To`yingan ikki asosli kislotalar
To`yingan ikki asosli kislotalar
To`yingan ikki asosli kislotalar tuzilishi, izomeriyasi, nomenklaturasi
To`yingan ikki asosli kislotalar olinishi
To`yingan ikki asosli kislotalar xossalari
Tarkibida ikkita karboksil guruhi bo`lgan kislotalarga ikki asosli kislotalar deb aytiladi. -
Tarkibida ikkita karboksil guruhi bo`lgan kislotalarga ikki asosli kislotalar deb aytiladi.
-
Ikki asosli kislotalar uglevodorodning tuzilishiga ko`ra to`yingan, to`yinmagan, halqali bo`lishi mumkin. To`yingan ikki asosli kislotalar tarixiy va sistematik nomenklaturalar bo`yicha nomlanadi. M-n:
-
HOOC-COOH oksalat kislota, etandikislota,
-
HOOC-CH2-COOH malon kislota, propandikislota,
-
HOOC-CH2- CH2-COOH qahrabo kislota, butandikislota va h-zo.
Ikki asosli kislotalarning birinchi vakili bo`lgan oksalat kislota sanoatda chumoli kislotaning natriyli tuzini qizdirib olinadi: -
Ikki asosli kislotalarning birinchi vakili bo`lgan oksalat kislota sanoatda chumoli kislotaning natriyli tuzini qizdirib olinadi:
-
Etilenglikolni oksidlanganda ham oksalat kislota hosil bo`ladi:
-
Oksalat kislotani ditsiandan (Veler, 1824 y) gidroliz qilib ham olinadi: -
Oksalat kislotani ditsiandan (Veler, 1824 y) gidroliz qilib ham olinadi:
-
Gidroksikislotalar oksidlanganda ham ikki asosli kislota hosil bo`ladi:
-
Dikarbon kislotalar oq kristall moddalar bo`lib, suvda yaxshi eriydi.
Kimyoviy xossalari. Dikarbon kislotalar monokarbon kislotalarning barcha xossalarini namoyon qiladi. Ularning tuzlarini, xlorangidridlarini, murakkab efirlarini, amidlarini va angidridlarini olish mumkin. -
Kimyoviy xossalari. Dikarbon kislotalar monokarbon kislotalarning barcha xossalarini namoyon qiladi. Ularning tuzlarini, xlorangidridlarini, murakkab efirlarini, amidlarini va angidridlarini olish mumkin.
-
Shuningdek, -holatiga galogenlash reaksiyalarini olib borish mumkin. Dikarbon kislotalarning bitta yoki ikkala karboksil guruhlari bo`yicha hosilalarini olish mumkin.
-
Ikki asosli kislotalar dissotsiyalanganda birinchi bosqichi oson va ikkinchi bosqichi qiyin boradi. Buning sababi protonning ikkita manfiy zaryadlangan aniondan uzoqlashishi uchun energiyaning ko`p talab qilinishidir.
Ikki asosli kislotalardan oksalat va malon kislota qizdirilsa CO2 ajralib, bir asosli kislota hosil bo`ladi: -
Ikki asosli kislotalardan oksalat va malon kislota qizdirilsa CO2 ajralib, bir asosli kislota hosil bo`ladi:
-
Qahrabo kislota 230-2400C atrofida qizdirilsa qahrabo angidridi hosil bo`ladi:
Malon kislotasida -holatda vodorod ikkita karboksil guruhi ta'sirida bo`lganligi uchun faolla-shadi. Uning bu xossasidan turli kislotalarni va ularning hosila-larini sintez qilishda foydalaniladi. Ayniqsa, turli sintezlarni amalga oshirishda malon efiridan foyda-laniladi. -
Malon kislotasida -holatda vodorod ikkita karboksil guruhi ta'sirida bo`lganligi uchun faolla-shadi. Uning bu xossasidan turli kislotalarni va ularning hosila-larini sintez qilishda foydalaniladi. Ayniqsa, turli sintezlarni amalga oshirishda malon efiridan foyda-laniladi.
E’tiboringiz uchun raxmat! -
E’tiboringiz uchun raxmat!
http://fayllar.org
Dostları ilə paylaş: |