Toshkent tibbiyot akademiyasi 1-davolash ishi fakulteti talabasi

24.Elektron jadvallar. Excel elektron jadvalli dasturi.docx...

DOC PREVIEW
Pages 9
Total views 100+

• 
  Florida Atlantic University
  
• 
  ECO
  
• 
  Economics
  
• 
  diyorbek8587
  
• 
  01/26/2020
  

Mavzu:Elektron jadvallar. Excel elektron jadvalli dasturi.Reja:1.Excel elektron jadvali haqida umumiy ma‘lumotlar2.Excel dasturini yuklash va unda ishni tugatish3.Excel elektron jadval dasturining menyusi

1. 
   Microsoft Excel elektron jadval dasturi haqida umumiy ma‘lumotlar.MicrosoftExcel(ba'zanMicrosoftOfficeExceldebataladi[1])—Microsoftkorporatsiyasi tomonidanMicrosoft Windows,Windows NTvaMacOS, shuningdekAndroid,iOS,Windows Phoneuchun yaratilgan elektron jadvallarbilan ishlash uchun dastur. Uiqtisodiy-statistik hisob-kitoblar, grafik vositalarimkoniyatlarini taqdim etadi. Mac OS X platformasidagi Excel 2008 ningdasturlash tili VBA (Visual Basic for Application). Microsoft Excel MicrosoftOfficening tarkibiyqismihisoblanadiva bugun Excel dunyodagi eng mashxurilovalar qatoriga kiradi.Excel Microsoft Office paketi tarkibidagi dastur bo’lib, u Windows operatsiontizimi boshqaruvida ma‘lumotlielektron jadvallarni tayyorlash va kayta ishlashgamo’ljallangan.Windows operatsion tizimi yaratilmasdan avval DOS tarkibida SuperCalc,QuatPrio va shunga uxshash elektron jadvalli dasturlardan foydalanilgan.Windows muxiti yaratilgandan keyin, ayniksa Windows operatsion tizimiyaratilgandan keyin ko’pgina foydalanuvchilar Office dasturlarining elektronjadvalli dasturi Microsoft Excel elektron jadval (EJ) dasturidan foydalanishimkoniyatiga ega bo’ldilar.Excelda tayyorlangan har bir hujjat (ma‘lumotli jadval) ixtiyoriy nom va .xlskengaytmadan iborat fayl bo’ladi. Excelda odatda bunday fayl «Ishchi kitob»(Workbook, kniga ) deb yuritiladi.Microsoft Excelning asosiy ish sohasi bu – «Ishchi kitob» bo’lib, u standartholda 3 ta varakdan (list) dan iborat bo’ladi. Foydalanuvchi xoxishiga ko’ra buvaraqlar sonini oshirishi yoki kamaytirishi mumkin. Ish varagida buxgalter(hisobchi) kitobi kabi, sonlar, matnlar, arifmetik ifodalar, hisoblar kator vaustunlarda joylashgan bo’ladi.Excel elektron jadvali, butun sonlar bilan tartiblangan65536 ta kator (row-“1, 2, 3,…,65536”) va lotin alifbosining bosh harflari bilan nomlangan 256 taustun (column – A,B,C,D,……,Z,AA,AB,…,IV)dan iborat. Kator va ustunkesishmasida elektron jadvalning tarkibiy elementi – katak (sell – yacheyka)joylashgan. Har bir katakka son, matn, yoki formula tarzidagi ma‘lumotlarkiritiladi. Kataqlarning nomlari kator va ustunlarning nomlaridan kelib chikadi.Masalan A ustun bilan 7 katorning kesishmasi A7 katagi deyilsa D ustun bilan 12katorning kesishgan joyi D12 katagi deyiladi.2.EXCELdasturini yo’qlash va unda ishni tugatishExcel dasturini yo’qlashning bir necha usullari bor.1.Windows ishchi stolida MS Excel nomli yorlik bo’lsa, shu yorlikni ishgatushurish bilan Excelni yo’qlash mumkin. Ya‘ni shu yorlikka sichqonchako’rsatgich2.i keltirilib bir vaqtda ikki marta sichqonchaning chap tamondagi tugmasibosiladi.
   

