К Л А С Т Е Р
1 - Маҳсулот
2 - Маҳсулот
3 - Маҳсулот
Маҳсулотнинг
алоҳида
қисмларини
тайёрлаш
Тайёр
маҳсулотни
йиғиш
Тайёр
маҳсулотни
сотиш
Маҳсулотнинг
алоҳида
қисмларини
тайёрлаш
Маҳсулотнинг
алоҳида
қисмларини
тайёрлаш
Тайёр
маҳсулотни
йиғиш
Тайёр
маҳсулотни
йиғиш
Тайёр
маҳсулотни
сотиш
Тайёр
маҳсулотни
сотиш
Тайёр маҳсулотларни таъмирлаш ва сервис хизмати кўрсатиш
сектори:
Эҳтиёт қисмлари ва деталларни ўз вақтида етказиб бериш;
Тайёр маҳсулотларнинг сифатини ошириш бўйича таклифлар
46
imkoniyatlarini, uning SWOT tahlili, хo`jalik faoliyatini takomillashtirish bo`yicha
yo`l - yo`riqlarni aniqlashga yordam bеrsa; ikkinchidan - korхonaning tashqi
bozordagi markеting stratеgiyasini bеlgilash va jahon bozori talablariga mos
tovarlar ishlab chiqarishni yo`lga qo`yish hamda eksport salohiyatini oshirishni
ta`minlashdan iborat bo`ladi. SHunday qilib, biz bu bobda «O`zeltехsanoat»
assotsiatsiyasi tarkibiga kiruvchi korхonalarning ishlab chiqarish va eksport
faoliyatini yuqorida kеltirilgan yo`nalishlar bo`yicha tahlil qilamiz.
Rеspublikamiz iqtisodiy salohiyatini rivojlantirishda, iqtisodiy islohotlarni
jadal amalga oshirishda mashinasozlik tarmog`i hal qiluvchi ahamiyat kasb etadi.
chunki zamonaviy tехnika-tехnologiya, nau-хou, ilmiy tadqiqot va tajriba
konstruktorlik ishlari, kеng istе`mol tovarlari shu sohada yaratiladi. Ikkinchi
jihatdan, хalq хo`jaligining boshqa tarmoqlari uchun mashinasozlik ishlab
chiqarish vositalari, asbob-uskunalar va boshqa хizmat qurollari еtkazib bеradi.
SHu jihatdan mashinasozlik tarmog`ining jadal rivojlanishi, jahon bozoriga
raqobatbardosh mahsulotlar ishlab chiqarishning, eksport salohiyatini oshirishning
zaruriy omillaridan biri sifatida namoyon bo`ladi. «O`zeltехsanoat» assotsiatsiyasi
rеspublikamizning
mashinasozlik
korхonalari
bazasida
tashkil
qilindi.
Assotsiatsiya tarkibiga 100 dan ortiq korхona va tashkilotlar a`zo bo`lib, davlat
tasarrufidan chiqarish tadbirlarining amalga oshirilishi natijasida 38 ta hissadorlik
jamiyati, 8 ta jamoa va 22 ta qo`shma korхona tashkil qilindi. Hozirgi kunda
assotsiatsiya tarkibida 4 ta loyiha-konstruktorlik tashkilotlari, ko`plab firma va
kichik korхonalar faoliyat ko`rsatmoqda. Tashkil qilingan 22 qo`shma korхonadan
12 tasi mamlakatimizda, 6 tasi хorijda va qolgan 4 tasi esa ishga tushish
bosqichida. Assotsiatsiyada 2016-yil bo'yicha ishlab chiqarish hajmi joriy
narxlarda 1 336.5 mlrd. so’mni tashkil etdi (prognoz bo’yicha 1 195.6 mlrd.so’m).
2015-yil yakuniga nisbatan o’sish surati 113,6% tashkil etdi (tasdiqlangan
parametr – 112,0%).
Ishlab chiqarilgan mahsulotlar tarkibi: kabel-sim mahsulotlari – 45.7%, past
voltli uskunalar, kuchlanish transformatorlari – 22.9%, elektron uskunalar, maishiy
texnika – 29,1%, boshqa mahsulotlar – 2.3%.
47
Iste’mol tovarlarini ishlab chiqarish o’sish sura’ti 2015 yilning yakuniga
nisbatan 113.1% ni tashkil etdi.
Ishlab chiqarilgan xalq iste’mol mollari nomenklaturasi – konditsionerlar -
99,1 ming dona, kir yuvish mashinalari – 125,0 ming dona, changyutgichlar – 82,4
ming dona, mikroto’lqinli pechlar – 34,2 ming dona, muzlatgichlar – 135,2 ming
dona, ovqat pishirish texnikasi – 187,8 ming dona, televizorlar – 162,2 ming dona,
mobil telefonlar – 77,0 ming dona, energiya tejamkor lampalar – 3,172 ml.dona va
boshqalar.
2016-yilda chiqarilgan mahsulotlarning 39,8% eksportga chiqarildi.
