1
TÜRKĠYE CUMHURĠYETĠ
ANKARA ÜNĠVERSĠTESĠ
SAĞLIK BĠLĠMLERĠ ENSTĠTÜSÜ
KEDĠ VE KÖPEKLERDE PLEURAL EFÜZYONUN TANISAL
DEĞERLENDĠRĠLMESĠNDE RADYOGRAFĠK,
ULTRASONOGRAFĠK VE TORAKOSKOPĠK YAKLAġIM
Yusuf ġEN
CERRAHĠ ANABĠLĠM DALI
DOKTORA TEZĠ
DANIġMAN
Prof. Dr. Ali BUMĠN
2011 –ANKARA
i
TÜRKĠYE CUMHURĠYETĠ
ANKARA ÜNĠVERSĠTESĠ
SAĞLIK BĠLĠMLERĠ ENSTĠTÜSÜ
KEDĠ VE KÖPEKLERDE PLEURAL EFÜZYONUN TANISAL
DEĞERLENDĠRĠLMESĠNDE RADYOGRAFĠK,
ULTRASONOGRAFĠK VE TORAKOSKOPĠK YAKLAġIM
Yusuf ġEN
CERRAHĠ ANABĠLĠM DALI
DOKTORA TEZĠ
DANIġMAN
Prof. Dr. Ali BUMĠN
Bu tez, Ankara Üniversitesi Bilimsel AraĢtırma Projeleri Müdürlüğü tarafından 08-H-3338002
proje numarası ile desteklenmiĢtir.
2011 -ANKARA
ii
KABUL VE ONAY
iii
ĠÇĠNDEKĠLER
KABUL VE ONAY
ii
ĠÇĠNDEKĠLER
iii
ÖNSÖZ
vi
SIMGELER VE KISALTMALAR
vii
ÇĠZELGELER
viii
ġEKĠLLER
x
1. GĠRĠġ
1
1.1.
Kedi ve Köpeklerde Toraks Anatomisi
1
1.2.
Pleural BoĢluğun Anatomisi
6
1.3.
Pleural Hastalıklar
9
1.3.1.
Pnömotoraks
9
1.3.2.
Solid Doku Lezyonları
10
1.3.3.
Pleural Efüzyon
10
1.4.
Pleural Sivinin Fizyolojisi
10
1.5.
Pleural Efüzyonun Patofizyolojisi
12
1.6.
Pleural Efüzyonun Etiyolojisi
13
1.7.
Pleural Efüzyonda Tanı
20
1.7.1.
Klinik Bulgular
20
1.7.2.
Radyografik Değerlendirme
21
1.7.3.
Ultrasonografik Değerlendirme
23
1.7.4.
Torakosentez
23
1.7.5.
Sıvı Analizi ve Farklı Tipte Efüzyon Karakterleri
24
1.7.5.1. Transudat
26
1.7.5.2. Eksudat
26
1.7.5.3. Neoplazik Efüzyon
27
1.7.5.4. Hemorajik Efüzyonlar
27
1.7.5.5. ġilöz Efüzyon
28
1.7.6.1. Torakoskopinin Kullanım Alanları
34
1.7.6.2. Torakoskopik Sistem ve Donanım
35
1.7.6.3. Hastanın Hazırlanması
37
1.7.6.4. Anestezi ve Pnömotoraks Tekniği
37
1.7.6.5. Torakoskopik GiriĢlerin OluĢturulması
38
iv
1.7.6.6. GiriĢ Yerini Kapama ve Pleural BoĢluk Yönetimi
40
1.7.6.7. Torasik Patoloji
41
1.7.6.8. Torakoskopinin Kontraendikasyonları
47
1.8.
Pleural Efüzyonun Sağaltımı
47
1.8.1.
Pleural Drenaj
50
1.8.1.1. Ġnce Ġğne Ġle Drenaj
50
1.8.1.2. Göğüs Tüpü YerleĢtirme
51
1.8.2.
Pleural Lavaj
53
1.8.3.
Torakotomi
54
1.8.4.
Torasik Kanal Ligasyonu
54
1.8.5.
Perikardektomi
55
1.8.6.
Pleurodez
55
2. GEREÇ VE YÖNTEM
58
2.1.
Gereç
58
2.2.
Yöntem
66
2.2.1.
Anamnez
66
2.2.2.
Klinik Muayene
66
2.2.3.
Radyografik Muayene
67
2.2.4.
Ultrasonografik Muayene
67
2.2.4.1. Kalp DıĢı Toraks Ultrasonografisi
67
2.2.4.2. Ekokardiografi
68
2.2.4.3. Abdominal Ultrasonografi
69
2.2.5.
Pleural Sıvı, Biyopsi ve Kan Analizleri
69
2.2.6.