“EXCEL jadval hisoblagichida moliyaviy va iqtisodiy masalalar yechish” bo‘yicha o‘quv qo‘llanmada jadval hisoblagichining asosiy imkoniyatlari, menyulari va buyruqlari batafsil yoritilgan. Bir qancha moliyaviy va iqtisodiy misol va masalalami yechish hamda tahlil qilish yordamida jadval protsessorida bajarila olishi mumkin bo‘lgan barcha amaliy ishlar atroflicha tushuntirilgan. Ushbu amaliy dastur bilan tanish bo‘lmagan yoki unda ishlasn tajribasi bor insonlar uchun ham qo‘llanmada keltirilgan ma’lumotlar foydali bo‘lib, ulaming malakasini yanada oshirish uchun xizmat qiladi. Jadval hisoblagichida ishlash bo‘yicha mavzularning ketma-ket berilishi va ma’nosi foydalanuvchilaming o‘rganilayotgan amaliy dastur bo‘yicha chuqur hamda atroflicha nazariy va amaliy bilim olishlari nuqtayi nazaridan ishlab chiqilgan. Qo‘llanma jadval hisoblagichi EXCELda ishlashni o‘rganmoqchi bo‘lgan barcha insonlarga, shu jumladan «Informatika va axborot texnologiyalari» fanidan saboq olayotgan o‘quvchi va talabalar uchun mo‘ljallangan.
Boshqa amaliy programmalarda bo‘lgani kabi jadval muharrirlarida ham ishni boshlashdan oldin Microsoft Excel oynasini sozlab olishimiz kerak. Buning uchun biz Bud menyusi dan foydalanamiz. Masalan, Excel oynasining bizga kerakli holatini ushbu menyuning Обычный imkoniyati (opsiyasi)ni tanlagan holda bu ko‘rinishni quyidagi rasmda ko‘rish mumkin: Ю £айя 5 »в к а qha Встдакв Фораат Birinchi bo‘lak (Обычный, Разметка страницы) oynaning holatini tanlaydigan bo‘lakdir. Bu bo‘lakdagi Obichniy holati tanlanganda, ekrandagi jadval sahifalarga bo‘linmagan holda ekranda ko‘rinadi. Agar Разметт страницы holati tanlansa, u holda jadvalning ko‘rinishi saxifalarga boMingan holatda ekranda ko‘rinadi. Ikkinchi bo‘lakda (Панели инструментов, Строка формул, Строка состояния) Uskunalar paneli guruhlari tanlanishi mumkin. Ushbu rasmda biz uchun doimiy kerak bo'ladigan Стандарт va Форматирование paneli guruhlari tanlanganligini ko‘rib turibmiz (2-rasm). Uskunalar paneli guruhlarini tanlash uchun kerakli guruhni sichqoncha yoki kursomi harakatga keltimvchi tugmachalar yordamida tanlanadi, so‘ng kiritish tugmachasi Uskunalar paneli guruhlarini tanlash 35 olib tashlash uchun esa tanlangan belgi ustiga kursor keltirilib, kiritish tugmachasi bosiladi. Buning yanada osonroq yo‘li shuki, sichqoncha ko‘rsatkichini Menyu satriga. yoki Uskunalar paneli satrlariga keltirilib, sichqonchaning o‘ng tugmachasi bosilsa, Uskunalar paneli guruhlari chiqadi va shu joy dan ham tanlanishi yoki olib tashlanishi
Bundan tashqari, bu oynada buyruqlami tugmachalar majmuasi (klaviatura) yordamida bajarishni o‘rnatish ham mumkin. Buning uchun quyidagi suhbatli oynalami ko‘rib o‘tamiz (4-8-rasmlar).
Н астройка oynasining Другие bo‘lagida mavjud bo‘lgan Крупные заставки opsiyasi yordamida Asosiy oynadagi Uskuna 41 (piktogramma) laming ko‘rinishini katta ko‘rinishga keltirish yoki bu ishni bekor qilish mumkin (Masalan, ko‘zi xiraroq ko‘radiganlar uchun). «Отображать названия шрифтов тем же шрифтом» yordamida Formatlash uskunalar guruhidagi Shriftlar ro‘yxatini ochganda, har bir shrift nomi shu shrift yordamida yoziladi. Bu esa shrift turini (ko‘rinishini) tanlashni osonlashtiradi. Agar belgi yo‘q bo‘lsa. hamma shrift nomi bir xil shrift bilan yoziladi Отображать подсказки для кнопок opsiyasini tanlash orqali xar bir Uskunalar paneli guruhlaridagi uskunalar bajaradigan ishlarini bilib olish mumkin. Buning uchun unga sichqoncha ko‘rsatkichi olib borilsa, shu uskunaning bajaradigan ishi (funksiyasi) haqidagi ma’lumot (podskazka) ekranda hosil bo‘ladi. Эффекты при выводе меню (Нет, Случайный выбор, Развертывание, Созкальзывание) yordamida Asosiy oyna menyularining ochilishini o‘zgartirish mumkin. Bud menyusidagi Строка формула buyrug'ini tanlab, Excel ishchi oynasi yuqorisida joylashgan Formula satrini o‘rnatish yoki uni olib tashlash mumkin. Строка состояния yordamida esa Microsoft Excel oynasi pastida joylashgan holat satrini o‘matish yoki uni olib tashlash mumkin. Bud menyusining uchinchi bo‘lagi Колонтитулы, Примечания buyruqlaridan iborat bo‘lib, bu buyruqlar yordamida quyidagi amallarni bajarish mumkin. Колонтитулы yordamida jadval har bir sahifasining yuqori va pastki qismida joylashgan varaq raqamlari va har bir varaqda takrorlanib keluvchi matn bo‘laklarini kiritish, tahrirlash va joylashishini o‘zgartirish mumkin. Примечания yordamida matndagi taqrizchilar tomonidan kiritilgan taqrizlami ko‘rish mumkin. Bu taqrizlami hosil qilish uchun Вставка menyusidagi Примечание imkoniyatidan foydalaniladi. Agar Вид menyusida Примечание imkoniyati belgilangan bo‘lsa, u holda taqrizlar jadvalda ko‘rinib turadi, aks holda ular ko‘rinmaydi. Jadvaldagi primechaniya bor joylar uning katakchalari tepa o‘ng burchagidagi qizil belgi bilan ifodalanadi. 42 Va nihoyat, Вид menyusining oxirgi bo‘lagi (Представления..., Bo весь экран, Масштаб...) buyruqlaridan tashkil topgan bo‘lib, ularning vazifasi quyidagicha: Представления... buyrug‘i ish sahifasini va undagi ma’lumotlami xilma-xil ko‘rinishlarda ifodalashga imkon beradi. Bo весь экран buyrug‘i joriy oynaning boshqaruv elementlarini ekrandan o‘chirib, jadvalning ko‘rinib turgan qismini to‘liq ekranda kattalashtirilgan holatda ko‘rsatish uchun xizmat qiladi. Oldingi holatga qaytish uchun quyidagi oynadan Вернуть обычный режим degan tugmacha yoki klaviaturadan Esc tugmachasi bosiladi.
Таблица - bunda papka va fayllarning nomi, hajmi, turi va qachon o‘zgartirish qilinganligi haqidagi ma’lumotlarni jadval ko‘rinishda. ko‘rish va ularni shu holatlari bo‘yicha saralashimiz mumkin (Masalan, nomi bo‘yicha saralash uchun Imya deb yozilgan ustunni sichqoncha ko‘rsatkichi yordamida bosish kerak 6-rasm). Свойства - yordamida tanlangan fayl haqida statistik ma’lumot olish mumkin (7-rasm). Просмотр - yordamida tanlangan jadval fayllarini ko‘rish mumkin. Bu imkoniyat. jadval qidirilayotganda qulay bo‘ladi (8-rasm). Упорядочть значки - oynadagi papka va fayllar ro‘yxatining nomi, turi, hajmi, o‘zgartirish qilingan vaqtiga qarab tartiblash uchun ishlatiladi (9-rasm). Сервис - suhbatli oynada turib har xil fayl va papkalar bilan ishlash uchun mo‘ljallangan xizmatlar bajariladi (10-rasm). Masalan: Найти... yordamida fayl va papkalar qidiriladi. Удалить yordamida belgilangan fayl va papkalami o‘chirish mumkin. Переименовать yordamida joriy fayl yoki papkaning nomini o‘zgartirish mumkin. Печать yordamida joriy faylni printerda chop etish mumkin.