Page 620
Logistika mutaxassislarining fikriga koʻra, logistika sohasida sanoat va transport
kompaniyalari oʻrtasida hamkorlikni kengaytirishga toʻsqinlik qiluvchi muhim sabab
yuk egasining xom ashyo va tayyor mahsulotlar harakati ustidan nazoratni yoʻqotish
xavfi hisoblanadi. Bu sabab, qoida tariqasida, subektiv xarakterga ega boʻlib, birgalikda
ishlash tajribasi toʻplanib, oʻzaro ishonch mustahkamlanib borishi bilan bartaraf etilishi
mumkin. Buni hozirgi vaqtda logistika funksiyalarini ishlab chiqarish firmalaridan
transport firmalariga oʻtkazish jarayoni jadal rivojlanayotgani tasdiqlaydi [5]. Bunga
axborot texnologiyalarining jadal rivojlanishi ham yordam beradi, buning natijasida
transport kompaniyalari elektron maʼlumot almashish orqali joʻnatuvchilar bilan oʻzaro
aloqalarni kengaytiradi va yaxshilaydi.
Afsuski, bugungi kunda ikkala yoʻl ham bir-biridan alohida rivojlanmoqda,
ularning afzalliklari va kamchiliklari mavjud. Bu vaziyatdan chiqish yoʻli ularning
birlashuvida va shu tufayli sinergetik samara olishida koʻrinadi, bu esa transport
kompaniyalarining yanada rivojlanishiga yordam beradi hamda ishlab chiqarish
korxonalarining transport xarajatlarini kamaytiradi.
Logistika korxonaning asosiy bosqichlarini samarali rejalashtirish, amalga
oshirish va nazorat qilish, shuningdek, korxona tomonidan ishlab chiqarilgan tovarlar va
mahsulotlarning saqlanishini va harakatini oʻz ichiga olgan korxonaning ta’minot
tizimining bir qismidir. Bundan tashqari, korxonaning logistika tizimi mijozning barcha
talablarini bajarish bilan birga etkazib berish joyidan yakuniy iste’molchiga tegishli
xizmatlar va axborot oqimlarining yoʻnalishini oʻz ichiga oladi.
Transport-bu korxonaning logistika tizimining asosiy tarkibiy qismlaridan biri,
chunki hech bir tashkilot iste’molchilarga tayyor tovarlar va ishlab chiqarilayotgan
mahsulotlarni yetkazib berish xizmatisiz toʻgʻri ishlashi mumkin emas. Resurslarni
boshqarish logistikasi faoliyati korxonaning yuqori darajadagi moslashuvini va tashqi
ta’sir etuvchi omillarga muvofiq qayta tashkil etish jarayoni yoki ishlab chiqarish
jarayoniga vaqt sarflashni ta’minlaydi.
Korxonaning logistika tizimining turli tarkibiy qismlarining oʻzaro ta’siri bir
vaqtning oʻzida bir nechta darajalarda amalga oshiriladi: moliyaviy, iqtisodiy, sanoat va
boshqalar. Logistika tizimidan foydalanish axborot ma’lumotlarini olish jarayonini
tezlashtiradi va ishlab chiqarish siklining xizmat darajasini oshiradi.
Korxona boshqaruvining logistika jarayoniga "oʻz vaqtida" tamoyilini joriy etish,
bu tejamkor ishlab chiqarishda faol qoʻllaniladi, birinchi navbatda, ishlab chiqarish
bosqichida yoʻqotishlarni bartaraf etish, ishlab chiqarish zaxiralarining ortiqcha boʻlishi
va kutish vaqti, ikkinchidan, tovarlarning qiymati va narxini sezilarli darajada
kamaytirish va nihoyat, uchinchidan, korxonaning logistika xizmati sifatini oshirish
imkonini beradi. Ayni paytda, korxonalar, logistika tamoyillariga muvofiq ishlab
chiqarish tsikli tizimini tashkil qilish koʻchib, oqilona, kompaniya ishlab chiqarish sikli