2) To‘plam birlashmasi (yig’indisi) Berilgan va to‘plamlarning birlashmasi (yig‘indisi) deb shu va to‘plamlarning har biridagi barcha elementlardan tuzilgan to‘plamga aytamiz. Birlashma yoki ko‘rinishda belgilanadi.
To‘plamlar birlashmasida har bir element bir martagina olinishi lozim bo‘lgani uchun, to‘plamlardan har ikkalasining umumiy elementlari yig‘indida bir martagina olinadi.
Misollar: , to‘plamlarning birlashmasi: ga teng
va to‘plamlar uchun ga teng.
To‘plamlarning birlashmasi geometrik nuqtai nazardan figuralarning barcha nuqtalaridan tashkil topgan to‘plamni bildiradi.
5-chizma 6-chizma
5,6-chizmalarda shtrixlangan yuza va to‘plamlarning birlashmasini bildiradi. To‘plamlar birlashmasi uchun quyidagilar o‘rinli:
Agar bo‘lsa, u holda bo‘ladi.
To‘plamlar soni ikkitadan ortiq bo‘lganda ham yig‘indi uchun chiqarilgan xulosalar to‘g‘ri bo‘ladi.
«Venn» diagrammasi
«Insert» usuli Insert – samarali o’kish va fikrlash uchun belgilashning interfaol tizimi hisoblanib, mustaqil o’qib-o’rganishda yordam beradi. Bunda ma’ruza mavzulari, kitob va boshqa materiallar oldindan talabaga vazifa qilib beriladi. Uni o’qib chiqib, «V; +; -; ?» belgilari orqali o’z fikrini ifodalaydi.
Matnni belgilash tizmi (V) – men bilgan narsani tasdiqlaydi.
(+) - yangi ma’lumot
(-) – men bilgan narsaga zid
(-) – meni o’ylantirdi. Bu borada menga qo’shimcha ma’lumot zarur
Tushunchalar
V
+
-
?
To‘plamlar ayirmasiga ta’rif bering va misollar keltiring.
To‘plamga to‘ldiruvchi deganda nimani tushunasiz, izohlang.
7-chizma
To‘plamlarning ayirmasi geometrik nuqtai nazardan yuqoridagi 7-chizmada ko‘rsatilgan shtrixlangan yuzani bildiradi.
Agar bo‘lsa, u holda ayirma, to‘plamni to‘plamga to‘ldiruvchisi deyiladi.
Bu 8.1-chizmada quyidagicha ifodalanadi.