Uliwma psixologiya kk

Qarim-qatnas ma`deniyati. Qarim-qatnas ma`deniyatina birinshiden, o`zin-o`zi biliw ha`m basqa 
adamlardi tu`sine aliw qa`biliyeti, yag`niy olardin` psixologyaliq qa`siyetlerin duris bahalay aliw, 
ekinshiden, olardin` minez-qulqina ha`m jag`daylarina say munasebette boliw, u`shinshiden ha`r bir 
adamg`a onin` individual qa`siyetlerine en` maqul keletug`in qarim-qatnas tu`ri, usili ha`m stillerin 
tan`lap biliw kiredi. Qarim-qatnas ma`deniyatin rawajlandiriw ushin adamg`a balaliqtan baslap basqa 
adamlarg`a hu`rmet ha`m shin kewlden mu`na`sebette boliw, olardin` da`rtine sherik boliw, g`amxorliq 
qiliw qa`biliyetlerin qa`liplestirip bariw kerek boladi. Qarim -qatnas en` birinshi adamnin` adam 
ta`repinen qabil etiliwinen baslanadi, onda da`slepki o`zara bahalaw a`melge asiriladi, da`slepki 
sezimler, intellektual mu`na`sebetler payda boladi ha`m bunnan son` tiyisli qarim -qatnas tu`ri a`melge 
asiriladi. 
Psixologiyada belgilengen, qatnas quramali ha`m ha`r ta`repleme protsessti quraydi, ol 
bilimlendiriw, bunda ayirim ta`replerdi ayirip ko`rsetiw, yag`niy onin` du`zilisin su`wretlew mu`mkin. 
Qatnas du`zilisi minezlemesinde u`sh bir-biri menen baylanisli ta`replerdi atap ko`rsetedi. 
-
kommunikativ. 
-
interaktiv 
-
pertseptiv.
Qatnastin` bul ta`repleri funktsiya sipatinda belgilenedi, bunda qatnas adamlardin` birgeliktegi 
turmisinda a`melge asiriladi. 
Qatnastin` kommunikativ ta`repi, yamasa kommunikatsiya, so`ylesiwshi individler arasindag`i 
informatsiya bo`lisiwden ibarat. Interaktiv ta`repi so`ylesiwshi individler arasindag`i qatnasti, yag`niy 
tek g`ana bilim, ideyalar emes, al ha`reketler menen almasiwdi sho`lkemlestiriwden ibarat. Qatnastin` 
pertsitiv ta`repi partnerlardin` so`ylesiwi boyinsha ha`m usi tiykarda bir-birin tu`siniwdi ornatiwda 
bir-birin qabillaw protsessin an`latadi. 
Real shinliqta bul ta`replerdin` ha`r biri basqalardan bo`lek o`mir su`rmeydi ha`m tek g`ana 
tallawda olardi ayiriw mu`mkin. Qatnastin` atap o`tilgen barliq ta`repleri kishi toparlarda so`ylesiwdi 
sho`lkemlestiriw jag`daylarinda, yag`niy adamlar arasinda tikkeley baylanis jag`dayinda ko`rinedi 
ha`m ayiriladi. 
Psixologiyada qarim-qatnastin` uliwma belgilengen aniqlamasi joq. A`dette, qatnastin` tiykarg`i 
ta`replerine (funktsiyalarina) ko`rsetiwshi su`wretlewshi aniqlama qollaniladi. Qatnas- bul G`bir 
waqittin` o`zinde individlerdin` ha`m birge ha`reket etiw ha`m informatsiyaliq protsess, ha`m 

---

25
adamlardin` bir-bri menen qatnas, ha`m olardin` bir-birine ta`sir etiwi, ha`m bir-birin tu`siniw ha`m 
birge bastan keshiriw protsessi sipatinda shig`iwi mu`mkin bolg`an ko`p qirli ha`m quramali 
protsessG`.