Узбекистон республикаси олий ва урта


 Un va yormaning sorbtsion xossalari



Yüklə 1,54 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə32/146
tarix22.02.2022
ölçüsü1,54 Mb.
#52945
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   146
don va don mahsulotlarini saqlash texnologiyasi

3.9. Un va yormaning sorbtsion xossalari. 

Un  va  yorma  suv  buglari,  shuningdek  boshqa  bug  va  gazlarni  sorbtsiya  va 

desorbtsiya  qilish  xususiyatiga  ega.  birok  un  va  yormaning  sorbtsion  sigimi  don 

massasinikiga  nisbatan  kichik.  Bu  holat  don  strukturasining  buzilishi  va  bushliklik 

harakterining o`zgarishi bilan tushuntiriladi. 

Maydalash jarayonida don kobigining sidirilishi yoki ajralishi natijasida un va 

yorma  tarkibidagi  kapillyar  namlikning  miqdori  don  tarkibidagi  miqdorga  nisbatan 

keskin  kamayadi.  SHu  sababli  un,  ko`pincha  esa  yorma  aktiv  yuzaga  nisbatan  bug 

molekulalari tashki diffuziya tezligining oshishi evaziga tashki xavodan namlikni tez 

yutadi  (1  -  unning  boshlangich  namligi  12,2  %,  harorati  37o  S;  2  -  W=16,5  %, 

t=25oC; 3 - W=14,7 %, t=25oC; 4 - W=12,2 %, t=25oC. 

Tajribalar shuni ko`rsatadiki, kam ulchanmali unda xuddi shunday ulchanmali 

don  massasiga  nisbatan  sorbtsiya  va  desorbtsiya  jarayonlari  tez  ketadi.  SHuning 

uchun  unning  katta  sorbtsion  sigimi,  va  ayniksa  uning  katta  gigroskopligi  xakidagi 

tasavvur kelib chikkan. Birok bu tasavvur noto`g`ridir. 

Massa  birligiga  nisbatan  un  aktiv  yuzasining  umumiy  kattaligi  donnikiga 

nisbatan  katta.  SHu  sababli  un  don  massasiga  nisbatan  xavodan  suv  bugini  tezrok 

yutib,  tez  muvozanatdagi  namlikka  erishadi.  Birok  unning  muvozanatdagi  namligi 

donnikiga nisbatan har doim kichik, chunki unda kapillyar kondensatsiya holati kam 

darajada yuzaga keladi. 

Muvozanatdagi  namlik  kattaligiga  unning  chikimi  har  ta`sir  ko`rsatadi. 

Aniklanishicha, yuqori gigroskoplik 96 % chikimli unga tegishli ekan. 

Ishlab chiqarish va laboratoriya sharoitlarida saqlanayotgan yorma namligining 

dinamikasini  kuzatish  shuni  ko`rsatadiki,  yormaning  gigroskopligi  don  massasi 

gigroskopligi  darajasida  yoki  undan  kamrok  bular  ekan.  Govak  strukturali  gul  va 



 

23 


meva  kobikli  dondan  olingan  yormalar  ushbu  donlar  (sholi,  arpa  va  bugdoy)  ning 

gigroskopligiga nisbatan kichik gigroskoplikka ega bo`ladi. 

YOrma uchun har sorbtsion gisterezis holati xos bo`lgan xususiyatdir. 

 


Yüklə 1,54 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   146




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin