Turkcha matnlar va darslar Türkçe metinler ve dersler.: İmtihonda insho qanday yoziladi?
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
nellikle
canlılarda görülen metabolik bir olayın araştırılması, hastalığa sebep olan mekanizmaların incelenmesi, buna yönelik çeşitli tedavi yöntemlerinin ve ilaçların geliştirilmesi, evrimsel süreçte canlıları birbirine bağlayan benzerliklerin detaylı bir şekilde ortaya çıkarılması, hayvanların sosyal yaşamları içinde çeşitli etkenlere verdikleri tepkilerin değerlendirilmesi veya eğitim amaçlı kullanımı şeklinde olmaktadır. İnsan üzerinde deney yapmak uluslararası yasalara göre yasak. Üzerinde bilimsel ar aştırmalar yapılmasını kabul eden bir insanda ise testler doğrudan yapılamıyor. Örneğin, geliştirilen bir ilaç incelenecekse öncelikle birçok testle o ilacın etki ve yol açtığı zararın bilinmesi ve bunların en optimum seviyeye getirilmesi gerekiyor. Gerekl iliği uygun görüldükten ve onaylandıktan sonra ancak insana geçilebilir. Aynı durum aslında insan dışındaki canlılar için de geçerli. Günümüzde bu alanda istatistiki hesaplara göre % 82 oranında fare kullanılsa da böcek ve balıklara kadar birçok canlı üzerinde çeşitli araştırmalar yapılıyor. Hayvanlar üzerinde yapılacak testler etik kurul izninden geçmek zorunda. Etik kurullar canlı hayvan kullanımını gerektirmeyen başka bir yöntem veya test stratejisi mevcut olmaması hâlinde hayvanlar üzerinde deneme yapılmasını haklı görmekte, yapılacak işlemin en az sayıda hayvan ile ve canlıya en az ağrı ve eziyet ile yapılmasını, hayvanlarla çalışacak kişi veya kişilerin bu konuda eğitimli olmasını ve gerekli sertifikaya sahip olmasını şart koşmaktadır. Buna göre ay rıca sonuçlar diğer araştırmacılarla paylaşılmalı, hayvanlar farklı araştırmacılarca aynı deneylere maruz bırakılmamalı. Alternatif metodlar zorlanmalı ve en son canlılara başvurulmalı. Hayvan deneylerine alternatif olarak in vitro hücre kültürü ve bilgisayar simülasyonu gibi teknikler kullanılıyor. Örneğin, in vitro hücre kültürü tekniklerinde resimde görüldüğü gibi hücreler, tutunup büyüyebileceği bir petri kabına ve gerekli besinleri alabilecekleri sıvı bir ortam içerisine konulur. Gerekli sıcaklık, hava koşulları sağlanarak hücrelerin büyümesi sağlanır. Hücreler kabın dibine yapışır ve taban boyunca yayılarak bir hücre hattı oluşturur Bu yöntem genellikle tek bir hücre çeşidi ile yapılır. Bu yöntemle sinir hücresi gibi uzama eğiliminde olan hücreler üretilebildiği gibi çeşitli hücre katmanlarından oluşan deri, mesane gibi yapılar da oluşturulabiliyor. Oluşturulan bu yapılar örneğin deriye etki edecek bir ilacın incelenmesinde kullanılabilir. Bilgisayar simülasyonu gibi tekniklerde ise önceki deneylerde elde edilen tüm veriler bir veri bankası hâlinde toplanır. Bu verilere göre hastalık modellenerek tedavi şekilleri, geliştirilen herhangi bir ürünün nasıl bir etki göstereceği değerlendirilebilir. Genel olarak kullanılan bu yöntemlere alternatifler geliş tirmek mümkündür. Bu yöntemlerle hayvan kullanımının önüne geçilebilir. *Hayvan deneyi (viviseksiyon), omurgalı veya omurgasız insan - dışı canlı hayvan türleri üzerinde bilimsel amaçlarla gerçekleştirilen prosedürlerdir. Bu bilimsel amaçların başlıcaları: • Temel biyolojik araştırmalar • Adli tıpla ilgili Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|