Tovar siyosati. Tovarlarning ishlab chiqarish assortimenti

1-chizma. Kapital qо‘yilmalarning tasniflanishi.⁶

Kapital qо‘yilmalar mohiyatini chuqurroq anglash uchun ularning tarkibi va gupuhlari bо‘yicha о‘rganish maqsadga muvofiqdir.

2. chizma. Yо‘naltirilishiga kо‘ra kapital qо‘yilmalarning tasniflanishi⁷.

Qurilish-montaj ishlarini bajarish usuliga kо‘ra kapital qо‘yilmalar pudrat usulidagi va xо‘jalik usulidagi kapital qо‘yilmalarga ajratiladi.

2. chizma. Bajapish usuliga kо‘ra kapital qо‘yilmalarning tasniflanishi.

Qishloq xо‘jaligi korxonalarida kapital qurilish pudrat usulida olib borilganida sarflanadigan kapital xarajatlarni hisobga olib borish tartibi


O‘zbekiston Respublikasi buxgalteriya hisobining 17-sonli “Kapital qurilishga oid pudrat shartnomalari” nomli milliy standartida belgilab berilgan.
Pudrat usulida qurilish montaj ishlarini ixtisoslashgan pudrat qurilish montaj tashkilotlari olib boradi, bunda ikki tomon bosh pudratchi va buyurtmachi aloqaga kirishib, ularning о‘zapo munosabatlari pudrat shartnomasi bilan belgilanadi.
Kapital qо‘yilmalarning texnologik tuzilmasi qurilish va montaj ishlari bilan bog‘liq hamda asosiy vositalar ob’ektlarini sotib olishga, shuningdek, boshqa kapital ishlar va xizmatlar uchun qilingan xarajatlar tarkibi va nisbatini anglatadi.
Kapital qо‘yilmalar, xususan kapital qurilish xarajatlari qurilishga ixtisoslashgan xо‘jaliklarda 2010 – “Asosiy ishlab chiqarish” schyotida qurilish asosiy faoliyat yо‘nalishi qurilishga ixtisoslashmagan boshqa sohalarda qurilish xarajatlari agar о‘zini yordamchi ishlab chiqarishi kuchi bilan xо‘jalik usulida bajarilganda 2310 – “Yordamchi ishlab chiqarish” sintetik schyotini tegishli analitik schyoti boshqaruv hisobida hisobga olinsa, pudrat usulida pudratchilar bilan shartnoma asosida qurilayotgan binolar inshootlar va boshqa qurilish – ta’milash ishlari 0800 –“Kapital qо‘yilmalarni hisobga oluvchi schyotlar” sintetik schyotining 0810 –“Tugallanmagan qurilish” schyotida moliyaviy hisobda hisobga olib boriladi. Bundan shunday xulosa chiqadiki, kapital qurilish ishlari kapital qо‘yilmalarini bir qismi bо‘lib ishlab chiqarish faoliyatini tavsifiga kо‘ra ular turli xо‘jaliklarda turlicha; ba’zilarda moliyaviy hisobda ba’zilarida esa, boshqaruv hisobida mukammal hisob olib borishlari kerak. 1-ilovada qurilish xarajatlarini turli shakldagi xо‘jalik yurituvchi sub’ektlarda hisobga olinishi kо‘rsatilgan.