Turlar didaktik o'yinlar

Pedagogik masala № 1.

Katta tarbiyachi bitta gruppada faqat 2 ta tarbiyachi o‘tkazgan matematika mashg‘ulotini kuzatdi. Mana bu yozuvlarni tahlil qiling: «Zahpo Voxidovnada» mashg‘ulot uchun hamma narsa oldindan tayyorlangan. Bolalar mashg‘ulotga kirishdilar. Tarbiyachi bolalarga hulqlari haqida eslatishni yodidan chiqarmadi. Mashg‘ulot davomida bolalar aktiv qatnashdilar, o‘rtoqlariga yordam berdilar, aniq bo‘lmagan narsalarni to‘g‘riladilar. Sanash ko‘nikmasi mustahkam, ko‘z bilan chamalashlari rivojlangan, lekin jismoniy tarbiya daqiqasi jarayonida bolalar engashganlarida yo‘nalishni adashtiradilar. Naima Hoshimovna bolalarni mashg‘ulotga 10 minut kechga qolib taklif qildi, ya’ni navbatchilar stolga tarqatma materiallarni tarqatib chiqishga ulgurmadilar. Mashg‘ulot jarayonida bolalarning diqqatlari bo‘lindi, o‘tirgan joylarida shovqin qildilar. Harakat vaqtida oriyetirovka qilishda xatolar ko‘p bo‘ldi, bolalar o‘ng va chap yo‘nalishda ko‘p adashdilar. Tarbiyachi bolalarni shoshiltirdi., mashg‘ulotta yakun yasamadi, lekin bolalarning xulqiga obyektiv baho berdi.

Baqt so‘zi rus so‘zidan kelib chiqqan, ya’ni vaqt — «vremya» degani aylanmoq ma’nosini bildiradi. O‘tgan, hozirgi va kelasilar o‘zaro shunday aloqa qilganki, o‘rinlarini bir-birlariga almashtira olmaydilar. Vaqtning qaytmas xususiyatlari shuki vaqtning bir tomonga yo‘nalib o‘tishi, u tabiat va jamiyatning chiqishi yo‘nalishini ifodalaydi.

Vaqtning asosiy qabul qilinishi bu sezish qobiliyatidir. Har xil kompleks analizator vaqtni sezish qobiliyatining cho‘zilishiga ta’sir qiladi, lekin asosiy xususiyati deb I.M.Sechenov eshitish va tananing sezgi qobiliyatlariga e’tibor bergan «Vaqt tovush va tananing sezish qobiliyati insonga vaqt haqida tushuncha beradi, shunda ham to‘la o‘z mazmuni bilan emas balki vaqt bir tomonlama tovushning tortilishi va tananing sezishini tortilishi. Shuning uchun I.M.Sechenov eshitish va sezish xususiyagidan bu vaqt bo‘shlig‘ining /drob/ analizatorlari degan edi. Shunday qilib, aniq vaqt intervallarini vaqtinchalik baholash tasirlanish va tormozlanish dinamik protsessida aniqlanadi. Vaqt intervalida differensirovka bu vaqtga nisbatan shartli reflekslarning xosligidir.