Toshkent axborot texnologiyalari universiteti urganch filiali mustaqil ish

Kanal sathi vazifasi va protokollari. Ikkinchi bosqichda abstrakt qurilmaning manzili jismoniy moslama bilan bog'lanadi va uzatish vositasining mavjudligi tekshiriladi. Bitlar to'plamlar - ramkalar shaklida shakllanadi. Bog'lanish qatlamining asosiy vazifasi - xatolarni aniqlash va tuzatish. To'g'ri uzatish uchun kadrdan oldin va keyin ixtisoslashgan bit ketma-ketliklar kiritiladi va hisoblangan checksum qo'shiladi. Kadr belgilangan joyga yetganda, allaqachon kelgan ma'lumotlarning nazorat summasi yana hisoblanadi, agar u kadrdagi nazorat summasiga to'g'ri keladigan bo'lsa, kadr to'g'ri deb tan olinadi. Aks holda, ma'lumotni qayta uzatish orqali tuzatilishi mumkin bo'lgan xato paydo bo'ladi.
Kanal bosqichi havolalarning maxsus tuzilishi tufayli ma'lumot uzatishga imkon beradi. Xususan, avtobuslar, ko'priklar, kalitlarga ulanish darajasidagi protokollar orqali ishlaydi. Ikkinchi bosqich spetsifikatsiyalariga Ethernet, Token Ring va PPP kiradi. Kompyuterda kanal bosqichining funktsiyalari tarmoq adapterlari va ularning drayverlari tomonidan amalga oshiriladi.
Fizik sath vazifasi va protokollari.Birinchi bosqichning asosiy vazifasi - bu jismoniy aloqa kanallari orqali bitlarni uzatish. Jismoniy aloqa kanallari - bu axborot signallarini uzatish va qabul qilish uchun mo'ljallangan qurilmalar. Masalan, optik tolali, koaksiyal kabel yoki o'ralgan juftlik. O'tkazish simsiz aloqadan ham o'tishi mumkin. Birinchi bosqich ma'lumot uzatish vositasi bilan tavsiflanadi: shovqinlardan himoya qilish, tarmoqli kengligi, xarakterli impedans. Elektr so'nggi signallarining sifatlari (kodlash turi, kuchlanish darajasi va signalni uzatish tezligi) ham o'rnatiladi va stand art turdagi ulagichlarga ulanadi, aloqa ulanishlari tayinlanadi.
Jismoniy bosqichning funktsiyalari tarmoqqa ulangan har bir qurilmada mutlaqo amalga oshiriladi. Masalan, tarmoq adapteri ushbu funktsiyalarni kompyuter tomonidan amalga oshiradi. Siz allaqachon birinchi qadam protokollari bilan uchrashgan bo'lishingiz mumkin: RS-232, DSL va 10Base-T, ular aloqa kanalining fizik xususiyatlarini aniqlaydi

Xulosa
Ushbu mustaqil ishni bajarish davomida telekommunikatsita sohasining asosiy tushunchalari, shu jumladan, tarmoq, komputer tizimlari va tarmoqlari, qatlam va modellar va ularning tuzilishi, arxitekturasi, zaifliklari, afzallik va kamchiliklari haqida ko’nikmalarga ega bo’lindi.
Tarmoqni tashkil qilishning asosiy tushunchasi OSI modeli va uning qatlamlari haqida bilimlar mustahkamlandi.
Tarmoq xavfsizligi siyosati, ularga bo’lgan zamonaviy tahdidlar, ularni baholash va bartaraf etish bilan tanishildi.
O’zbekistondagi tarmoq xavfsizligiga oid standartlar o’rganildi.
Telekommunikatsiya sohasi xodimi bilishi kerak bo’lgan bilimlar shakllantirildi.

Foydalanilgan adabiyotlar.

1. 
   Tarmoq xavfsizligi fani ma’ruzalari — TATU(lms.tuit.uz) Tashkent. 2023
   
2. 
   hozir.org va fayllar.org — internet web-sahifalari.
   
3. 
   google.com — qidiruv tizimi.
   
4. 
   lex.uz — O’zbekiston Respublikasi qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi.