Universiteti tarix fakulteti ashirqulov jamshid

Kurs Ishining o’rganilish darajasi. Ongimizdagi o’tmishdan qolgan sarqitlarni tozalash, qalbimizni poklash va ruhimizni tetik qilish naqadar muhim ekanini I.Karimov qator asarlarida muhim muammo sifatida ko’taradi. «Biz fidoiy vatanparvarlarga tayanamiz» (1993), «O’zbekiston: milliy istiqlol, iqtisod, siyosat va mafkura» (1993), ―O’zbekiston mustaqillikka erishish ostonasida‖(2011) kabi
1 Каримов И.А.Тарихий хотрасиз келажак йўқ.Т.: ―Шарқ‖.1998.12-13-бетлар.
Холиқова Р.Россия-Бухоро: тарих чораҳасида. T.: ―O’qituvci‖. 2005. 90-бет.
asarlarini ko’rsatish mumkin. Olimlar sovet davrini tadqiq qilganlarida o’sha davrda ilgari surilgan soxta g’oyalarga, soxtalashtirilgan tarix o’rniga yangi fikr mulohazalarni ilgari surishi shu kungacha yechilmagan ―savollarga javob topishlari kerak‖ degan vazifani ilgari suradi. I. Karimov ―Tarixiy xotirasiz kelajak yo’k‖ asarida bu masalaga
yondashuvning ilmiy-metodologik asosini bayon etib quyidagilarni yozadi; bunga
javob bitta: ―bizning ajdodlarimiz, xalqimiz, qadim-qadimdan o’troq yashagan.
Milatimizning iligi o’troq madaniyat sharoitida qotgan. O’zbek xalqining iligi to’q
va baquvvat. Shuning uchun ham ko’chmanchilar, bosqinchilar kelib ketaveradi.
Lekin xalq boqiy qolaveradi. Uning madaniyati abadiy yashaydi. Tarix-xalq
ma’naviyatining asosidir‖Shuni ta’kidlash lozimki, eski tuzum inqirozga duchor bo’lib, sobiq ittifoq porakandalikka yuz tutgan bir paytda mamlakatimizda tobora keskin siyosiy ijtimoiy vaziyat, o’zligimizni anglash va toptalgan milliy g’ururimizni tiklashga
qaratilgan intilish kuchayib borganligini ko’pgina asarlarda ko’ramiz Mustaqillik
davrida chop etilgan N.Jo’raev asarlarida yangicha qarash, va yangicha tahlil
namoyon bo’lgan. D.N.Logofetning ma’lumotlariga qaraganda, Buxoro amirligining
„Qashqadaryo vohasi, Surxondaryo vohasi, Yakka-bog’, Kitob, Chiroqchi, Qarshi,
Shahrisabz, G’uzor, Termiz tumanlarida paxta katta mikdorda yetishtirilgan.
P. I. Demezonning ma’lumotlarida Buxorodagi paxtachilik masalasiga
tuxtalib, shunday fikrlar bildirilgan. „Paxta Buxoro atroflarida, Miyonkolda,
Karmanada va Samarqandda muvaffaqiyatli yetishtiriladi va u ancha yaxshi sifatli
3 Каримов И.А.Тарихий хотрасиз келажак йўқ.Т.: ―Шарқ‖.1998. 20-21-бетлар.
4 Қаранг: Каримов И.А.Ўзбекистон мустақиллика эришиш остонасида. Т.: Ўзбекистон. 2011; Каримов И.А.Истиқлол йўли:муаммолар ва режалар. 1 том. –Т.: Ўзбекистон.1993; Каримов И.А. Элни Ватан манфаати
бирлаштиради. 1 том ; Каримов И.А. Ўзбекистон: миллий истиқлол, иқтисод, сиѐсат, мафкура.-Т.:Ўзбекистон, 1996: Каримов И.А. Ўзбекистоннинг 16 йиллик мустақил тараққиѐт йўли. Т.: Ўзбекистон..2007:Тухлиев Н. Ўзбекистон иқтисодиѐти. - Т.: "Ўзбекистан", 1992; Эргашев К. Ўзбекистонда халқ таълими ривожи тарихи. - Т.: "Ўқитувчи". 1998.\Ўзбекистон миллий энциклопедияси Т.12жилд; Ўзбекистоининг янги тарихи. Учинчи китоб. Мустақил Ўзбекистон тарихи.-Т.: "Шарк".2000-2001; Азизхужаев А. Чин ўзбек иши. - Т.: Академия, 2003;
Бобобеков Ҳ. Фарғона фожиалари кундалиги ‖Фан ва турмуш‖. 1990, N 5:
5 Жўраев Н. Тарих фалсафаси. Т.: ―Маънавият‖ 1999: Тафакурдаги эврилиш.Т.: ―Шарқ‖,2001; Янгиланишлар, концепциялар; яратилиш, эволюцияси, амалиѐти. Т.: ―Маънавият‖.2002: Холиқова Р.Россия-Бухоро: тарих чораҳасида. T.: ―O’qituvchi‖. 2005.86-бет. hisoblanadi.
Qarshi va Chorjuy paxtalari sifat jixatdan past hisoblanadi‖ Taxlillar shuni ko’rsatadiki, savdo-sotiq ishlari aylanmasidagi katta ulush Buxoro amirligi hissasiga to’g’ri kelgan. Bu davrda ham Buxorodan Rossiyaga,asosan paxta va undan tayyorlangan mollar olib borilgan. Amirlikning Buxoro, Samarqand, Qarshi, Kattaqo’rg’on, Shahrisabz, Denov kabi yirik shaharlari asosiy savdo markazlari hisoblangan. Bitiruv malakaviy ishning maqsad va vazifalari. O’zbekiston tarixida, o’zbek xalqining shakllanishida, Buxoro amirligining iqtisodiy tarixi Yevropadagi bu davrda mavjud bo’lgan tizimga xos bo’lgan o’zgarishlar bilan kechdi, ularni yangicha yondashuv asosida tahlil qilib, inqiroz omillarini tatqiq etib, davrga xos ilmiy xulosa va fikr mulohaza bildirish. Maqsaddan kelib chiqib qo’yidagi vazifalar belgilandi: - Buxoro amirligining tashkil topishi. Mang’itlar sulolasining xokimiyat tepasiga kelishi. Amirlikning o’ziga xos xususiyatlar yoriti
- Mang’itlar sulolasining davlat boshqaruvi an’analari o’rganish.
- Buxoro amirligining iqtisodiy ahvoli va savdo aloqalari mulkiy munosabatlarni tahlil qilish.
- Amirlikda savdo-sotiqning rivojlanishi sanoat ishlab chiqarishining
shakllanish jarayonini tadqiq etish.
- Buxoro iqtisodiyotiga chor Rossiyasi kapitalining kirib kelishi
oqibatlarini bilish
- Mang’itlar davrida Buxoro amirligining iqtisodiy axvoli bo’yicha
dars ishlanmasi tayyorlash.