Uot 338: 04 Əliquliyev R. M

Big  Data  texnologiyaları.  Big  Data  –  hər  hansı  dövlət,  dövlət  qurumu,  özəl  təşkilat 

tərəfindən  yaradılan  çox  böyük  həcmli  strukturlaşdırılmamış  və  qismən  strukturlaşdırılmış 

verilənləri  təsvir  etmək  üçün  işlədilən  ümumi  termindir.  Big  Data  texnologiyaları  vasitəsi  ilə 

müxtəlif  formatlı  böyük  həcmli  verilənlərin  emalı,  analizi  və  onlardan  faydalı  biliklərin 

çıxarılması prosesləri həyata keçirilir. 

İnternet şəbəkəsi ən nəhəng verilənlər bazası, yəni Big Data-nın ən böyük obyekti, xammal 

bazasıdır.  İnternet  servislərində,  sosial  şəbəkələrdə,  e-kommersiya  sistemlərində  bu  gün  daha 

böyük  həcmdə  informasiya  generasiya  olunur.  Hesablamalara  görə,  bütün  dünyada  bir  saniyə 

ərzində e-poçt vasitəsi ilə göndərilən informasiyanın sayı 2,9 milyona bərabərdir.  YouTube-dan 

bir  dəqiqə  ərzində  yüklənən  videoçarxların  həcmi  20  saat  təşkil  edir.  Bir  gün  ərzində    Google 

tərəfindən  24  petabayt  həcmində  informasiya  emal  olunur.  Twitter-də  gün  ərzində  50  milyon 

informasiya  yerləşdirilir.  Facebook-da  ay  ərzində  keçirilən  dəqiqələrin  ümumi  həcmi  700 

milyard həddindədir. Amazon-da saniyə ərzində sifariş edilən məhsulların sayı 73-ə bərabərdir. 

Facebook-a gün ərzində 300 milyon fotoşəkil yüklənir [3]. 

Bütün  bunlar  onu  göstərir  ki,  İnternet  Big  Data  texnologiyalarının  inkişafı  üçün  əsas 

informasiya  mənbəyi  kimi  çıxış  edir.  Bir  çox  İnternet  şirkətləri  öz  fəaliyyətləri  ilə  bağlı 

topladıqları böyük informasiya massivlərini Big Data texnologiyaları vasitəsilə emal edərək həm 

özləri üçün istifadə edirlər, həm də kommersiya əsasları ilə digər idarəetmə, biznes və yönümlü 

təşkilatlara  təqdim  edirlər.  Bundan  başqa,  sırf  marketinq  fəaliyyəti  ilə  məşğul  olan  İnternet 

şirkətlərinin sayı da günbəgün artır.