘xshash.
Multipleksor va demultipleksorlar signallarning so‘nishiga sezilarli ta’sir qiladi.
Shuning uchun ular optik kuchaytirgichlar bilan birga qo‘llaniladi.