Тошкент тиббиёт академияси ҳузуридаги педагог кадрларни қайта тайёрлаш ва уларнинг

Yelka Bo„g„imi (articulatio humeri, 71
) yelka suyagining sharsimon boshi 
bilan kurak suyagining Bo‗g‗im chuquri qo‘shilishidan hosil bo‘ladi. Bo‗g‗im 
boshchasi Bo‗g‗im Yuzasiga qaraganda taxminan uch baravar katta. Shuning uchun 
Bo‗g‗im Yuzasining qirrasidan boshlangan lab tog‗ayi (labrum glenoidale) Bo‗g‗im 
Yuzasini kattalashtirib Bo‗g‗im boshchasiga moslashtiradi. Bu Bo‗g‗im atrofida 
boylamlar kam, kapsulasi Yupqa bo‘lganligidan Bo‗g‗imni mustahkamlaydi. 
Kapsulaning tepa qismi qalinlashib tumshuqsimon – yelka boylami (lig. 
coracohumerale) ni hosil qiladi. Bu boylam tumshuqsimon o‘siqdan boshlanib, yelka 
suyagining anatomik bo‘yniga yopishadi. Bo‗g‗imni uning atrofida joylashgan 
muskullar, ayniqsa Bo‗g‗im xaltasining ichidan o‘tgan ikki boshli yelka muskuli uzun 
boshining payi mustahkamlab turadi. 
Yelka Bo‗g‗imi. 
1–acromion; 2–lig. coracohumerale; 3–lig. coracoacromiale; 4–processus 
coracoideus; 5–scapula; 6–capsula articularis; 7–humerus; 8–tendo m. bicipitis 

---

252 
brachii (caput longum) payi; 9–vagina synoivialis intertubercularis; 10–m. 
subscapularis 
Yelka Bo‗g‗imida ikkita sinovial xaltacha bo‘lib, biri do‘mboqlar oraliq sinovial 
xaltasi (vagina synovialis intertubercularis) dir, u yelkaning ikki boshli muskuli uzun 
boshning payini o‘rab turadi. Shu bilan muskul payining harakatini osonlashtiradi. 
Ikkinchisi kurak osti muskuli payi xaltasi (bursa subtendinea m. subscapularis) 
bo`lib, u shu muskul payini namlaydi. Yelka Bo‗g‗imi sharsimon Bo‗g‗imlar 
turkumiga kiradi. Shu sababli erkin va har tomonlama harakat qiladi. Frontal o‘q 
bo‘ylab yelkani oldinga va orqaga, sagittal o‘q orqali tanadan uzoqlashtirish va 
yaqinlashtirish, vertikal o‘q atrofida yelkani ichkariga va tashqariga burish mumkin. 
Bundan tashqari, yelka Bo‗g‗imi atrofida aylanma harakat ham bo‘ladi.