Torakoskopik Ġnceleme
70
2.2.6.1. Hastaların ve Aletlerin Hazırlanması
72
2.2.6.2. Anestezi Protokolü
72
2.2.6.3. Torakoskopik GiriĢlerin OluĢturulması ve Pnömotoraks
73
2.2.6.4. Pnömotoraksın Yeniden Kontrolü ve Torakoskopik GiriĢlerin
Kapatılması
75
3. BULGULAR
81
3.1.
Kedilere Ait Bulgular
81
3.1.1.
Anamnez Bulguları
81
3.1.2.
Klinik Muayene Bulguları
84
3.1.3.
Radyografik Bulgular
86
v
3.1.4.
Ultrasonografik Bulgular
92
3.1.4.1. Kalp DıĢı Toraks Ultrasonografi Bulguları
92
3.1.4.2. Renkli Doppler Ekokardiografi (EKO) Bulguları
94
3.1.4.3. Abdominal Ultrasonogafi Bulguları
98
3.1.5.
Torakoskopik Bulgular
103
3.1.6.
Efüzyon Sıvısının Tipine Göre Değerlendirme
107
3.1.8.1. Anamnez Bulgularına Göre Olguların Yüzdelik Dağılımı
110
3.1.8.2. Klinik Muayene Bulgularının Olgulara Göre Yüzdelik Dağılımı
111
3.1.8.3.
Kedilerde Pleural Efüzyon Sıvı Analiz Bulgularının Olgulara Göre
Dağılımı
111
3.2.
Köpeklere Ait Bulgular
112
3.2.4.
Ultrasonografik Değerlendirme
120
3.2.4.1. Kalp DıĢı Toraks Ultrasonografisi
120
3.2.4.2. Renkli Doppler Ekokardiografik (EKO) Ultrasonografik Bulgular
123
3.2.4.3. Abdominal Ultrasonografi
126
3.2.8.1. Anamnez Bulgularına Göre Olguların Yüzdelik Dağılımı
137
3.2.8.2. Klinik Muayene Bulgularının Olgulara Göre Yüzdelik Dağılımı
137
3.2.8.3. Pleural Efüzyon Sıvı Analiz Bulgularının Olgulara Göre Dağılımı
138
3.3.
Kedi ve Köpeklerde Pleural Efüzyonun Etiyolojisinin
Belirlenmesinde Radyografik, Ultrasonografik, Torakoskopik Tanı
Yöntemlerinin ve Pleural Sıvı Örneklerinin Uyumu
139
4. TARTIġMA
143
5. SONUÇ VE ÖNERĠLER
161
ÖZET
165
SUMMARY
166
KAYNAKLAR
167
ÖZGEÇMĠġ
176
vi
ÖNSÖZ
Kedi ve köpeklerde pleural efüzyona sıklıkla rastlanmaktadır. Pleural efüzyon
birçok hastalık sonunda Ģekillendiği için etiyolojisinin belirlemesi de oldukça güçtür.
Etiyolojisinin belirlenmesi, pleural efüzyonun sağaltımı içinde büyük önem
taĢımaktadır. Bunun için geniĢ bir etiyoloji yelpazesine sahip olan pleural
efüzyonunun birden fazla tanı yöntemi ile nedeninin belirlenmesi gerekmektedir.
Bu çalıĢmada; kliniğimize dispne Ģikayetiyle getirilen ve pleural efüzyonu
olan 25 kedi ve 15 köpek değerlendirilmiĢtir. Bunun için tüm olguların anamnez,
klinik muayene, radyografik, ultrasonografik, torakoskopik ve pleural efüzyon sıvı
analizleri yapılarak etiyolojileri belirlenmiĢ ve sağaltımı yapılmıĢtır.
BeĢeri hekimlikte pleural efüzyonun tanısında en güvenilir tanı ve operatif
yöntem olarak kullanılan torakoskopi henüz ülkemizde kedi ve köpeklerde
kullanılmamaktadır. Bu çalıĢma ile kedi ve köpeklerde torakoskopik uygulamalar
çalıĢılmıĢtır. Bundan sonraki torakoskopik çalıĢmalara ıĢık tutacak bilgi ve
deneyimlerin aktarılması amaçlanmıĢtır.
YaĢamımın tüm dönemlerinde hep yanımda olan ve benim buralara gelmemi
sağlayan sevgili annem ve babam ile bu tez çalıĢma konusunu verilmesinde ve tezin
her aĢamasında bilimsel deneyimleri ile katkıda bulunan, mesleki ve özel yaĢamımda
her zaman yanımda olduğunu bildiğim tez danıĢmanım Prof. Dr.Ali BUMĠN’e,
çalıĢmam süresince yardımlarını eksik etmeyen Dr. AraĢ.Gör. Oytun Okan ġenel ve
doktora öğrencisi Deva BaĢak Boztok’ a ve manevi desteklerini esirgemeyen
Veteriner Hekim Çiğdem Çebi’ ye teĢekkürlerimi borç bilirim.
vii
Dostları ilə paylaş: |