Тошкент тиббиёт академияси ҳузуридаги педагог кадрларни қайта тайёрлаш ва уларнинг

TAQIM ARTERIYASI
Son arteriyasi canalis adductorius dan taqim osti chuqurchasiga chiqishi bilan a. 
poplitea deb ataladi. Taqim arteriyasi kalta, yo‘g‗on arteriya bo‘lib, uning orqa va 
lateral tomonida v. poplitea, n.ischiadicus yoki uning
n.tibialis tarmog‗i ketma-ket 
joylashgan. Taqim arteriyasi fossa poplitea ning boshlanish qismida son suyagiga 
taqalib yotadi, ustidan esa faqat m.semimembranosus ning distal qismigina yopib 
turadi. Arteriyaning qolgan pastki qismi m.popliteus ning ustidan yo‘naladi va 
m.gastrocnemius bilan m.soleus larning boshlanish qismlarini o‘rab turadi. A.poplitea 
ana shu yerda, ya‘ni canalis cruropopliteus ning boshlanish qismida aa.tibialis 
anterior et posterior ga bo‘linadi. 
Taqim arteriyasi quyidagi tarmoqlarga bo‘linadi: 
1. T i z z a n i n g u s t k i - ch e t k i a r t e r i y a s i (a.genus superior lateralis) 
a.poplitea dan son suyagining condylus lateralis tepaligi oldida chiqib, m.biceps 
ostidan tizza qopqog‗i sohasiga boradi va rete articulare genus ni hosil qilishda 
qatnashadi. 
2. T i z z a n i n g u s t k i - i ch k i a r t e r i y a s i (a.genus superior medialis) 
a.poplitea dan condylus medialis femoralis ning ro‘parasida boshlanadi, 
m.semimembranosus bilan m.adductor magnus ostidan o‘ta turib ularga tolalar beradi 
va tizzaga borib rete articulare genus ga qo‘shiladi. 
3. T i z z a n i n g p a s t k i - ch e t k i a r t e r i y a s i (a.genus inferior lateralis) 
taqim osti arteriyasidan condylus lateralis tibiae tepasida chiqib, caput laterale 
m.gastrocnemius ostidan (bu yerda muskulga tarmoqchalar beradi) tizzaga boradi va 
rete articulare genus ga qo‘shiladi. 
1
Human Anatomy, Kenneth S. Saladin, USA 2014. Gray's Anatomy for Students,Drake RL Vodl W, Mitchell AWM Elsever Churchill 
Livingstone, 2014

---

458 
4. T i z z a n i n g p a s t k i - i ch k i a r t e r i y a s i (a.genus inferior medialis) 
a.poplitea dan condylus medialis tibiae ning Yuqori chegarasida boshlanib, bir oz 
pastga tushadi, caput mediale m.gastrocnemius ostidan o‘ta turib, unga tola beradi va 
tizza sohasidagi rete articulare genus ni hosil qilishda qatnashadi. Tizza arteriyasi 
tizza Bo‗g‗imini qon bilan ta‘minlashda va Yonlama qon aylanishida muhim 
ahamiyatga ega. 
5. T i z z a n i n g o‘ r t a (t o q) a r t e r i y a s i (a.genus media) capsula 
articularis ni teshib o‘tib, Bo‗g‗im bo‘shlig‗iga o‘tadi va lig.cruciata larga tarqaladi. 
 
1 – a. poplitea; 2-genus superior lateralis; 3-a.genus superior medialis; 4-a.genus inferior 
lateralis; 5- a.genus inferior medialis; 6 -a.genus media; 7 - a.tibialis anterior; 8 - a.recurrens tibialis 
posterior; 9 - a.tibialis anterior.