Tristorli kuchlanish rostlagichi-o'zgarmas tok motori

3. O‘zgarmas tok dvigatellarining
mexanik tavsiflari

O‘zgarmas tok dvigateli mexanik tavsifining ifodasini aylanayotgan mashinaning yakor zanjiridagi elektr yurituvchi kuchlarining muvozanatidan kelib chiqqan holda aniqlaymiz:

U_t = E + IR + DU_r, (13)

bu yerda: U_t — ta’minot tarmog‘i kuchlanishi, V; DU_r — cho‘tkalardagi kuchlanish tushishi, V.

EYK va dvigatelning elektromagnit momentining qiymati quyidagicha aniqlanadi:


(14)


(15)

bu yerda: N — yakor chulg‘amidagi aktiv o‘tkazgichlar soni; a — yakor chulg‘ami parallel shoxchalari soni; Ф — bitta qutbning magnit oqimi, Vb; w — yakor­ning burchak tezligi, 1/s; I — yakor toki, A; R — yakor zanjiri qarshiligi, W. U bilan yakorga berilayotgan kuchlanishni belgilaymiz va uni tarmoq kuchlanishi U_t va DU_shch ning ayirmasiga teng deb hisoblaymiz. Bundan tashqari yakor qarshiligi R_ya va yakor zanjiri qarshiligi R bir-biridan farq qiladi. Bunda R qo‘shimcha qarshiliklar va yakor qarshiligining yig‘indisiga teng.

(14) va (15) tenglamalarga ko‘ra E va M parametrlar SI birliklar tizimida olinadi, u holda C_E = C_M = pN(2pa)^-1. Agar dvigatel yakorining burchak tezligi aylanish chastotasi n (ayl/min) bilan almashtirilsa, u holda quyidagini olamiz:


(16)
(14) va (16) ifodalardagi qiymatlarni (13) formulaga qo‘ysak, o‘zgarmas tok dvigatelining mexanik tavsifi tenglamasiga ega bo‘lamiz:


(17)

bu yerda: R — dvigatel yakor zanjirining qarshiligi bo‘lib, u yakor chulg‘ami qarshiligi r_ya, qo‘shimcha qutblar r_qk va qoplovchi chulg‘amlar r_qch qarshiliklar yig‘indisidan iborat.

Dvigatel nominal rejimda ishlayotganini hamda o‘zgarmas DP_o‘zgarmas va o‘zgaruvchan DP_{o‘zgaruvchan} isroflar teng ekanliklarini hisobga olgan holda quyida­gini yozish mumkin:


I²_nomR_ya = P_o‘zg.nom = (U_nomI_nom - P_nom)/2; (18)


r_ya = 0,5(1-h_nom), (19)

bu yerda: r_ya — dvigatel yakori qarshiligining nisbiy qiymati; R_ya= r · R_nom nominal rejimda ishlayotgan mashina yakor zanjiri qarshiligining absolut qiymati.