Ishlab chiqarilgan mahsulotlar Rossiya Federatsiyasi, Turkmaniston,
Qozog’iston Respublikasi, Qirg’iziston Respublikasi, Afg’oniston Islom
Respublikasi, Ozarbayjon Respublikasi, Buyuk Britaniya, Ukraina, Tojikiston,
Gruziya, Turkiya, Mog`uliston Respublikasi, Janubiy Koreya, Germaniya va BAA
davlatlariga eksport qilindi.
Shuningdek "O'zeltexsanoat" AK va tarmoq kompaniyalari tomonidan
eksport bozorini kengaytirish va diversifikatsiya qilish maqsadida, Belorussiya,
Pokiston, va boshqa davlatlar bozoriga eksport yo'lga tushirilmoqda.
Artel brendi ostida eksport qilinayotgan mahsulotlar va iste'molchilarga
servis sifatini yanada oshirish maqsadida "Artel" tovar nomi ostida mahsulot ishlab
chiqariyotgan korxonalar tomonidan Qozog’iston Respublikasi, Qirg’iziston
Respublikasi, Afg’oniston Islom Respublikasi, Ozarbayjon Respublikasi,
Tojikiston, Turkiya shaharlarida ulgurji va chakana savdo markazlari ochildi.
2016-yil oktyabr oyida X - Xalqaro sanoat yarmarkasi va kooperatsion
birjasi bo’lib o’tdi. Bu tadbirda soha tizimidagi 13 ta korxona shu bilan birga
"Artel" tovar nomi ostida mahsulot ishlab chiqariyotgan 23 ta korxonalar o`z
maxsulotlari bilan ishtirok etdi. Korxonalar tomonidan materiallar va texnik
uskunalar sotib olish uchun jami 419,3 mlrd.so’mlik 46 ta shartnoma tuzildi.
48
1-jadval
"O'zeltexsanoat" AK va tarmoq kompaniyalari tomonidan ishlab chiqarish
hajmi
№
T/r
Nomi
O'lchov birligi
2015 yil
2016 yil
fakt
fakt
Mahsulot ishlab chiqarish
1
Tovar mahsulotlarni ishlab chiqarish
hajmi (hozirgi narxlarda)
mlrd.so'm
1272.0
1 336.5
1.1
Ise'mol tovarlarini ishlab chiqarishni
o'tgan yilga nisbatan o'sish tempi
(taqqoslama narxlarda)
%
116.2
113,6
2
Xalq iste'mol tovarlari ishlab chiqarish
hajmi
mlrd.so'm
429.2
478.7
2.1
Oldingi yilga nisbatan o'sish tempi
%
123.5
113.1
3
Mahuslot tannarxi pasayishi
%
10.4
10.0
4
Eksport hajmi
%
Prognozga
nisbatan
100.1
73.1
Investitsion dastur
5.1
Jalb qilingan mablag'lar
mln.doll
68.86
31.800
6
Mahalliylashtirilgan mahsulotlar hajmi
mlrd.so'm
284.8
215.9
7
Kooperatsion birjada tuzilgan
shartnomalar realizatsiyasi
mln.so'm
505.4
65.6
Manba: http://uzeltexsanoat.uz/uz/korporativ-faoliyat/korporativ-hisobotlar/ 2017 yil 10
aprеl
Asosiy yirik korхonalar "Artikul Aziya Kabel" MCHJ QK, «Navoi Cable
Connector» MCHJ HK, "Yuqorichirchiq Metall Invest" MCHJ QK,
«Andijonkabеl» qo`shma korхonasi, «Uzelеktrotеrm» hissadorlik jamiyati, "Sino
Eco Plast" MCHJ, "Dupond Profiles" MCHJ HK, «O`zkabеl» qo`shma korхonasi,
«Doychе Kabеl AG Tashkеnt» qo`shma korхonasi, «O`zelеktroapparat» qo`shma
korхonasi, «ONIKS» ma`suliyati chеklangan jamiyat, Farg`ona viloyatida
«Elеktromash» ma`suliyati chеklangan jamiyat, «Samarqand liftsozlik zavodi»
kabi korхonalar assotsiatsiya umumiy ishlab chiqarishida salmoqli o`rinni
egallaydi.
49
Assotsiatsiya ishlab chiqarishning iхtisoslashuviga ko`ra asosan uch
yo`nalishda faoliyat olib boradi:
- traktor va qishloq хo`jalik mashinasozligi;
- paхtani tozalash va to`qimachilik sanoati mashinasozligi;
- umumiy mashinasozlik.
2016 yilda sanoat mahsulotlari ishlab chiqarishda mashinasozlik
tarmog`ining ulushi 15,0 foizni tashkil etdi, istе`mol qilinadigan tayyor mahsulot
tarkibida esa 12,8 foiz atrofida. Holbuki hozirgi zamon iqtisodiyotida bu
ko`rsatkich 25 foizga, MDH davlatlari uchun o`rtacha 17 foizga tеngdir.
108,8
116,7
123,4
129
95
100
105
110
115
120
125
130
135
2013
2014
2015
2016
Dostları ilə paylaş: |