Turizm sektorunde yasanan sorunlar ve cozum onerileri
Yüklə 2,7 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
AYDIN ESEN
: Arkadaşlar 1-2 kişiye daha uzun olmamak kaydıyla çok kısa söz vereceğim. Aydın bey söz istemişti. Buyurun Aydın bey AYDIN ÖZBAŞ: SDD üyesi. Genelde otel işletmecileri ve çalışanlar açısından baktınız turizme, ama turizmin bir de sokak kısmı var. Yani turist sadece otelde kalmıyor dışarıya da çıkıyor. İki yıllık Güvenlik Yüksek Okulu var. Aynı şekilde 1000 lira parayı bastırdığınızda sadece 1 ay kurs görerek aynı işi yapan belgeyi alabiliyorsunuz. Üç yılda bir tazeleme eğitimini aynı şekilde alıyorsunuz. Güvenlik okulunu okuması için ailenin yaptığı masrafı, çocuğuna verdiği şeyleri düşünüyorsunuz. İkisi de aynı işi yapıyor, kapıda bekliyorsunuz. Güvenlik bugün alışveriş merkezinden tutun da oturduğunuz sitenin kapısına kadar her yerde aynı. Eğitimli eğitimsiz diye alırken soruyor muyuz, üniversite mezunu mu değil mi diye. Turizm okulunun lisesi tamam. Ama 2 yıllık turizm yüksek okulunu bitirmişle 4 yıllık turizm bölümünü bitirmişi aynı garson olarak kullanıyorsunuz. Turizm Sektörünün Sorunları ve Çözüm Önerileri 83 Şimdi turizm için sezon patlayacak mantığıyla köyden gelmiş (özellikle güneydoğudan), nasıl olsa bir yol buluruz, turist bayan ayarlarız, yurt dışına kaçarız muhabbetiyle gelmiş insanla, eğitimli personeli aynı şartlarda çalıştırıyorsunuz. Maaşları aynı, şartları aynı, lojmanda kalma şartları aynı. Haliyle bir gelişme bekleyemezsiniz. Biraz böyle bakmak lazım bana göre. Dükkan kiraları; Alanya için düşünün, turizm patlayacak diye dünyanın kirasını istiyorsunuz. Adam imitasyon ürünleri satarak nasıl kurtaracak kirayı. Çakma imitasyon eşofman altının yanına 100 Euro yazıyor. Turiste 100 Euro Türk’e 100 lira ama aynı eşofmanı LCW’da 25 liraya alıyorsun. Bakın sabah sekiz buçuk’da LCW önünde özellikle Rus turistler en az 30 – 40 kişi dükkan açılsın diye bekliyor. Esnaf olarak merkeze öyle alışveriş merkezini üstelik fabrika satış mağazasını koydurup da ekmeğinin kesilmesini sağlamak hangi saçmalıktır. Kent yönetimi açısından ve Ticaret Odasının bakış açısından da anlamsızca geliyor. Kendi ekmeğini elinle kestiriyorsun gibi bir mantık oluşuyor. Bu sefer ne oluyor? Sattığınız imitasyon ürünlerini bu sefer Türk malı ipek dokuma, Türk malı pamuk dokuma diye satmaya çalışıyor turiste. Bu kadar yüksek kirayı ödeyemezsem akşam dükkanı boşaltırım kaçar giderim mantığıyla yaklaşıyor. Haliyle kazanamıyor. Bir de dükkanı boşaltıyor. Mal sahibi mağdur ama gelecek sene kirayı yine arttırarak veriyor. Alıp almaması önemli değil. Bu sefer dışarı çıkan turiste 15 kuruş alışı varsa suyun, 1,5 lira 3,5 lira 5,5 lira ne tutturabilirse onu satıyor. Şimdi bunun turizme verdiği ayrı bir zarar var. 1996’da NATO şemsiyesi altında Bosna Hersek hava Turizm Sektörünün Sorunları ve Çözüm Önerileri 84 koruma kalkanı olarak İtalya Brescia Şehrine gittik. Orada şunu gördüm. Aynı dükkandan 150 m. yakınına aynı işkolunda başka bir mağaza açılmıyordu. Buradaki gibi yolda nereden taksi bulabilirim diye soran turistle karşılaştığında arkadaşını arayıp üç kuruş da ben kazanayım mantığı yoktu. Burada onu çok sık görüyoruz. Onun turizme vermiş olduğu büyük bir zarar var. Turisti sadece yolunacak kaz olarak görüyoruz. Böyle bir mantığımız var bizim. Böyle baktığımızda gelen turisti bir kere tokatlayalım, ondan sonra ne olursa olsun dediğimiz zaman elimizde patlamasından daha doğal bir şey yoktur. Uçak krizinde buradaki Ruslar milliyetçilik yaptı evlerini satmaya kalktılar adamların 150 bin Euroya aldıkları evlerin 50 bin Euro etmediğini öğrendiler. O zarar vermedi mi Türkiye’ye yani. Artık internet diye birşey var. Elimizde telefonla anında her şeyi öğrenebiliyoruz. Onlar da çok daha rahat öğreniyorlar. Otelinizdeki garsonla da konuşuyorlar, servis yapan elemanla da, otobüste şoförle de konuşuyorlar. Alkol fiyatlarının çok büyük olumsuz etkisi olduğunu düşünüyorum. Çünkü bu kaçak alkolü arttırdı. Otel işletmecileri için de problem. Şu sahildeki eğlence merkezlerinde kullanılan alkollerin de hepsi kaçak. Burhan bey daha iyi bilir. Birkaç sene önce Nisan, Mayıs aylarında gelen turist sayısı, yıllık geliri çok çok iyiydi. Otelleri rahatlatıyordu vergi açısından. 4- 5 Alman üniversite öğrencisi tatile geldikleri zaman o dönemde alkol zehirlenmesinden öldüler. Arkasından 3-5 sene o dönemde hiç turist gelmedi. En azından eğlence merkezlerinde veya otellerdeki alkol fiyatında devletin bir ayarlama yapması lazım. Bunun çok büyük faydası olacağını düşünüyorum. |