S.Vigotskiy eng mashxur rus psixologlari faylasuflaridan biridir. Olim o’z ilmiy qarashlarida ilgari surgan ko’plab g’oyalar bevosita bolalarning psixik taraqqiyotiga oiddir . L.S. Vigotskiyning oliy psixik funksiyalar shakillanishi haqidagi qonuni bolalar tarbiyasi va ta’limini amalga oshirishda katta ahamiyatga ega . Psixolog ilmiy qiziqishlarning markazida bolaning ijtimoiy-madaniy taraqqiyoti masalasi turadi. L.S.Vegotskiyning izlanishlari oliy psixik funksiyalar, yani ixtiyoriy hotira va diqqat, tafakkur, irodaviy harakatlarni bevosita miyaning faoliyati bilan tushuntirib bo’lmasligini, ushbu funksiyalarning moxiyatini tushunish uchun ularning ildizlarini organizmdan tashqaridagi ijtimoiy muxitdan izlash lozimligi ko’rsatdi.
Odamning psixik taraqiyoti faoliyatining tarixan shakillangan turlari va usullarini o’zlashtirish orqali kechadi. Miyaning morfiziologik xususiyatlari va muloqot bola taraqqiyoti uchun sharoit sifatida xizmat qiladi.
|
Faoliyatning diolektik-materialistik talqini , birinchi navbatda , uning obyektiv mohiyatini tasdiqlash bilan bog’liq . Prinsiv obyektivlik A.N.Liontiev va uning izdoshlari faoliyatining psixologik nazariyasining asosini tashkil etadi. Bunda obyektiv o’z-o’zidan mavjud bo’lgan va subyektga ta’sir etuvchi ob’ekt sifatida emas, baliki “harakat nimaga qaratilganligi yani u tirik mavjudot bo’lgan narsa sifatida tushuniladi uning faoliyati mavzusi faoliyat tashqi va ichki bo’lishi muhim emas ‘ Shunday qilib A.N. Leontiev ilmiy qarashlari jahon psixologiya fani taraqqiyotida ulkan hissa bo’lib qo’shildi , ular bolalar psixologiyasi sohasida ko’plab nazariy va amaliy muammolarni hal etish uchun ham zamin bo’lib xizmat qilib kelmoqda.
|
V.N.Myasishchev rus psixologi , shaxs munosabatlar konsipsiyasining ijodkori. Mazkur konsipsiyaga kora ,shaxsning asosini uning atrof olamga va o’z -o’ziga bo’lgan munosabatlar tizimi tashkel etadi. Munosabatlar tizimi inson ongiga atrof voqelikning aks ettirilishi natijasida paydo bo’ladi , uning o’zi ham voqelikni aks ettirilishining shakllaridan biridir. V.N.Mysashchev insonning rivojlanishida faoliyatning rolini kamsitmagan holda odamlar o’rtasida hamkorlik ,o’zaro yordamni talab qiluvchi munosabatlar tarkib topmagan taqdirda faoliyatning o’zi asosiy psixik sifatlarning shakllanishida neytral jarayon bo’lib qolishi mumkin .Psixologlar o’rtasida baxslar -mun0zaralar natijasida shu malum bo’ldiki hatto munosabat ko’p jihatdan harakatga teskaridir .
V.N. Myasishchev o’z Ilmiy qarashlarida munosabatning bilish jarayonlari bilan bo’lgan aloqasini yoritib berishga uringan.
|