Tuproqshunoslik va dehqonchilik kafedrasi



Yüklə 1,07 Mb.
səhifə5/6
tarix02.02.2023
ölçüsü1,07 Mb.
#82381
1   2   3   4   5   6
4 мавзу. Landshaftlar tasnifi

Landshaftlar guruhi o‘z navbatida landshaft turlariga bo‘linib ketadi. Bu tasnif birligi deyarli barcha tasnif tarxlarida uchraydi. Uning izohi ham mazmun jihatidan deyarli bir-biriga yaqin. Faqat A.G.Isachenko tuzgan tasnif tarxidagi tur birligi o‘zining hajmi va mazmuni jihatidan V.A.Nikolayev tarxidagi landshaft qismlariga mos keladi.

  • Landshaftlar guruhi o‘z navbatida landshaft turlariga bo‘linib ketadi. Bu tasnif birligi deyarli barcha tasnif tarxlarida uchraydi. Uning izohi ham mazmun jihatidan deyarli bir-biriga yaqin. Faqat A.G.Isachenko tuzgan tasnif tarxidagi tur birligi o‘zining hajmi va mazmuni jihatidan V.A.Nikolayev tarxidagi landshaft qismlariga mos keladi.
  • Landshaft turlarini aniqlashda tuproq va bioiqlim belgilariga asoslanishga to‘g‘ri keladi.

Landshaftlar tasnifinig keyingi birligi kichik tur bo‘lib, kichik zonalarga xos belgilarga asoslanib aniqlanadi. Masalan, (O‘rta Osiyo) tekisliklaridagi cho‘l landshaftlari ikkita kichik turga, ya'ni shimoliy cho‘l landshaftlari va janubiy cho‘l landshaftlariga bo‘linib ketadi.

  • Landshaftlar tasnifinig keyingi birligi kichik tur bo‘lib, kichik zonalarga xos belgilarga asoslanib aniqlanadi. Masalan, (O‘rta Osiyo) tekisliklaridagi cho‘l landshaftlari ikkita kichik turga, ya'ni shimoliy cho‘l landshaftlari va janubiy cho‘l landshaftlariga bo‘linib ketadi.
  • Landshaft turlari yoki kichik turlari o‘z navbatida landshaft toifalariga bo‘linadi. Qaysi landshaft qaysi toifaga mansub ekanligini aniqlashda ayrim landshaftshunoslar (N.A. Gvozdetskiy, V. A. Nikolayev) geomorfologik belgilarga asoslanishsa, ayrimlari (Yurenkov 1982) esa ma'lum landshaft turlari ichidagi provinsial xususiyatlarga ko‘proq e'tibor berishadi. Geomorfologik omil asos qilib olingan sharoitda esa e'tiborni ko‘proq relyefning genetik turlarini o‘rganishga qaratish kerak bo‘ladi.

Eng kichik tasnif birligi landshaft xillaridir. Bu birlik genezisi va ichki tuzilishi bir xil bo‘lgan idividual landshaftlarning majmuini aks ettiruvchi birlikdir. Landshaft xillarining bir-biridan farqlantiruvchi asosiy belgisi landshaftdagi hukmron urochishelarning o‘xshashligidir. A.G.Isachenko (1991) ham landshaft xillarini aniqlashda landshaftlarning morfologik tuzilishi eng asosiy belgi ekanligini e'tirof etadi.

  • Eng kichik tasnif birligi landshaft xillaridir. Bu birlik genezisi va ichki tuzilishi bir xil bo‘lgan idividual landshaftlarning majmuini aks ettiruvchi birlikdir. Landshaft xillarining bir-biridan farqlantiruvchi asosiy belgisi landshaftdagi hukmron urochishelarning o‘xshashligidir. A.G.Isachenko (1991) ham landshaft xillarini aniqlashda landshaftlarning morfologik tuzilishi eng asosiy belgi ekanligini e'tirof etadi.

Yüklə 1,07 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin