“Uzluksiz kasbiy rivojlantirish – 2022” loyihasi

Amaliy xarakterdagi loyihalar.
Bu toifadagi loyihalar qatnashchilar 
faoliyatidan kutilgan natijalaming aniq belgilanishi bilan xarakterlanadi. 
Mazkur natija amaliy va ijtimoiy ahamiyatga ega bo‘lishi lozim. Bunday 
loyihalar juda yaxshi strukturaga ega bo‘lishi kerak. Loyiha ssenariysi, 
qatnashchilarning vazifalari, natijaga erishish bosqichlari, foydala niladigan 
metodlar, olingan natijalarni rasmiylashtirish shakllari aniq belgilanishi kerak. Bu 
loyihani amalga oshirishda qatnashchilarning har birining ulushi, yakka tartibda va 

---

kichik guruhda olib boriladigan ishlar natijalari, taqdimot, olingan natijalarni 
amaliyotga qo‘llash yo‘llari ko‘rsatiladi. 
Bu toifadagi loyihalardan sinfdan tashqari mashg‘ulotlarda foydalanish 
maqsadga muvofiq. Jumladan, tirik tabiat burchagida boqiladigan kanareyka, to‘ti 
va boshqa hayvonlarning ovqat ratsionini tuzish, O‘zbekistonga kelib-ketuvchi 
qushlarning kelish, uya qurish, ko‘payish, uchib ketish muddatlari, ularning 
keltiradigan foydasi, qishlash joyi, ularni muhofaza qilish tadbirlarini o‘rganish 
bo‘yicha loyihalarni o‘quvchilarning kichik guruhlariga tavsiya etish joiz. 
Loyihalarning predmeti va mazmuniga ko‘ra: 
bir fan sohasini qamrab olgan loyihalar; 
fanlararo izlanishni talab etadigan loyihalarga ajratiladi. 
Bu loyihalarni shakllantirishda o‘qituvchi biologiya sohasidagi muammoli, 
qiyin mavzulami olishi mumkin. Mazkur loyihalar biologiyani o‘qitishda tabiiy 
fanlar, adabiyot, ma’naviyat, madaniyat, san’at va gumanitar fanlar bilan fanlararo 
bog‘lanishni amalga oshirishga imkon beradi. 
Modellashtirish-bilish obyektlarini ularning modellari yordamida tadqiq 
qilish, mavjud predmet va hodisalarning modellarini yasash va o‘rganishdir.
Model – (lot. modulus-o‘lchov, me’yor) – biror obyekt yoki obyektlar 
tizimining obrazi yoki namunasidir. 
Biologik tadqiqotlarda tobora keng qo‘llanilayotgan modellashtirish 
metodining mohiyati tirik tabiatdagi hodisalar va ularning jihatlarini matematik 
belgilarda aylantirib, model tarzida tiklab o‘rganishdan iborat. Biologik 
jarayonlarni, evolutsiyaning turli yo‘nalishlarini, ekosistemalar hamda biosferaning 
rivojlanishini kompyuterda modellashtirish orqali ro‘y berishi mumkin bo‘lgan 
voqea-hodisalarni oldindan bilish imkoni yaratildi.